Stowarzyszenie może brać udział w sprawach sądowych frankowiczów. Wystarczy, jeżeli zajmuje się tą problematyką jako dziedziną życia społecznego, gospodarczego.
To sedno właśnie opublikowanego orzeczenia Sądu Najwyższego.
Czytaj więcej
Jest wiele sposobów przyśpieszenia procesów frankowych przez sędziów i pełnomocników – wskazują występujący w nich prawnicy.
Kwestia ta wynikła w sprawie z powództwa Stowarzyszenia na rzecz Obrony Praw Konsumenta i Obywatela Pro Futuris, koncentrującego się na wspieraniu frankowiczów, działającego tu w sprawie dwojga frankowiczów, którzy od jednego z banków domagają się 84 tys. zł z odsetkami jako rozliczenia umowy kredytowej.
W imieniu konsumenta
Bank wniósł o odrzucenie pozwu, twierdząc, że Stowarzyszenie nie ma zdolności sądowej, a Sąd Okręgowy pozew odrzucił, uwzględniając zarzut banku, że wytoczenie tego powództwa nie mieściło się w ramach statutowych zadań Stowarzyszenia. Sąd Apelacyjny w Łodzi werdykt utrzymał, ponieważ statut Stowarzyszenia nie zawierał postanowienia przewidującego wytaczanie powództw na rzecz osób fizycznych. Stowarzyszenie to jest wprawdzie organizacją pozarządową w rozumieniu art. 8 k.p.c. w zw. z art. 61 § 1 pkt 3 k.p.c., a z jego statutu wynika, że celem tej organizacji jest m.in. pomoc konsumentom skarżącym się na instytucje rynku finansowego i kapitałowego, w tym na banki. Zdaniem SA tak skonstruowany statut nie wystarcza do przyjęcia, że Stowarzyszenie stało się uprawnione do wytaczania powództw na rzecz konsumentów. Związek między postanowieniami statutu organizacji i przedmiotem postępowania cywilnego, w którym ma ono wziąć udział, musi być bowiem ścisły.
Pełnomocnicy stowarzyszenia mecenasi Beata Komarnicka-Nowak i dr Mariusz Korpalski wnieśli odwołanie do SN. W ich ocenie możliwość wszczęcia procesu na rzecz konsumenta przez stowarzyszenie konsumenckie jest bardzo istotne, gdyż może przekonać konsumenta do poszukiwania ochrony w sądzie. Stowarzyszenie z jednej strony potwierdza istnienie interesu konsumenta w dochodzeniu roszczenia, a z drugiej daje gwarancję rzetelności prowadzenia sprawy przez prawnika. Sądowa aktywność stowarzyszeń jest traktowana także w prawie Unii Europejskiej bardzo poważnie. Poświęcono jej pkt 23 preambuły oraz art. 7 ust. 2 dyrektywy 93/13 o ochronie konsumentów. Przepis ten stanowi wprost, że organizacje związane z ochroną konsumentów mają prawo do wszczynania postępowań przed sądem, w celu zapewnienia tej ochrony.
Bez nadmiernego formalizmu
Sąd Najwyższy w składzie: sędziowie SN Mariusz Łodko, Beata Janiszewska (sprawozdawca) i Kamil Zaradkiewicz, uwzględnił skargę kasacyjną i nakazał powtórkę postępowania, poczynając od I instancji. W uzasadnieniu wskazał, że art. 61 § 1 w zw. z art. 8 k.p.c., nie wymagają, aby statut stowarzyszenia zawierał postanowienie wyraźnie odnoszące się do udziału w postępowaniach sądowych. Przeciwnie, organizacja pozarządowa jest uprawniona do działania w sprawie zawsze wtedy, gdy jej przedmiot mieści się w obszarze jej działań statutowych. Statut nie musi więc przewidywać konkretnych form działań statutowych, w tym możliwości działania w postępowaniach sądowych. Statut ma określać dane zadanie, ale nie musi precyzować sposobu, w jaki będzie ono realizowane. Taki wymóg byłby nadmiernym formalizmem, istotnie ograniczającym działalności tych organizacji.
Sygnatur akt II CSKP 662/22
Osoby Fizyczne i Firmy
Udział organizacji w procesie
Organizacje pozarządowe w zakresie swoich zadań statutowych mogą, za zgodą osoby fizycznej wyrażoną na piśmie, wytaczać powództwa na jej rzecz w sprawach:
– o alimenty; ochronę środowiska; konsumentów; praw własności przemysłowej; równości oraz niedyskryminacji przez bezpodstawne zróżnicowanie praw i obowiązków obywateli;
– sprawach powyższych organizacje pozarządowe mogą, za zgodą osoby fizycznej wyrażoną na piśmie, przystąpić do niej w toczącym się postępowaniu;
– a za zgodą przedsiębiorcy – osoby fizycznej, organizacja pozarządowa, której jest on członkiem, może na jego rzecz wytoczyć powództwo lub przystąpić do niego w sporze z innym przedsiębiorcą o roszczenia wynikające z prowadzonej działalności gospodarczej.
Na podstawie art. 8 i 61 § 1 kodeksu postępowania cywilnego.
