Rosnąca w ostatnich miesiącach jak grzyby po deszczu liczba związków zawodowych w Jastrzębskiej Spółce Węglowej to zapewne efekt pogarszającej się z miesiąca na miesiąc sytuacji w polskim górnictwie. Z powodu spadku cen węgla JSW tylko w I kwartale tego roku zanotowała stratę netto przekraczającą 88 mln zł.
Silna załoga
Górników do tworzenia nowych związków zachęca to, że do założenia organizacji wystarczy dziesięciu chętnych, a jej zarząd ma prawo wskazać pracowników podlegających ochronie przed np. zwolnieniem z pracy. W JSW stopień uzwiązkowienia załogi przekroczył już 120 proc., co oznacza, że wiele osób należy do kilku związków. Duża ilość związków zawodowych to spory problem dla zarządu jastrzębskiej spółki, który musi konsultować wiele decyzji ze wszystkimi organizacjami.
– W spółkach węglowych od wielu lat mamy do czynienia z silnym uzwiązkowieniem załogi – zauważa Maciej Bobrowski, szef działu analiz w Domu Maklerskim BDM. – Z pewnością zarządowi JSW łatwiej byłoby prowadzić konsultacje społeczne z kilkoma związkami, a nie z kilkudziesięcioma. Jednak jak dotąd władze tej spółki raczej dobrze sobie radziły w tej kwestii, dbając o interes JSW – zaznacza analityk. Podkreśla też, że zarządy kopalń czy innych firm, które znajdują się pod parasolem Skarbu Państwa, muszą w bardzo delikatny i wyważony sposób wprowadzać wszelkie decyzje dotykające bezpośrednio uposażenia pracowników. – Taki stan rzeczy w wielu przypadkach wpływa negatywnie na poziom konkurencyjności danego podmiotu na bardzo przecież agresywnym rynku światowym – dodaje.
Więcej związkowców niż pracowników mają też inne śląskie spółki węglowe: Katowicki Holding Węglowy, gdzie działa 22 tego typu organizacji, oraz Kompania Węglowa, gdzie jest ich aż 160. W tej ostatniej spółce z obowiązku świadczenia pracy z powodu pełnienia funkcji związkowych zwolnionych jest aż 139 osób.
Część działaczy korzysta ponadto z ochrony przed zwolnieniami. To nie lada przywilej w momencie, gdy nad kopalniami wisi widmo ich likwidacji bądź solidnej redukcji liczby zatrudnionych tam pracowników.