Refundacja leków - nowe zasady

Wprowadzenie nowej odpłatności – 15 proc. – oraz ułatwienie sprzedaży w Polsce medykamentów wyprodukowanych na rynki innych państw UE to zmiany, które mają poprawić dostęp do leków.

Aktualizacja: 31.07.2016 21:04 Publikacja: 31.07.2016 19:37

Refundacja leków - nowe zasady

Foto: 123RF

„Rzeczpospolita" dotarła do założeń noweli ustawy refundacyjnej, która trafiła właśnie do konsultacji wewnątrzresortowych. To początek zmian w całym pakiecie ustaw regulujących rynek farmaceutyczny. Ministerstwo Zdrowia zapowiada też zmiany w ustawie – Prawo farmaceutyczne, która kompleksowo reguluje funkcjonowanie rynku, począwszy od etapu wytwarzania i importu produktów leczniczych, poprzez dystrybucję hurtową, skończywszy na obrocie aptecznym.

Eksperci podkreślają, że choć zmiany nie mają charakteru rewolucyjnego, to ich wprowadzenie powinno poprawić dostęp do leków.

Z punktu widzenia pacjentów najważniejszą zmianą jest wprowadzenie nowej odpłatności – w wysokości 15 proc. Dzisiaj istnieją cztery progi dopłat do leków refundowanych – pacjenci dostają je bezpłatnie (w rzeczywistości czasami konieczna jest minimalna dopłata), w formie ryczałtu, do którego dopłacają 3,20 zł, oraz odpłatność w wysokości 30 i 50 proc. ceny leku. Autor nowelizacji wiceminister Krzysztof Łanda chce dodać także 15 proc. Ma to zapobiec wywozowi leków refundowanych z Polski, bo dziś część drogich farmaceutyków refundowanych przez państwo trafia do krajów ościennych.

– Dziś, jeśli lek kosztuje więcej niż 1000 zł, to po pierwsze, przekracza 5 proc. minimalnego wynagrodzenia i z automatu musi trafić na ryczałt, a po drugie, opłaca się go wywozić. Jest więc niechęć do refundacji – tłumaczy wiceminister Łanda. I dodaje, że 15-procentowy limit umożliwi refundację tych leków i pozwoli zatrzymać je w kraju, dla polskich pacjentów. Ci zaś, dla których cena okaże się zbyt wysoka, mogą, jak tłumaczy, skorzystać z programów osłonowych w ramach Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Dr Jerzy Gryglewicz z Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego uważa, że takie rozwiązanie umożliwi bardziej efektywne zarządzanie drogimi lekami, a przy okazji przyczyni się do zmniejszenia patologii, jaką jest wywóz leków.

Marek Tomków, wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej (NRA), zauważa jednak, że wprowadzenie dodatkowego progu może zmniejszyć wywóz tylko tych leków, które zostają kupione w aptece na receptę, a następnie wywożone.

Eksperci są zdania, że pozostanie to bez wpływu na leki wywożone np. przez NZOZ (niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej), zakładane tylko jako podkładki pod wywóz leków.

Łatwiejszy dostęp do leków z zagranicy

Ministerstwo Zdrowia chce też ułatwić import równoległy leków, czyli sprzedaż w Polsce produktów leczniczych wyprodukowanych na rynek innych państw Unii Europejskiej. Dotychczas, jeśli producent niemiecki chciał sprzedawać w polskich aptekach lek w opakowaniu z niemieckimi napisami, musiał zaproponować cenę o 25 proc. niższą niż za lek wytworzony na rynek polski. Teraz będzie mógł zaproponować cenę niższą tylko o 15 proc. Jak tłumaczy wiceminister Łanda, Polska zyska w dwójnasób – pacjent taniej kupi lek, a nowa cena stworzy potencjał do dalszego obniżenia ceny leku oryginalnego.

Zdaniem Marka Tomkowa to dobry ruch.

– Dotychczas wyśrubowane warunki importu równoległego stawiały często barierę niemożliwą do przekroczenia. Teraz producent lek sprzeda wprawdzie taniej, ale zachęci go to do importu większej liczby opakowań – tłumaczy farmaceuta.

Zdaniem dr. Gryglewicza taki zapis wywoła presję na firmy farmaceutyczne w kierunku obniżenia cen leków.

Prościej w negocjacjach z „farmą"

Zmianie ulegnie także proces negocjacji z firmami farmaceutycznymi, które starają się o wpisanie swoich produktów na listę refundacyjną. Ministerstwo postanowiło uprościć wzór na obliczanie zwrotu, czyli tzw. paybacku, jaki firma farmaceutyczna wypłaca ministerstwu w momencie, kiedy sprzeda więcej zrefundowanych przez państwo opakowań leku, niż ustalono podczas negocjacji.

– Jeżeli firma sprzeda więcej opakowań, niż ustaliła w negocjacjach, zmuszona jest do zwrotu nadwyżki, czyli sumy, jaką państwo wydało na refundację opakowań powyżej limitu. Dotychczas było to narzędzie wykorzystywane rzadko, również ze względu na skomplikowany mechanizm wyliczania. Każde uproszczenie pozwoli traktować ten mechanizm jako bardziej czytelny, a tym samym wzmocni jego skuteczność – uważa Marek Tomków.

Leki na HIV i hemofilię

Do procedury refundacyjnej mają wejść także leki stosowane w zakażeniach HIV i w hemofilii, których dziś nie obowiązują procedury negocjacji cen zawarte w ustawie refundacyjnej. Leki na HIV, traktowane przez ministerstwo priorytetowo, nabywane są w zakupach centralnych, a te na hemofilię refundowane są w programach lekowych. Ministerstwo uważa, że jeżeli ich ceny podlegać będą negocjacjom z producentami, uda się osiągnąć oszczędności bez negatywnego wpływu na ich dostępność . Zdaniem ekspertów taki ruch ma charakter porządkujący.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki, k.kowalska@rp.pl

„Rzeczpospolita" dotarła do założeń noweli ustawy refundacyjnej, która trafiła właśnie do konsultacji wewnątrzresortowych. To początek zmian w całym pakiecie ustaw regulujących rynek farmaceutyczny. Ministerstwo Zdrowia zapowiada też zmiany w ustawie – Prawo farmaceutyczne, która kompleksowo reguluje funkcjonowanie rynku, począwszy od etapu wytwarzania i importu produktów leczniczych, poprzez dystrybucję hurtową, skończywszy na obrocie aptecznym.

Eksperci podkreślają, że choć zmiany nie mają charakteru rewolucyjnego, to ich wprowadzenie powinno poprawić dostęp do leków.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP