Gmina może faworyzować mieszkańców, którzy płacą w niej podatki

Gmina mogła uzależnić przyznanie dopłaty do usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę w zależności od tego, czy mieszkańcy są zameldowani i rozliczają się w lokalnym urzędzie skarbowym.

Aktualizacja: 14.02.2016 13:03 Publikacja: 14.02.2016 07:00

Gmina może faworyzować mieszkańców, którzy płacą w niej podatki

Foto: 123RF

Czego dotyczył spór

Rada gminy podjęła uchwałę, w której ustaliła dopłatę do usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę dla grupy taryfowej gospodarstwa domowe i jednostki użyteczności publicznej. Chodziło o właścicieli i zarządców budynków posiadających stałe zameldowanie na terenie gminy lub tymczasowe zameldowanie i rozliczających podatek od dochodów osób fizycznych w lokalnym urzędzie skarbowym.

Uchwała wzbudziła wątpliwości wojewody, który zażądał jej unieważnienia z powodu niezgodności  z art. 24 ust. 6 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków  oraz art. 32 Konstytucji RP.

W skardze do sądu administracyjnego organ nadzoru wyjaśnił, że różnicując odbiorców wody ze względu na zameldowanie i rozliczanie podatku dochodowego w urzędzie skarbowym rada naruszyła konstytucyjną zasadę równości wobec prawa. W jego ocenie takie rozwiązanie dyskryminuje pozostałych mieszkańców tej samej gminy oraz inne podmioty, wykorzystujące wodę do celów spożycia lub socjalno-bytowych, np. właścicieli domów letniskowych, ujętych w czwartej grupie taryfowej, a więc znajdujących się w podobnej sytuacji prawnej.

Gmina nie zgadzała się z tymi zarzutami. Uważała, że  zaskarżona uchwała podjęta została na podstawie i w granicach delegacji ustawowej. Podkreślała, że  cechą relewantną w określonych przypadkach może być przynależność do wspólnoty, jaką tworzą mieszkańcy gminy. Zadania z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę oraz kanalizacji, należą zaś do zadań własnych gminy i ich realizacja odbywa się ze środków gminy. Oznacza to, że cechą relewantną jest zamieszkiwanie na terenie gminy. Z faktu tego wynikają bowiem nie tylko prawa, ale i obowiązki. Ponadto gmina dodała, że jej kondycja finansowa pozwala na przyznanie dopłat jedynie niektórym podmiotom.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uznał skargę za niezasadną. Jego zdaniem gmina trafnie powołała się na ustawowe uprawnienia do przyznania dopłat dla jednej, wybranej taryfowej grupy odbiorców usług, wynikające wprost z treści art. 24 ust. 6 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę. Zaskarżony akt podjęty został zatem na podstawie i w ramach delegacji ustawowej.

Skład orzekający nie podzielił zarzutu organu nadzoru, że sporna uchwała narusza konstytucyjną zasadę równości wobec prawa. W ocenie WSA przyznanie dopłat jednej, wybranej grupie taryfowej odbiorców wody, zaliczonych do pierwszej grupy taryfowej jako osób zameldowanych i rozliczających podatek dochodowy na terenie gminy, nie może być zakwalifikowane jako bezpodstawne faworyzowanie określonej grupy w porównaniu z innymi podmiotami.

Sąd podkreślił, że cechy w postaci zameldowania i rozliczania podatku dochodowego, mają znaczenie dla sytuacji finansowej i dochodów jednostki samorządu terytorialnego, która z kolei realizuje zadania własne z zakresu wodociągów, zaopatrzenia w wodę oraz kanalizacji. I która może partycypować w ponoszonych przez odbiorców wody wydatkach jedynie w granicach posiadanych środków finansowych.

W żaden sposób nie można uznać za dyskryminację określonych osób nawiązanie do instytucji zameldowania jako klauzuli porządku publicznego. Obowiązek meldunkowy jest bowiem realizacją wymogów, nałożonych aktem prawa powszechnie obowiązującego.

Zdaniem WSA, o ile zatem określona grupa odbiorców wody (mieszkańcy gminy), przyczynia się do dochodów gminy w większym stopniu niż inne osoby będące odbiorcami wody, może liczyć na uprzywilejowanie w formie dopłaty. Tym samym uznał, że spełnione zostały kryteria odstępstwa od równego traktowania odbiorców wody, a więc relewantność, proporcjonalność i związek z inną wartością. W żadnym też wypadku nie może wchodzić w rachubę dyskryminowanie innych odbiorców wody, np. właścicieli domków letniskowych, korzystających sporadycznie z wody i niebędących obciążonymi znacznymi wydatkami na ten cel w porównaniu z mieszkańcami gminy.

WSA zauważył, że taryfowa grupa to odbiorcy usług wyodrębnieni na podstawie charakterystyki zużycia wody i sposobu rozliczeń za usługi. Sąd nie dopatrzył się też dowolności w działaniach gminy z powodu zróżnicowania sytuacji prawnej według statusu przynależności do wspólnoty, jaką tworzą mieszkańcy, dopełniający obowiązku meldunkowego i partycypujący w dochodach gminy z racji ponoszonych obciążeń podatkowych.

Wyrok WSA w Gliwicach z 22 grudnia 2015 r., sygn. akt  II SA/Gl 819/15

Czego dotyczył spór

Rada gminy podjęła uchwałę, w której ustaliła dopłatę do usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę dla grupy taryfowej gospodarstwa domowe i jednostki użyteczności publicznej. Chodziło o właścicieli i zarządców budynków posiadających stałe zameldowanie na terenie gminy lub tymczasowe zameldowanie i rozliczających podatek od dochodów osób fizycznych w lokalnym urzędzie skarbowym.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP