- ZUS odmówił mi umorzenia należności składkowych z indywidualnej działalności gospodarczej. Wskazał, że nie spełniam przesłanek wynikających z przepisów, bo łączny dochód rodziny (trzy osoby) wynosi ok. 4 tys. zł na miesiąc i nie można stwierdzić tzw. całkowitej nieściągalności. Zasadniczo rodzina jest na utrzymaniu męża – nie mieszka z nami (zarabia ok. 3 tys. zł, a ja 1 tys. zł), ja opłacam mieszkanie i prawie nic mi nie zostaje na życie. Co istotne, mam rozdzielność majątkową (ustanowioną przed założeniem działalności) i tego ZUS nie uwzględnił. Czy jest szansa, że sąd zmieni decyzję ZUS, skoro była rozdzielność? Czy w moim przypadku nie wystarczy stwierdzenie nieściągalności, bo mam trudną sytuację życiową i zarabiam tylko 1 tys. zł? – pyta czytelniczka.
Regulacje dotyczące umarzania należności składkowych ZUS zawierają art. 28 ust. 2–3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa o sus) oraz dla ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami składek na te ubezpieczenia – § 3 rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z 31 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne (dalej: rozporządzenie).
Jakie odstępstwa
Ustawa o sus przewiduje wyjątek od zasady umarzania należności ze składek tylko w razie ich całkowitej nieściągalności (art. 28 ust. 2 i 3). Zgodnie z art. 28 ust. 3a tej ustawy należności te mogą być umarzane – mimo braku całkowitej nieściągalności w uzasadnionych przypadkach. Wyjątek ten dotyczy tylko ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami. Czytelniczka ma taki status.
Szczegółowe zasady umarzania, o którym mowa w art. 28 ust. 3a ustawy o sus, określa rozporządzenie w § 3 ust. 1. ZUS może umorzyć należności ze składek, jeżeli zobowiązany wykaże, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną nie jest w stanie ich opłacić, gdyż pociągnęłoby to zbyt ciężkie skutki dla niego i jego rodziny. W szczególności chodzi o przypadki:
- gdy opłacenie należności ze składek pozbawiłoby zobowiązanego i jego rodzinę możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych,