Potrącenia wielostronne a VAT

Problem z potrąceniami wielostronnymi został już rozwiązany na gruncie podatku dochodowego. Pora na oficjalne wyjaśnienia na gruncie VAT.

Publikacja: 09.10.2019 07:59

Potrącenia wielostronne a VAT

Foto: 123RF

Gdy grupa wielu firm rozlicza się między sobą i dokonuje potrąceń należności za towary wrażliwe – czy powinna stosować system podzielonej płatności? Gdyby czytać dosłownie przepisy o VAT, można dojść do wniosku, że taki obowiązek istnieje, mimo że potrącenia ze swojej natury odbywają się w ogóle bez użycia kont bankowych.

Wiele wątpliwości wzbudził przepis art. 108a ust. 1d ustawy o VAT, który wejdzie w życie 1 listopada 2019 r. Mówi on o tym, że gdy nastąpią potrącenia między dwoma kontrahentami, nie stosuje się wymogu rozliczeń metodą podzielonej płatności (MPP). Jednak nie przewidziano w tym przepisie potrąceń wielostronnych. Z otrzymanych przez „Rzeczpospolitą" lakonicznych wyjaśnień biura prasowego MF wynika, że chodzi tylko o potrącenia dwustronne. Ustawa o VAT odsyła bowiem do przepisu kodeksu cywilnego, mówiącego tylko o dwustronnych potrąceniach.

Czytaj także: Split payment: wątpliwe korekty i potrącenia w systemie podzielonej płatności

Jak zauważa Marta Szafarowska, doradca podatkowy i partner w Gekko Taxens, problem z potrąceniami rozwiązano już przy okazji uszczelniania podatków dochodowych.

– Od 1 stycznia 2017 r. do ustawy o CIT wpisano zasadę, że przy płatnościach powyżej 15 tys. zł trzeba używać rachunków płatniczych. Większa kwota zapłacona gotówką nie jest od tego czasu kosztem uzyskania przychodu – przypomina ekspertka. Dodaje, że już przy tworzeniu tego przepisu resort finansów zapewniał, że takie ograniczenia nie dotyczą potrąceń, w tym wielostronnych.

Potem podobne stanowisko pojawiło się w wielu interpretacjach prawa podatkowego wydanych przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Na przykład w interpretacji z 12 września 2018 r. (nr 0111-KDIB2-3.4010.219. 2018.1.APA) potwierdzono, że przy kompensatach należności nie stosuje się obowiązku zapłaty przez rachunek bankowy. W tej samej interpretacji potwierdzono też, że użycie karty płatniczej również wyłącza obowiązek użycia konta bankowego (o problemach z używaniem firmowych kart płatniczych dla towarów objętych MPP pisaliśmy w „Rz" 2 października).

Także w interpretacji z 11 ma- ja 2018 r. (nr 0114-KDIP2-2.4010.67.2018.1.JG) wskazano, że różne formy rozliczeń bezgotówkowych (w tym barter) nie podlegają obowiązkowi używania konta bankowego.

Podobny wydźwięk ma interpretacja z 7 września 2018  r. (nr 0111-KDIB2-1.4010.237. 2018.2.EN), w której poruszono problem omyłkowej zapłaty w systemie podzielonej płatności. KIS zauważa, że MPP może być stosowany wyłącznie przy płatnościach bezgotówkowych dokonywanych za pośrednictwem polecenia przelewu lub polecenia zapłaty. „Nie ma więc zastosowania przy innych formach rozliczeń bezgotówkowych np. (...) kompensatach, potrąceniach" – czytamy w treści interpretacji.

Według Marty Szafarowskiej obowiązek używania kont bankowych zarówno dla celów CIT, jak i podzielonej płatności w VAT mają podobny cel: ograniczanie szarej strefy.

– Logiczne byłoby zatem uznanie, że podzieloną płatność stosuje się do zapłaty, a nie do potrąceń – uważa ekspertka. Jej zdaniem minister finansów powinien jednoznacznie wyjaśnić tę kwestię lub doprowadzić do usunięcia przepisu art. 108a ust. 1d ustawy o VAT.

– Ten przepis jest po prostu zbędny w świetle wcześniejszych zapewnień Ministerstwa Finansów, że kompensata czy potrącenie jest inną niż zapłata formą wygaszenia zobowiązania – konkluduje Marta Szafarowska.

VAT

Gdy grupa wielu firm rozlicza się między sobą i dokonuje potrąceń należności za towary wrażliwe – czy powinna stosować system podzielonej płatności? Gdyby czytać dosłownie przepisy o VAT, można dojść do wniosku, że taki obowiązek istnieje, mimo że potrącenia ze swojej natury odbywają się w ogóle bez użycia kont bankowych.

Wiele wątpliwości wzbudził przepis art. 108a ust. 1d ustawy o VAT, który wejdzie w życie 1 listopada 2019 r. Mówi on o tym, że gdy nastąpią potrącenia między dwoma kontrahentami, nie stosuje się wymogu rozliczeń metodą podzielonej płatności (MPP). Jednak nie przewidziano w tym przepisie potrąceń wielostronnych. Z otrzymanych przez „Rzeczpospolitą" lakonicznych wyjaśnień biura prasowego MF wynika, że chodzi tylko o potrącenia dwustronne. Ustawa o VAT odsyła bowiem do przepisu kodeksu cywilnego, mówiącego tylko o dwustronnych potrąceniach.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów