Zakwaterowanie pracowników mobilnych nie jest ich przychodem

Sfinansowane przez pracodawcę koszty zakwaterowania pracowników mobilnych poza miejscem ich zamieszkania nie są ich przychodem ze stosunku pracy.

Publikacja: 05.09.2016 08:45

Zakwaterowanie pracowników mobilnych nie jest ich przychodem

Foto: www.sxc.hu

Takie stanowisko zajął minister finansów, zmieniając 20 stycznia 2016 r. z urzędu interpretację indywidualną wydaną przez Izbę Skarbową w Katowicach (DD3/8222.2.417.2015.CRS).

W przedstawionym w interpretacji stanie faktycznym wnioskodawca zatrudniał przedstawicieli handlowych na podstawie umów o pracę. Miejscem pracy wskazanym w tych umowach była siedziba pracodawcy, jednak wnioskodawca zamierzał w przyszłości je rozszerzyć tak, aby obejmowało ono określony region (np. województwo, kilka województw lub w pewnych przypadkach uzasadnionych pełnioną przez pracownika funkcją – obszar całego kraju). W związku z tym, że charakter pracy przedstawicieli handlowych wymaga stałego przebywania poza siedzibą wnioskodawcy, w przypadku, gdy dany pracownik nie mógłby powrócić danego dnia do miejsca swojego zamieszkania (ze względu na odległość lub późną porę), miałby prawo do skorzystania z usług noclegowych w miejscu świadczenia pracy w danym dniu. Wydatki poniesione przez pracownika na usługi noclegowe byłyby mu zwracane przez pracodawcę na podstawie przedłożonego rachunku lub faktury bądź uiszczane bezpośrednio na rzecz podmiotu oferującego usługi hotelowe.

W 2012 r. wnioskodawca zwrócił się do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w przedmiocie skutków podatkowych otrzymanego od pracodawcy zwrotu wydatków na usługi noclegowe, argumentując, że nie stanowią one żadnego rzeczywistego przysporzenia po stronie podatnika. Pierwotnie wydana interpretacja była jednak dla wnioskodawcy negatywna. Organ stwierdził, że otrzymany przez przedstawiciela handlowego zwrot wydatków stanowi jego przychód, będący podstawą opodatkowania PIT i składek ZUS.

W 2016 r. minister finansów zmienił jednak z urzędu tę interpretację indywidualną, stwierdzając, że o powstaniu przychodu nie może być w tym przypadku mowy.

Komentarz eksperta

Joanna Charchuła-Pietrzyk, doradca podatkowy, starsza konsultantka w dziale prawnopodatkowym PwC

Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 12 ustawy o PIT przychodami są wszelkie świadczenia otrzymywane przez pracownika w związku z pozostawaniem w stosunku pracy. Jak jednak wskazał Trybunał Konstytucyjny w przełomowym wyroku z 8 lipca 2014 r. (K 7/13), za przychód pracownika mogą być uznane tylko te świadczenia, które:

1. zostały spełnione za zgodą pracownika (pracownik skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

2. zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

3. korzyść ta jest wymierna i może zostać przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Aby było możliwe przypisanie pracownikowi jakiegokolwiek przychodu, ww. warunki muszą być spełnione kumulatywnie.

W analizowanym przypadku świadczenie zostało spełnione za zgodą pracownika i może zostać mu indywidualnie przypisane (w związku z tym, że zwrot za wydatki na pokrycie kosztów noclegu następuje na podstawie przedłożonych przez danego pracownika rachunków lub faktur). O powstaniu przychodu nie może jednak być mowy, gdyż świadczenie to nie zostało spełnione w interesie pracownika. Nie można bowiem w tym przypadku mówić o żadnej wymiernej korzyści, która mogłaby zostać mu przypisana w związku ze skorzystaniem z noclegu w miejscu świadczenia pracy. Gdyby pracownik nie wyjeżdżał w celach służbowych, nie byłby zobowiązany do ponoszenia takiego wydatku i mógłby skorzystać z noclegu w miejscu swojego zamieszkania.

Nocleg w miejscu wykonywania pracy w danym dniu został zapewniony w interesie pracodawcy, który jest zobowiązany do właściwego zorganizowania pracy. Jak słusznie zauważył NSA w wyroku z 2 października 2014 r. (II FSK 2387/12), obowiązek prawidłowej organizacji pracy nie może być utożsamiany tylko z zapewnieniem biurka, materiałów biurowych czy pokryciem kosztów eksploatacji samochodu służbowego. Należy go bowiem odnosić do konkretnych obowiązków pracowniczych i wynikających z nich oczekiwań pracodawcy. Skoro zatem prawidłowe i efektywne wykonywanie przez przedstawicieli handlowych swoich obowiązków wymaga od nich nocowania w hotelu, aby o określonej porze zjawić się na spotkaniu z kontrahentem, to zapewnienie tej możliwości przez pracodawcę nie stanowi korzyści dla pracownika, a jedynie wypełnienie przez pracodawcę ciążącego na nim ustawowego obowiązku prawidłowej organizacji pracy.

Należy zatem w pełni zgodzić się z działaniem ministra finansów, który z urzędu zmienił negatywną dla podatnika interpretację indywidualną. Pozostaje to w zgodzie z kształtującą się obecnie linią interpretacyjną, zgodnie z którą nie tylko koszty noclegów dla pracowników, ale również inne koszty poniesione przez pracodawcę lub zwrócone pracownikowi w związku z wykonywaniem przez niego obowiązków służbowych, takie jak np. koszty przelotów i przejazdów pracowników wykonujących pracę w kilku państwach, nie stanowią jego przychodu, gdyż zostały spełnione w interesie pracodawcy.

Takie stanowisko zajął minister finansów, zmieniając 20 stycznia 2016 r. z urzędu interpretację indywidualną wydaną przez Izbę Skarbową w Katowicach (DD3/8222.2.417.2015.CRS).

W przedstawionym w interpretacji stanie faktycznym wnioskodawca zatrudniał przedstawicieli handlowych na podstawie umów o pracę. Miejscem pracy wskazanym w tych umowach była siedziba pracodawcy, jednak wnioskodawca zamierzał w przyszłości je rozszerzyć tak, aby obejmowało ono określony region (np. województwo, kilka województw lub w pewnych przypadkach uzasadnionych pełnioną przez pracownika funkcją – obszar całego kraju). W związku z tym, że charakter pracy przedstawicieli handlowych wymaga stałego przebywania poza siedzibą wnioskodawcy, w przypadku, gdy dany pracownik nie mógłby powrócić danego dnia do miejsca swojego zamieszkania (ze względu na odległość lub późną porę), miałby prawo do skorzystania z usług noclegowych w miejscu świadczenia pracy w danym dniu. Wydatki poniesione przez pracownika na usługi noclegowe byłyby mu zwracane przez pracodawcę na podstawie przedłożonego rachunku lub faktury bądź uiszczane bezpośrednio na rzecz podmiotu oferującego usługi hotelowe.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP