Zdaniem autorki
Anna Lucyga-Bierbaumer, doradca podatkowy i menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte
NSA zracjonalizował definicję dochodu zwolnionego na podstawie zezwolenia
NSA wskazał w swoim wyroku na jakie elementy należy zwrócić uwagę, ażeby w sposób prawidłowy ocenić, czy dany dochód można uznać za wynikający bezpośrednio z działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie zezwolenia. Przede wszystkim więc związek danego dochodu z działalnością wskazaną w zezwoleniu powinien być ścisły, bezpośredni i racjonalny, zaś tytuł otrzymania dochodu powinien wynikać z tej działalności (przykładowo uregulowanie w ramach umowy przedmiotowo mieszczącej się w granicach wyznaczonych zezwoleniem).
Co to w praktyce oznacza? W mojej ocenie tezy przedstawione przez NSA dają podatnikom korzystającym ze zwolnienia podatkowego na podstawie zezwolenia strefowego pewien drogowskaz – znacznie bardziej rozsądny i racjonalny, niż prezentowane do tej pory restrykcyjne i nieco automatyczne podejście organów i sądów administracyjnych. Nie oznacza to nieograniczonego rozszerzenia katalogu świadczeń, które mogą być potraktowane jako zwolnione na podstawie zezwolenia. Wydaje się, że przykładowo odszkodowania otrzymywane z zakładów ubezpieczeń w związku ze szkodami na mieniu wynikającymi ze zdarzeń losowych czy kar umownych są związane z działalnością zwolnioną tylko w sposób pośredni. W konsekwencji, nadal rozsądne będzie przyjęcie, że powinny być opodatkowane na zasadach ogólnych.
Niemniej podatnicy często otrzymują również inne kategorie przychodów, które są nierozłącznie związane z prowadzoną na podstawie zezwolenia działalnością produkcyjną lub usługową. Należy tu wymienić przykładowo przychody stanowiące wyrównanie poziomu dochodów na koniec roku, które mogą wynikać z obowiązującej w danej grupie polityki cen transferowych. Innym przykładem mogą być przychody otrzymywane od kontrahentów w zamian za przygotowanie do rozpoczęcia produkcji objętej zakresem zezwolenia na ich rzecz czy też przychody otrzymane w związku z wycofaniem się z zamówienia przez kontrahenta lub – jak w analizowanej sprawie – w związku z zamówieniem mniejszej ilości produktów niż deklarowana przy ustalaniu warunków dostaw. Cechą wspólną tych przychodów jest to, że są one bezpośrednio i nierozerwalnie związane z podejmowaną działalnością produkcyjną, z koszty związane z takimi przychodami najprawdopodobniej były lub będą odzwierciedlone w kosztach działalności zwolnionej.
Kwalifikacja takich świadczeń do źródła przychodów zwolnionych albo opodatkowanych nie jest kwestią oczywistą, niemniej w mojej opinii na kanwie przytoczonych dwóch wyroków NSA szanse na potwierdzenie, iż dochody takie stanowią w istocie element i uzupełnienie podstawowej działalności zwolnionej, istotnie wzrosły.
Także na podstawie decyzji o wsparciu
Przedmiotowe rozważania w sposób bezpośredni odnoszą się do przedsiębiorców, którzy prowadzą obecnie działalność na podstawie zezwoleń strefowych obowiązujących maksymalnie do końca 2026 r. Choć zezwolenia strefowe zasadniczo nie są już obecnie wydawane, to dotychczasowe SSE zostały zastąpione tzw. Polską Strefą Inwestycji (PSI), a zezwolenia strefowe – przez Decyzje o Wsparciu (DOW) wydawane w związku z nową inwestycją. Mechanizm działania zwolnienia podatkowego na podstawie DOW (w podatku dochodowym od osób prawnych i podatku dochodowym od osób fizycznych) jest analogiczny do mechanizmu rozliczenia zwolnienia podatkowego na podstawie zezwolenia strefowego. W konsekwencji, bogata praktyka dotycząca rozliczenia podatkowego zwolnienia SSE, która ukształtowała się przez ponad 20 lat, z pewnością będzie pomocniczo wykorzystywana przez podatników, organy podatkowe i sądy administracyjne w rozliczeniu zwolnienia na podstawie DOW, bazującym na lustrzanych przepisach w obydwu ustawach o podatku dochodowym.
