Rz: Czy współmałżonek przedsiębiorcy może się bronić przed odpowiedzialnością za nieopłacone przez niego składki powołując się na brak wiedzy o długu?
Andrzej Radzisław: Przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą, musi się liczyć z tym, że za ewentualne zaległości związane z nieterminowym opłacaniem składek może odpowiadać także jego współmałżonek. Do należności z tytułu składek na podstawie art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stosuje się odpowiednio przepisy ordynacji podatkowej. Z nich zaś wynika, że u małżonków odpowiedzialność obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny przedsiębiorcy (płatnika składek) i jego małżonka. Również przepisy ordynacji określają, kiedy tej odpowiedzialności współmałżonek nie ponosi. Sam brak wiedzy o tym, że małżonek ma zadłużenie w ZUS, nie chroni przed odpowiedzialnością. Istotne jest, czy pomiędzy małżonkami istniał ustrój wspólności małżeńskiej, a gdy ustrój ten został zniesiony, jakiego okresu dotyczą nieopłacone na rzecz ZUS należności składkowe.
Czy jeśli małżonkowie zawarli umowę o zniesieniu wspólności małżeńskiej, ale prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, ZUS może się na to powołać, żądając spłaty nieopłaconych składek?
Samo prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego nie jest argumentem, który sam w sobie decydowałby o zakresie odpowiedzialności za zadłużenie związane ze składkami. Ustawa ordynacja podatkowa nie wprowadza takiej przesłanki odpowiedzialności. Dodać jednak należy, że skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań składkowych powstałych przed dniem:
1) zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej,
