Jakie perspektywy ma przed sobą rynek nieruchomości? O tym dyskutowali w Krynicy przedstawiciele inwestorów oraz rządu Mateusza Morawieckiego. Rząd reprezentował wiceminister Artur Soboń, odpowiedzialny za kluczowe projekty dla tego gabinetu, w tym Mieszkanie+ i specustawę mieszkaniową, która ma przyspieszyć budowanie domów mieszkalnych. Dyskusja dotyczyła wielu wątków, a ta ustawa – budząca kontrowersje – była tylko jednym z nich.
Przegrzanie?
Głównym tematem dyskusji była bowiem próba określenia, w jakim momencie rozwoju rynku nieruchomości jest obecnie Polska. – Myślę, że punktem wyjścia są dobre wyniki sprzedażowe deweloperów w ostatnich latach. Teraz te mieszkania są w dużej części w budowie. Deweloperzy będą inkasowali zyski i będą chcieli reinwestować. Nawiążę do cen mieszkań: ceny wzrosły o około 10 proc. Pierwszy raz w tym półroczu osiągnęliśmy poziom 2008 roku, jeśli chodzi o ceny. To samo w realiach pensji średniej, pensji minimalnej jest nieporównywalne. Teraz jesteśmy w tym momencie, że w największych miastach te ceny wzrosły. Ale koszty budowy wzrosły bardziej niż ceny. To jest różnica ok. 5 proc. Może występować zjawisko spadku marż deweloperskich – mówił Nikodem Iskra, prezes zarządu Murapolu. Jak dodał, duzi deweloperzy sobie z tym zjawiskiem poradzą.
– Jeśli chodzi o przyszłość, to kolejnym momentem będzie przepłacanie za grunty. Za dwa–trzy lata możemy się spodziewać skutków takiej sytuacji. Wcześniej jest jeszcze miejsce do dobrej sprzedaży i budowania – dodał Iskra.
Obserwację dotyczącą cen gruntów potwierdził Grzegorz Muszyński, wiceprezes BGK Nieruchomości. – Ceny w dużych miastach rzeczywiście poszły do góry. Sporo nieruchomości zostanie odblokowanych z zasobów KOWR czy Agencji Mienia Wojskowego. We Wrocławiu na tych gruntach będziemy budowali. Faktycznie, gdy zbliżamy się do 1000 zł za jeden metr kwadratowy, zaczynamy mieć produkt megadrogi. My też jako BGK poruszamy się po cenach rynkowych. My nie realizujemy zysków, ale my też robimy inny produkt – powiedział Muszyński. Jak uzupełnił Iskra, kryzys może dotknąć przede wszystkim firmy, które przegrzewają rynek, jeśli chodzi o zakupy gruntów.
Delikatne państwo
– My widzimy, że wzrost cen jest w miarę stabilny. Nie ma sytuacji, że to jest 25 proc. Nie jest tak źle. Bo oczywiście, to oznacza spadek marż deweloperów. Przez ostatni rok spadło o połowę wykorzystanie kredytów deweloperskich. Oni obecnie tych pieniędzy nie potrzebują, bo mają je od klientów. Jednak są sygnały przegrzania – mówił Michał Popiołek, dyrektor departamentu zarządzania nieruchomościami w mBanku. – Są oznaki wskazujące, że gdzieś jest przegrzanie. Mali inwestorzy się pojawiają i zaczynają inwestować w coś, na czym się nie znają. Ale z drugiej strony część popytowa też rośnie – dodał Popiołek.
