Rz: Co przesądza o tym, jaką placówkę uznać za handlową? Czy jest nią objęta np. piekarnia/ciastkarnia, w której pracownicy zajmują się pieczeniem, a jednocześnie są wystawione stoliki dla klientów, którzy mogą zakupić i spożyć ciastko/lody?
Danuta Rutkowska: Kodeks pracy nie definiuje pojęcia „placówka handlowa", ale przyjmuje się, że obejmuje ono wszelkie instytucje i zakłady, które prowadzą działalność handlową, zarówno hurtową jak i detaliczną, a więc takie, które kupują wyroby w celu ich odsprzedaży.
Intencją ustawodawcy przy wprowadzaniu dziewięć lat temu zakazu pracy w handlu w święta, wyrażonego w artykule art. 1519a k.p., była ochrona pracowników i ich rodzin, zatrudnionych w wielkopowierzchniowych placówkach handlowych. I o ile zastosowanie tego przepisu do typowych placówek handlowych nie budzi wątpliwości, o tyle już na początku pojawiły się zastrzeżenia co do stosowania zakazu wobec stacji benzynowych. Ówczesny zastępca Głównego Inspektora Pracy, Roman Giedrojć, dziś Główny Inspektor Pracy, podjął wtedy decyzję, która znalazła odzwierciedlenie w stanowisku PIP w sprawie zakazu pracy w placówkach handlowych w święta. Jest ono aktualne do dziś. Kierując się interesem społecznym, PIP uznała, że stacje paliw należy zaliczyć do placówek usługowych, wykonujących prace konieczne ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności. Uważamy też, że zakaz pracy w handlu w święta nie obejmuje ciastkarni czy piekarni, w których można przysiąść przy stoliku, aby podelektować się miejscowymi wypiekami.
Czy inspektorzy kontrolują placówki handlowe w dniu świątecznym, czy później?
Mogą to robić w trakcie tych dni, jak i podczas kolejnych. Ponieważ jednak już od ponad ośmiu lat nie było w święta kontroli przestrzegania zakazu pracy w handlu w święta, które by objęły większą liczbę placówek handlowych, Roman Giedrojć, Główny Inspektor Pracy, podjął decyzję o ich przeprowadzeniu w najbliższe święto, 15 sierpnia br., na terenie całego kraju. Decyzja o skontrolowaniu tego dnia sklepów przez wszystkie jednostki organizacyjne Państwowej Inspekcji Pracy (16 OIP plus 43 oddziały terenowe OIP) została podyktowana także powtarzającymi się sygnałami o łamaniu zakazu pracy w święta w handlu oraz niepokojącymi informacjami o nieprzestrzeganiu innych przepisów prawa pracy, także w zakresie legalności zatrudnienia, głównie przez małe placówki handlowe.