Obniżki bez uzasadnienia
Sprawa dotyczy 2016 r., kiedy znowelizowano rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie, a taksy odczuwalnie spadły.
– W rozporządzeniu tym minister sprawiedliwości – wbrew opinii NRA – zdecydował o istotnym obniżeniu stawek opłat za czynności adwokackie, działając nie tylko wbrew delegacji ustawowej, ale i wbrew interesowi społecznemu, gdyż stawki te, jak wiadomo, stanowią podstawę naliczenia zwrotu kosztów zastępstwa procesowego należnych stronie wygrywającej sprawę – mówi adwokat Rafał Dębowski, sekretarz Naczelnej Rady Adwokackiej. I wskazuje, że skoro delegacja ustawowa wiąże wysokość stawek z rodzajem i zawiłością sprawy, to jest oczywiste, że szef resortu sprawiedliwości nie może ustalać ich wysokości dowolnie. – Przykładowo w taki sposób, by pasowały do systemu komputerowego obsługującego elektroniczne postępowanie upominawcze, w którym – z niepojętych przyczyn – nie da się zmienić ich wysokości. Adwokatura od lat upominała się, by minister sprawiedliwości rzetelnie wykonywał delegację ustawową w zakresie wysokości opłat za czynności adwokackie. Zrozumiałe zatem, że logiczną konsekwencją obniżenia stawek wbrew opinii NRA musiała być skarga do TK – podnosi mecenas Dębowski.
We wniosku do TK Prezydium NRA wskazało, że jest on wykonaniem uchwały Rady nr 68/2016 (ws. zaskarżenia rozporządzenia w sprawie stawek za urzędówki) i nr 69/2016 (taksy za sprawy z wyboru).
Badając tę delegację, Trybunał dopatrzył się jednak nieścisłości. A mianowicie rozbieżności między treścią uchwał a wnioskiem co do przedmiotu i wzorców kontroli.
W wyjaśnieniach przesłanych do TK Prezydium NRA wskazało, że wniosek wykonuje jednak wyłącznie uchwałę Rady nr 69/2016, jednocześnie zawężając przedmiot kontroli.
Nie przekonało to sędziów: Leona Kieresa, Zbigniewa Jędrzejewskiego i Mariusza Muszyńskiego (przewodniczący i sprawozdawca). W postanowieniu wykazali, że prezydium nie tylko zawęziło przedmiot kontroli, ale i znacznie zmodyfikowało jego zakres, „wskazując jeden, ale inny wzorzec kontroli konstytucyjności".