Prokuratura opowie o podsłuchach

To efekt uchwalonych w środę przez Sejm zmian w procedurze karnej. Informacja ta będzie zawierać też dane o efektach sądowego i prokuratorskiego nadzoru nad tymi czynnościami.

Dzięki zmianom przepisy dotyczące kontroli operacyjnej mają być bardziej racjonalne i bezpieczniejsze. Sprawią, że podsłuchy, choć nie znikną z katalogu środków kontroli operacyjnej, to jednak nie będzie ich można stosować w każdej, nawet błahej sprawie.

Po zmianach wykorzystanie dowodu uzyskanego podczas kontroli operacyjnej będzie dopuszczalne tylko w postępowaniu karnym w sprawie o przestępstwo (także skarbowe), w stosunku do którego dopuszcza się stosowanie kontroli operacyjnej.

– W końcu doczekaliśmy się przepisów, które ucywilizują stosowanie kontroli – ocenia dla „Rz” Marek Kozdrynkiewicz z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

[srodtytul]Będzie jawnie[/srodtytul]

Każdego roku prokurator generalny przedstawi parlamentowi szczegółowe informacje na temat kontroli. Co będzie musiał ujawnić? Liczbę osób, wobec których zarządzi kontrolę i utrwalanie rozmów lub kontrolę operacyjną, a także tych, co do których sąd odmówił zarządzenia kontroli, oraz tych, co do których wniosek o kontrolę operacyjną nie uzyskał zgody prokuratora.

Na tym jednak nie koniec. W każdej z wymienionych kategorii prokurator generalny będzie musiał też podać liczbę osób, co do których o kontrolę operacyjną występował organ policji.

[srodtytul]Przyzwolenie po czasie[/srodtytul]

[b]Uchwalona ustawa wprowadza nową instytucję tzw. zgody następczej, czyli zgody sądu na wykorzystanie dowodów pochodzących z kontroli procesowej lub operacyjnej, jeżeli utrwalone zapisy wskazują na popełnienie przestępstwa, które nie było przedmiotem postanowienia sądu.[/b]

Co to oznacza? Otóż w wypadkach niecierpiących zwłoki kontrolę i utrwalanie rozmów może zarządzić prokurator. W ciągu trzech dni musi jednak zwrócić się do sądu o potwierdzenie swojej decyzji. Ten ma pięć dni na przyznanie racji śledczemu. Jeśli nie potwierdzi decyzji prokuratora, ten będzie musiał zniszczyć wszelkie zdobyte materiały i informacje.

[srodtytul]Bez uzasadnienia ani rusz[/srodtytul]

Policja, występując do sądu o pozwolenie na założenie podsłuchu telefonicznego, po uzyskaniu pisemnej zgody prokuratora okręgowego, będzie musiała do wniosku dołączyć materiały uzasadniające jego założenie. Do tej pory wystarczał wniosek.

Z kolei [b]materiały zebrane w trakcie podsłuchów, w ocenie służb istotne dla bezpieczeństwa państwa, będą mogły być przechowywane dopiero po zatwierdzeniu tego przez warszawski sąd okręgowy, na pisemny wniosek szefa służby, po uzyskaniu zgody prokuratora generalnego.[/b] Uznano zatem konieczność sprawowania nadzoru przez organy zewnętrzne nad podejmowaniem decyzji o zachowaniu materiałów pochodzących z kontroli operacyjnej.

[ramka][b]Opinia[/b]

[b]Zbigniew Rau, b. wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, specjalista w dziedzinie kontroli operacyjnej[/b]

Uchwalona nowela porządkuje sprawy tak delikatnej sfery, jaką jest kontrola operacyjna. Cieszy mnie, że przyjęto jako zasadę jej stosowanie jedynie do spraw karnych.

To słuszny kierunek, ale zaledwie początek, przed nami jeszcze dużo do zrobienia. Nadal nie do końca uregulowano sprawę przechowywania i niszczenia materiałów.