Dorozumiany pełnomocnik przed sądem

Wystarczy, że strona dokona ustnego umocowania pełnomocnika. Dokumentu przedłużający pełnomocnictwo nie jest konieczny. Nieaktualna już data ważności pełnomocnictwa procesowego nie musi znaczyć jego końca – orzekł Sąd Najwyższy.

Publikacja: 20.05.2025 15:25

Sąd Najwyższy

Sąd Najwyższy

Foto: Adobe Stock

Niezadowolona z werdyktu niższych instancji spółka wniosła skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach, zarzucając temu sądowi, że nie dostrzegł nieważności postępowania prowadzonego przed sądem I instancji, w którym dopuszczono do działania w pełnomocnika spółki, którego termin pełnomocnictwa już wygasł. W konsekwencji domagała się powtórzenia postępowania.

Czytaj więcej

Pełnomocnik z urzędu może skarżyć zbyt niską zapłatę. Ważna uchwała SN

Umocowanie ustanie i do protokołu

Kodeks postępowania cywilnego w art. 89 stanowi, że pełnomocnik jest obowiązany przy pierwszej czynności procesowej dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo z podpisem mocodawcy lub wierzytelny odpis pełnomocnictwa wraz z odpisem, a w toku sprawy pełnomocnictwo może być udzielone ustnie na posiedzeniu sądu przez oświadczenie strony i wciągnięte do protokołu.

Nie wiadomo, z jakiego powodu to pełnomocnictwo było udzielone do określonej w nim daty, a ten brak wychwycił dopiero przeciwnik procesowy na etapie SN. Sąd Najwyższy nie podzielił jednak zarzutu, aby doszło do uchybień SA, a postępowanie przed sądem okręgowym było nieważne.

Strona nie kwestionowała pełnomocnictwa

– Brak umocowania pełnomocnika jako przesłanka nieważności postępowania dotyczy braku lub wadliwości samej czynności udzielenia pełnomocnictwa, nie zaś dokumentu czynność tę potwierdzającego. W tej sprawie strona reprezentowana przez pełnomocnika, w którego dokumencie pełnomocnictwa widniała data końcowa jego obowiązywania nie kwestionowała dalszych czynności podejmowanych przez pełnomocnika i wyrażała wolę dalszej współpracy, więc należy dojść do wniosku, że pełnomocnictwo wykraczające poza wskazaną datę zostało udzielone ustnie – wskazał w uzasadnieniu sędzia Mariusz Załucki.

Czytaj więcej

SN wskazał, kiedy pełnomocnik nie musi być adwokatem ani radcą

Czy udzielenie pełnomocnictwa może być dorozumiane?

- Stanowisko SN jest co najmniej dyskusyjne. Oczywiście jest możliwe udzielenie pełnomocnictwa ustnie, ale należy uczynić to do protokołu. Skoro pełnomocnictwo procesowe wygasło, należy go udzielić jeszcze raz. Jest również możliwe potwierdzenie czynności przez stronę zastępowaną przez pełnomocnika, którego pełnomocnictwo wygasło. Należy ją do tego wezwać, zakreślając odpowiedni termin. Wreszcie można uznać, że strona przez swoje zachowanie dokonała potwierdzenia czynności takiego pełnomocnika, ale np. gdy razem z nim staje na rozprawach i nie oponuje jego czynnościom. Nie ma zaś możliwości, jak przyjął to SN, udzielenia ustnie pełnomocnictwa procesowego w sposób dorozumiany – ocenia Artur Grajewski, sędzia cywilny Sądu Okręgowego w Warszawie.

Stosunek pełnomocnictwa istniał dalej

Bardziej wyrozumiale patrzy na tę kwestię adwokat Roman Nowosielski: – Można owszem dopatrzyć się tu pewnych zaniedbań. Przede wszystkim pełnomocnik winien się upewnić, czy ma poprawne pełnomocnictwo, strona je podważająca powinna podnieść ten zarzut już przed sądem apelacyjnym, sądy zaś też miał obowiązek to sprawdzić. W każdym razie Sąd Najwyższy miał prawo przyjąć, że stosunek pełnomocnictwa istniał nadal po dacie, do której go udzielono, gdyż strona brała udział w sprawie łącznie z pełnomocnikiem i na rozprawia nie kwestionowała jego czynności. Dla wydłużenia pełnomocnictwa wystarczy w mojej ocenie, że strona potwierdziła choćby jedną czynność pełnomocnika po dacie na pełnomocnictwie.

Sygnatura akt I CSK 3974/24

Niezadowolona z werdyktu niższych instancji spółka wniosła skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach, zarzucając temu sądowi, że nie dostrzegł nieważności postępowania prowadzonego przed sądem I instancji, w którym dopuszczono do działania w pełnomocnika spółki, którego termin pełnomocnictwa już wygasł. W konsekwencji domagała się powtórzenia postępowania.

Umocowanie ustanie i do protokołu

Pozostało jeszcze 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Odziedziczyłeś majątek? By dysponować spadkiem, musisz mieć ten dokument
Sądy i trybunały
Student po IV roku prawa wie wszystko, co potrzebne, by być asystentem sędziego
Zawody prawnicze
Ewa Wrzosek ukarana. Sąd Dyscyplinarny przy Prokuratorze Generalnym zdecydował
Sądy i trybunały
Sędzia Koska-Janusz jednak poprowadzi proces ws. Funduszu Sprawiedliwości
Sądy i trybunały
Dariusz Mazur tłumaczy powody nagłej wolty Ministerstwa Sprawiedliwości