Ważna uchwała NSA ws. wywłaszczenia nieruchomości

Sama umowa przelewu odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości nie powoduje, że jej nabywca jest stroną postępowania o ustalenie odszkodowania.

Publikacja: 01.07.2022 07:50

Ważna uchwała NSA ws. wywłaszczenia nieruchomości

Foto: rp.pl / Paweł Rochowicz

Naczelny Sąd Administracyjny wydał w czwartek ważną uchwałę dotyczącą uprawnień związanych z wywłaszczeniem nieruchomości.

Wątpliwości, które rozstrzygnął siedmioosobowy skład sądu, powstały na tle konkretnej sprawy. Chodziło o spółkę, której odmówiono wszczęcia postępowania o ustalenie odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość. Grunt przeznaczony pod drogę przeszedł „na własność gminy bez odszkodowania”.

W maju 2017 r. spółka na mocy umowy cesji wierzytelności nabyła wszelkie roszczenia o odszkodowanie z tytułu przejęcia na własność gminy.

Schody zaczęły się, gdy spółka wystąpiła o ustalenie odszkodowania. Starosta w ogóle odmówił wszczęcia postępowania. Uznał bowiem, że spółka nie jest tym, któremu wywłaszczono prawo własności, ani jego spadkobiercą, zaś okazana umowa cesji nie mogła przenieść na nią roszczeń odszkodowawczych.

Spółka nie zgadzała się z taką oceną i zaskarżyła odmowę. Gdy spór trafił do NSA, skład orzekający powziął poważne wątpliwości, czy stronie umowy przelewu wierzytelności (art. 509 k.c.), której przedmiotem jest roszczenie odszkodowawcze za odjęcie prawa własności nieruchomości w wyniku zdarzenia lub aktu ze sfery prawa publicznego, w sprawie o odszkodowanie przysługuje przymiot strony w rozumieniu art. 28 k.p.a.

Poszerzony skład NSA uznał, że nie. Jego zdaniem z samej umowy przelewu z art. 509 k.c., której przedmiotem jest wierzytelność odszkodowawcza za odjęcie prawa własności nieruchomości w wyniku zdarzenia lub aktu ze sfery prawa publicznego, jej nadawcy w sprawie o ustalenie odszkodowania z art. 128 ust. ustawy o gospodarce nieruchomościami nie przysługuje przymiot strony. Źródłem interesu prawnego z art. 2 kodeksu postępowania administracyjnego jest norma prawa powszechnie obowiązującego, a nie skutki czynności prawnej dokonanej przez podmiot prawa cywilnego. Dla uzyskania statusu strony konieczne jest istnienie normy prawa materialnego, która łączyłaby z faktem zawarcia umowy przelewu wierzytelności skutek w postaci przypisania jej nabywcy interesu prawnego. A w ocenie NSA w spornym przypadku norma taka nie istnieje, nie wynika m.in. z art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Sygn. akt: I OPS 1/22

Czytaj więcej

Spadkobiercy właścicieli nie dostaną odszkodowania za znacjonalizowane nieruchomości - wyrok NSA

Naczelny Sąd Administracyjny wydał w czwartek ważną uchwałę dotyczącą uprawnień związanych z wywłaszczeniem nieruchomości.

Wątpliwości, które rozstrzygnął siedmioosobowy skład sądu, powstały na tle konkretnej sprawy. Chodziło o spółkę, której odmówiono wszczęcia postępowania o ustalenie odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość. Grunt przeznaczony pod drogę przeszedł „na własność gminy bez odszkodowania”.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
ABC Firmy
Sąd Najwyższy wydał wyrok ws. wyjątku od zakazu handlu w niedziele
Praca, Emerytury i renty
Wolne w Wielki Piątek - co może, a czego nie może zrobić pracodawca
Prawo karne
Maria Ejchart: Więźniów w celach będzie o 20 tys. mniej
Spadki i darowizny
Sąd Najwyższy o odwołaniu darowizny. Ważne terminy
Konsumenci
Uwaga na truskawki z wirusem i sałatkę z bakterią. Ostrzeżenie GIS