Młodzieżowe książki w odcinkach

[srodtytul]Gangsterzy w podziemiach kościoła[/srodtytul]

[link=http://empik.rp.pl/niewiarygodne-przygody-marka-piegusa-edmund-niziurski,2362112,ksiazka-p]„Niewiarygodne przygody Marka Piegusa”[/link] nakręcone w 1966 roku przez Mieczysława Waśkowskiego według powieści Edmunda Niziurskiego są jednym z najczęściej powtarzanych seriali młodzieżowych. Co ciekawe, to jedyny w dorobku tego reżysera film młodzieżowy zabarwiony humorem. W późniejszych obrazach: „Nie zaznasz spokoju”, „Czas dojrzewania” czy „Jej portret” o sprawach młodzieży Waśkowski mówił prawie wyłącznie serio. Reżyser „Niewiarygodnych przygód…”, a przy tym aktor, najwyraźniej musiał mieć w sobie coś z belfra, bo w tej roli widzieli go także inni twórcy.

W popularnym serialu [link=http://empik.rp.pl/czterdziestolatek-gruza-jerzy,prod26640015,film-p]„Czterdziestolatek”[/link] pojawiał się jako złośliwy nauczyciel Marka Karwowskiego, zaś w serialu „Droga” grał profesora cynicznie wykorzystującego młode uczennice. Waśkowski był aktywnym działaczem PZPR, na szczęście nie wykorzystywał tego w swoich filmach. Trudno bowiem rozpatrywać serial „Niewiarygodne przygody Marka Piegusa” w kategoriach filmu propagandowego. Co więcej, świat w nim przedstawiony zawiera liczne elementy nierzeczywiste, niemogące występować w realiach PRL lat gomułkowskich.

Pojawiają się tam np. prywatny detektyw czy drużyna harcerska o specjalnościach detektywistycznych, a podziemna kwatera gangsterów usytuowana jest pod... jednym z warszawskich kościołów. Z drugiej strony pełno w tym scenariuszu zjadliwych aluzji do prawdziwych problemów trapiących polskie społeczeństwo w dobie Gomułki, choćby braku mieszkań. Cała opowieść zaś to perypetie chłopca, który ma rzadką zdolność wpadania w tarapaty. W roli tytułowej wystąpił Grzegorz Roman, a towarzyszy mu wielu znakomitych aktorów z Barbarą Krafftówną, Bronisławem Pawlikiem, Mieczysławem Czechowiczem na czele.

[srodtytul]Kraszewski na fali Tolkiena[/srodtytul]

Plejada gwiazd, aktorzy różnych pokoleń, i to nie tylko z Polski, pojawiają się też w ekranizacji [link=http://empik.rp.pl/stara-basn-kiedy-slonce-bylo-bogiem-jerzy-hoffman,125639,film-p]„Starej baśni”[/link] Józefa Ignacego Kraszewskiego dokonanej w 2003 roku przez Jerzego Hoffmana, twórcy ekranizacji wszystkich części sienkiewiczowskiej Trylogii. Reżyser wielokrotnie podkreślał, że bardzo mu zależało, by filmowa wersja książki, o której często wspominały dawne pokolenia, była obrazem dostosowanym do wyobraźni współczesnych nastolatków. – Realizując film „Stara baśń. Kiedy słońce stało się bogiem” – mówił – mam świadomość, że w ostatnich latach pojawiło się ogromne zainteresowanie Harrym Potterem, powraca miłość do Tolkiena, rośnie poczytność Sapkowskiego. I korzystając z tych doświadczeń, chcę nakręcić własną opowieść.

Serial według „Starej baśni” opowiada o początkach państwa polskiego. Akcja toczy się w IX w. na terenach przyszłej Polski, zamieszkiwanych przez liczne plemiona słowiańskie. Nie jest to wierna ekranizacja dzieła Kraszewskiego. Na motywach książki Hoffman wraz z Józefem Henem stworzyli nową historię, w której fragmenty powieści przeplatają się ze scenami zbudowanymi „na kanwie podań, legend i wyobraźni autorów”.

W filmie pojawia się wielu znanych i cenionych aktorów. Zaskoczeniem jest Małgorzata Foremniak, która gra tu kobietę złą, okrutną i bezwzględną – całkowite przeciwieństwo serialowej Zosi z „Na dobre i na złe”. Piękna Ewa Wiśniewska jest nie do poznania jako obrzydliwa wiedźma Jarucha. Rozczarowanie przynosi, niestety, modny przed kilku laty Michał Żebrowski. Grany przez niego Ziemowit to młodzieniec mdły i pozbawiony osobowości. Męska część widowni wspominać będzie urok Dziwy granej przez Marinę Aleksandrową i Mili w wykonaniu Katarzyny Bujakiewicz.

[srodtytul]Stulecie krwawych wojen[/srodtytul]

Do naszej historii, tylko nieco późniejszej, odnosi się również serial „Crimen”. A Józef Hen, jeden ze współscenarzystów „Starej baśni”, jest tu autorem scenariusza. Powieść Hena, którą w 1988 roku przeniósł na ekran Laco Adamik, rozgrywa się w XVII wieku. Rzeczpospolitą wstrząsały wtedy krwawe i wyniszczające wojny ze Szwecją, Rosją i Turcją. Główny bohater Tomasz Błudnicki jako 17-letni chłopak brał udział w jednej z nich. Uczestniczył w zbrojnej wyprawie na Moskwę, by wesprzeć Dymitra Samozwańca. Niestety, schwytany do niewoli spędził w niej blisko dziesięć lat. Kiedy wreszcie udało mu się wrócić do ojczyzny, był już innym człowiekiem. Laco Adamik, reżyser nie tylko filmowy, ale także teatralny i operowy, zadbał, by kryminalno-przygodowa intryga nie zdominowała serialu. Podkreślił więc historyczne tło opowieści.

Występują m.in. Jan Frycz, Jerzy Kryszak, Henryk Bista, Krzysztof Globisz, Ewa Błaszczyk, a w roli pieśniarza – Przemysław Gintrowski.

[srodtytul]Cudowny świat Makuszyńskiego[/srodtytul]

Tak jak ulubionym autorem Jerzego Hoffmana jest Henryk Sienkiewicz, tak ulubionym twórcą dla Kazimierza Tarnasa od lat jest Kornel Makuszyński. – Kiedy zaproponowano mi nakręcenie filmu dla młodych widzów, nie miałem wątpliwości, że to powinien być Makuszyński – mówi Magazynowi TV Tarnas. – W jego powieściach jest cudowny świat. Zabawna gawęda pisana pięknym językiem, z poczuciem humoru i przymrużeniem oka. Nawet czarne charaktery nie są do końca takie złe. Poza tym główni bohaterowie zawsze poświęcają się dla innych. To są wartości, które ciągle warto przypominać.

Przygoda Tarnasa z Makuszyńskim rozpoczęła się od „Szaleństw Panny Ewy”. Potem była [link=http://empik.rp.pl/panna-z-mokra-glowa-kazimierz-tarnas,prod11770161,film-p]„Panna z mokrą głową”[/link] i właśnie [link=http://empik.rp.pl/platynowa-kolekcja-polskiego-kina-awantura-o-basie-maria-kaniewska,128780,film-p]„Awantura o Basię”[/link], a ostatnio [link=http://empik.rp.pl/szatan-z-vii-ej-klasy-maria-kaniewska,2439746,film-p]„Szatan z siódmej klasy”[/link]. – „Awantura o Basię” została wprawdzie zekranizowana przed laty przez Marię Kaniewską, ale obejmowała tylko opowieść o pięcioletniej Basi – tłumaczy reżyser. – Ja skupiłem się głównie na 15-letniej bohaterce. Kiedy odnajduje ojca i próbuje przywrócić go do życia. Ceniłem ekranizację Marii Kaniewskiej, więc zaprosiłem ją do udziału w moim serialu. Pięknie zagrała pełną temperamentu babcię Tańską.

W obsadzie także: Maria Gładkowska, Beata Tyszkiewicz, Stanisława Celińska, Piotr Fronczewski, a w roli Basi – Paulina Tworzyańska.

[i]Stara baśń. Kiedy słońce było bogiem

13.10 | TVP 1 | NIEDZIELA