Jeden spadek, dwa postanowienia spadkowe. SN uchylił jedno z nich

W tej sytuacji skargę nadzwyczajną wniósł prokurator generalny, a SN (sędziowie Marek Dobrowolski, Mirosław Sadowski i ławnik Roman Markiewicz) ją uwzględnił.

Sąd Najwyższy wskazał, że w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku sąd ma obowiązek działania z urzędu, co oznacza, że nie może poprzestać na tym, co wskażą mu uczestnicy postępowania, ale ma podjąć działania umożliwiające ustalenie nie tylko kręgu spadkobierców i zakresu majątku spadkowego, ale również, czy nie doszło do wcześniejszego spadkobrania. Tego sąd rejonowy nie dopełnił, w efekcie zapadłe orzeczenie, które, mimo że jest prawomocne, nie jest wiążące, a spadkobiercy nie otrzymali jednoznacznego potwierdzenia uprawnień spadkowych, co narusza ich konstytucyjne prawo do sądu.

Uwzględniając skargę, SN uchylił postanowienie w zaskarżonej części i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

– Takie przypadki nie powinny się obecnie zdarzać. Od wielu już lat repertoria prowadzone są w systemie informatycznym i odnotowuje się także nazwisko spadkodawcy. Po wpłynięciu sprawy sprawdza się, czy są inne na to samo nazwisko. Jeżeli wezwanie dla uczestnika na rozprawę wysłane na adres wskazany przez wnioskodawcę jest awizowane, można sprawdzić w bazie PESEL, czy nie ma innego adresu, i korespondencję wysłać ponownie – wskazuje Anna Begier, sędzia SR we Wrześni, członek Zespołu Prawa Cywilnego SSP Iustitia.

Sygnatura akt: I NSNc 537/21