Kto do pracy za poborowych

Kilka dni temu rząd przyjął program uzawodowienia armii. To już pewne – od przyszłego roku pobór zniknie (w 2008 r. MON szacowało, że wyniesie 75 tys. osób). Reforma wojska wiąże się również z tym, że zlikwidowana zostanie służba zastępcza.

Co roku dzięki niej tysiące młodych ludzi pomaga w szpitalach, hospicjach, domach pomocy oraz patroluje ulice w ramach tzw. służby kandydackiej w policji. To w sumie niemal 8 tysięcy osób.

W policji na poborowych czekało 4 tys. etatów. – Każdy poborowy może ubiegać się o odsłużenie wojska w policji. Musi zgłosić się do odpowiedniej komórki kadrowej oraz spełnić pewne kryteria, np. nie może być karany, musi mieć polskie obywatelstwo i być zdrowy – mówi mł. asp. Agnieszka Hamelusz z Wydziału Prasowego Komendy Głównej Policji. Przyznaje, że co roku w ten sposób rekrutuje się sporo przyszłych stróżów prawa. – Podczas służby zastępczej pomagają m.in. w patrolowaniu ulic i zabezpieczaniu imprez masowych – mówi Hamelusz.

Służba kandydacka w policji trwa, tak jak w wojsku, dziewięć miesięcy. Po niej poborowy ma szansę na stałą pracę w policji.

O służbę zastępczą mogli się też starać ci poborowi, którzy ze względu na przekonania religijne czy światopoglądowe nie chcieli iść do wojska. O tym, czy dana osoba nie trafi do koszar, decydowała komisja wojewódzka przy wojewódzkiej komendzie uzupełnień.

Ale za to służba zastępcza trwała 18 miesięcy – dwa razy dłużej niż w wojsku. Mimo to co roku w całym kraju korzystało z niej ok. 3 tys. osób. Można ją było odbyć w hospicjach lub szpitalach.

– To idealni pracownicy – mówi Zdzisław Szczepkowski, dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Olsztynie. – Poborowy nic nie kosztował pracodawcę. Pieniądze wypłacane jako żołd zwracało państwo. Jedyny koszt, który się ponosiło, to 130 zł, które trzeba było dopłacać do ZUS.Do urzędu w Olsztynie w tym roku zgłosiły się dwie osoby, które nie chciały służyć w wojsku. – Korzystają na tym szpitale, domy pomocy społecznej, straż pożarna – mówi Szczepkowski.

W Wojewódzkim Zespole Lecznictwa Psychiatrycznego w Olsztynie w ramach służby zastępczej w ubiegłym roku zatrudniono 12 osób, w tym roku osiem. – Pracowali na etatach pracownika gospodarczego lub sanitariusza – wyjaśnia Andrzej Błaszczyk, p.o. dyrektora szpitala.

Poborowi garnęli się też do straży pożarnej. – 60 proc. osób, które odbywały u nas służbę zastępczą, wcześniej działało w Ochotniczej Straży Pożarnej. Taki pracownik był dla nas bardzo wartościowy – ocenia Sławomir Filipowicz, szef wydziału kadr Komendy Miejskiej Straży Pożarnej w Olsztynie.

Służba zastępcza była nie tylko sposobem uniknięcia wojska, ale też szansą na znalezienie pracy. – Skorzystaliśmy z poborowych tylko raz. Z dwóch osób jedna została zatrudniona – mówi Elżbieta Bronakowska, dyrektor MOPS w Olsztynie.

Filipowicz: – W tym roku już dwie osoby po służbie zastępczej przeszły kwalifikację do pracy w straży. W kolejce są następne dwie.