Stary plan miejscowy można uchylić

Uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przy braku studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy dla danego obszaru jest niezgodne z prawem i stanowi podstawę do uznania planu miejscowego za nieważny – uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.

– Wyrok może mieć wpływ na stwierdzenie nieważności bardzo starych, ale wciąż obowiązujących planów miejscowych, które zostały przyjęte bez uprzedniego uchwalenia studium. Często zawierają istotne ograniczenia zagospodarowania terenu i nie przystają do bieżących potrzeb, ale z różnych względów gminy nie zastępują ich nowymi – mówi Piotr Jarzyński, prawnik z Kancelarii Prawnej Jarzyński & Wspólnicy, ekspert Komitetu ds. Nieruchomości Krajowej Izby Gospodarczej.

Naruszenie własności

Właściciele działki objętej miejscowym planem w lutym br. wnieśli skargę na uchwałę Rady Gminy Gniezno z 18 kwietnia 1997 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów mieszkaniowo-usługowych we wsi Wełnica. Sprawa była rozstrzygana na podstawie nieobowiązującej już uzp, a plan miejscowy uchwalono w 1997 r., przed wejściem w życie Konstytucji RP, ale wciąż obowiązywał.

Czytaj więcej

Samorząd

Zagospodarowanie przestrzenne: Plany ogólne dopiero w 2028 r.

Senat chce dać samorządom więcej czasu na przygotowanie się do wielkiej reformy.

Skarżący wskazywali, że w miejscowym planie nie uwzględniono m.in. prawa własności i bezzasadnie przeznaczono ich nieruchomość na tereny rolnicze całkowicie wyłączone z zabudowy, przy czym część sąsiednich gruntów wyznaczono jako tereny zabudowy jednorodzinnej, wolnostojącej lub zabudowy mieszkaniowo-rzemieślniczej. Według skarżących doszło do naruszenia art. 6 ust. 1 uzp w zw. z art. 18 ust. 1–3 uzp i art. 67 ust. 3 poprzez uchwalenie MPZP bez studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy dla obszaru objętego MPZP. Rada Gminy dopiero 28 lutego 2000 r. przyjęła studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Gniezno. Skarżący uznali, że jest to naruszenie określonej w art. 18 ust. 1 i 2 uzp procedury planistycznej, co skutkuje nieważnością zaskarżonej uchwały w całości. Natomiast art. 6 ust. 1 obowiązującej wtedy uzp wskazuje, że sporządzanie przez gminę studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy było obligatoryjne i każdorazowo powinno poprzedzać stanowienie planu miejscowego.

WSA w Poznaniu w wyroku z 3 sierpnia br. stwierdził nieważność uchwały Rady Gminy Gniezno. Zdaniem mec. Piotra Jarzyńskiego ten wyrok pokazuje, że można stwierdzać nieważność miejscowych planów uchwalonych po 1 stycznia 1995 r. pod rządami nieobowiązującej już ustawy z 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym oraz Konstytucji RP z 22 lipca 1952 r.

Ważna kolejność

Zgodnie z obowiązującymi wtedy przepisami uchwalenie planu miejscowego było możliwe po uprzednim uchwaleniu studium, a organ wykonawczy gminy miał obowiązek zbadać spójność rozwiązań projektu planu miejscowego z polityką przestrzenną gminy określoną w studium przed wyłożeniem projektu planu miejscowego do publicznego wglądu. A tu studium uchwalono po przyjęciu planu miejscowego objętego skargą.

– Skoro plan miejscowy został uchwalony bez studium, nie można było zbadać spójności jego projektu ze studium. Naruszono więc procedurę sporządzania planu miejscowego i w konsekwencji sąd administracyjny stwierdził jego nieważność w całości – podkreśla Piotr Jarzyński.

Sygnatura akt: II SA/Po 174/23

Obowiązki gmin

Planowanie przestrzenne