Redukcja wynagrodzeń sędziów i prokuratorów wbrew prawu UE

Państwa, które dokonały redukcji uposażeń sędziów i prokuratorów działają wbrew prawu Unii - stwierdzili europejscy sędziowie

Publikacja: 15.11.2012 13:50

Redukcja wynagrodzeń sędziów i prokuratorów wbrew prawu UE

Foto: Fotorzepa, Rob Robert Gardziński

10 listopada 2012 r. europejskie stowarzyszenie sędziów i prokuratorów MEDEL przyjęło deklarację w sprawie sytuacji władzy sądowniczej w okresie kryzysu ekonomicznego w Europie.

- Kryzys finansowy i ekonomiczny, który od 2008 r. trwa w Europie, zmusił wiele krajów europejskich do poszukiwania pomocy finansowej ze strony instytucji międzynarodowych takich jak Komisja Europejska, Europejski Bank Centralny czy Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Instytucje te zobowiązały kraje ubiegające się o pomoc do wprowadzenia surowych ograniczeń ekonomicznych, przy czym większość z nich skierowana została na ograniczenie wydatków publicznych. W celu spełnienia tych wymogów wiele państw, w tym m.in. Grecja, Portugalia i Hiszpania, wprowadziło surowe cięcia budżetowe dotyczące sfery publicznej - czytamy w deklaracji przyjętej podczas posiedzenia Rady Administracyjnej w Bukareszcie.

Zdaniem stowarzyszenia, kraje te nie rozważyły jednak w wystarczającym stopniu szczególnej pozycji wymiaru sprawiedliwości, sędziów i prokuratorów oraz tego, że sprawowane przez nich funkcje są kluczowe dla zagwarantowania praw i wolności obywateli, zwłaszcza w sytuacji, gdy ich istotna część jest zagrożona. Jednocześnie te same rządy, które odmawiają uznania szczególnej roli sędziów i prokuratorów, wyłączają stosowanie cięć budżetowych wysokim urzędnikom zatrudnionym w bankach centralnych, czy urzędach regulacyjnych.

Transgraniczny wpływ

W deklaracji stowarzyszenie powołało się m.in. na raport Parlamentu Europejskiego dotycząc sytuacji praw podstawowych na Węgrzec,  przedstawiony we wrześniu 2012 r. przez Komitet Praw Człowieka, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, w którym jasno stwierdzono, że jakiekolwiek wątpliwości co do niezawisłości i niezależności sędziów wynikające z systemowych wad konstytucji i prawa krajowego mogą wywrzeć znaczący wpływ na współpracę odbywającą się we wspólnym obszarze wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości opartym na zasadzie wzajemnego uznawania, przewidzianego w Traktacie o Utworzeniu Unii Europejskiej.

Dlatego - zdaniem MEDEL - jakiekolwiek problemy w zakresie niezawisłości i niezależności sędziów zagrażają całej istniejącej strukturze opartej na wzajemnym zaufaniu.

Relacje i standardy

Europejscy sędziowie oparli się ponadto na wyroku włoskiego Trybunału Konstytucyjnego z 8 października 2012 r., który uznał, że redukcja wynagrodzeń sędziów i prokuratorów jest sprzeczna z konstytucją, podkreślając w uzasadnieniu orzeczenia wyraźną różnicę pomiędzy nimi a innymi pracownikami sfery publicznej.

- Relacje pomiędzy państwem a sędziami i prokuratorami jako jego odrębnymi organami nie mogą być sprowadzone do relacji o charakterze wyłącznie pracowniczym, gdzie pracodawca jest jednocześnie jej regulatorem - stwierdził Trybunał.

Zaznaczył przy tym, że jednym z aspektów zasady niezależności sądownictwa, o której mowa w konstytucji, jest gwarancja ekonomicznej niezależności i stabilności sędziów i prokuratorów, która „nie może być przedmiotem systematycznych i okresowych negocjacji i konfliktów z innymi władzami w Państwie", a więc sytuacji, która uosabiałaby zasadę, że władze ustawodawcze i wykonawcze dominują nad sądowniczą.

W deklaracji stowarzyszenie powołało się również na klauzulę „maksymalnego standardu" zawartą w art. 53 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, zgodnie z którą jeżeli jedno z państw członkowskich przyznaje swoim obywatelom określone prawa podstawowe, pozostali obywatele Unii mogą oczekiwać, że takie same prawa zostaną przyznane również im.

- Dlatego tak ważne jest orzeczenie włoskiego Trybunału, gdyż podkreśla znaczenie przysługującego wszystkim obywatelom europejskim prawa dostępu do władzy sądowniczej, która nie jest przedmiotem nacisków, w tym w odniesieniu do  ekonomicznych aspektów niezawisłości sędziów i prokuratorów ze strony innych władz - stwierdził sędziowie.

Na koniec w przygotowanej deklaracji przypomnieli, że zgodnie z traktatem o Unii Europejskiej rolą Komisji jest ochrona prawa europejskiego i zapobieganie jego naruszeniom przez państwa członkowskie. Z kolei Parlament Europejski musi kontrolować działania Komisji.

10 listopada 2012 r. europejskie stowarzyszenie sędziów i prokuratorów MEDEL przyjęło deklarację w sprawie sytuacji władzy sądowniczej w okresie kryzysu ekonomicznego w Europie.

- Kryzys finansowy i ekonomiczny, który od 2008 r. trwa w Europie, zmusił wiele krajów europejskich do poszukiwania pomocy finansowej ze strony instytucji międzynarodowych takich jak Komisja Europejska, Europejski Bank Centralny czy Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Instytucje te zobowiązały kraje ubiegające się o pomoc do wprowadzenia surowych ograniczeń ekonomicznych, przy czym większość z nich skierowana została na ograniczenie wydatków publicznych. W celu spełnienia tych wymogów wiele państw, w tym m.in. Grecja, Portugalia i Hiszpania, wprowadziło surowe cięcia budżetowe dotyczące sfery publicznej - czytamy w deklaracji przyjętej podczas posiedzenia Rady Administracyjnej w Bukareszcie.

Pozostało jeszcze 80% artykułu
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Prawo drogowe
Ważny wyrok ws. płatnego parkowania. Sąd: nie można nakładać kar za spóźnienie
Oświata i nauczyciele
Nauczyciele nie ruszyli masowo po pieniądze za nadgodziny. Dlaczego?
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo