Reforma Bodnara wraca do Sejmu. Senatorowie poprawili zmiany w Trybunale

Kilkadziesiąt poprawek do ustaw reformujących Trybunał Konstytucyjny wprowadził w środę Senat. Reforma wróci zatem do Sejmu.

Aktualizacja: 01.08.2024 06:33 Publikacja: 31.07.2024 21:16

Adam Bodnar, Julia Przyłębska

Adam Bodnar, Julia Przyłębska

Foto: PAP/Leszek Szymański, Wojciech Olkuśnik

Chodzi o dwie ustawy o TK i przepisy ją wprowadzające, które Sejm uchwalił przed tygodniem. Są one częścią opracowanego przez resort sprawiedliwości planu zmian w Trybunale, nazwanego „czteropakiem Bodnara”.

Kilkadziesiąt poprawek do reformy TK

Czytaj więcej

Reforma Bodnara. Sejm uchwalił zmiany w Trybunale Konstytucyjnym

Po kilkugodzinnej debacie senatorowie postanowili wnieść do tych ustaw ponad 60 poprawek. Mowa głównie o poprawkach o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. Wśród nich są też jednak propozycje zmieniające merytoryczną cześć przepisów. Rozszerzają one m.in. czteroletni zakaz w ubieganiu się o stanowisko sędziego TK na prezydenta i pełnomocników rządu w randze wiceministrów.

Wniesione poprawki umożliwiają też zachowanie anonimowości skarżącego w publikowanych orzeczeniach Trybunału, skracają też czas na uchwalenie regulaminu TK oraz statutu kancelarii trybunału z 18 miesięcy od wejścia w życie ustawy do odpowiednio 6 miesięcy i 12 miesięcy. Inna poprawka stanowi, że sędzia Trybunału po upływie 14 dni od wyboru przez Sejm może złożyć ślubowanie w formie pisemnej, co ma uniemożliwić zablokowanie zaprzysiężenia sędziego przez głowę państwa.

Senator Krzysztof Kwiatkowski podkreślał, że celem reformy jest przywrócenie odpowiedniego szacunku i zaufania do Trybunału. - Interesuje nas żebyśmy mieli sąd konstytucyjny, który będzie organem stojącym na straży tego, żeby prawo w Polsce było uchwalane zgodnie z ustawą zasadniczą – mówił senator.

Pakiet senackich poprawek ma poparcie rządu, zapewnił o tym wiceszef MS Dariusz Mazur. - W tych projektach chodzi o to, żeby odebrać Trybunał Konstytucyjny partiom politycznym i zwrócić go obywatelom. Chodzi o to żeby sprawić, żeby TK przestał zajmować się ochroną interesów jednej opcji politycznej, a zaczął przede wszystkim efektywnie bronić praw i wolności obywatelskich – mówił wiceminister.

Krytycznie o nowych przepisach wypowiadali senatorowie PiS. Chcieli odrzucenia ustaw. Nie spotkało się to jednak
aprobatą większości senatorów.

Ustawy z senackimi poprawkami trafią teraz do Sejmu. Jednak posłowie nie zajmą się nimi szybko. Rozpoczęły się bowiem długie sejmowe wakacje. Najbliższe posiedzenie Izby ma się odbyć dopiero w połowie września.

Czytaj więcej

Panel prawników

Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy

Reforma Trybunału Konstytucyjnego. Reset kadrowy w TK i zmiana prezesa

Uchwalone przepisy zmierzają przede wszystkim do resetu kadrowego w TK. Po ich wejściu w życie tzw. sędziowie dublerzy musieliby ustąpić ze swoich funkcji, a reszta obecnych sędziów mogłaby w ciągu miesiąca przejść w stan spoczynku. Stanowisko prezesa TK straciłaby też Julia Przyłębska. Nowym prezesem zostałby sędzia o najdłuższym stażu sędziowskim. Przy czym Zgromadzenie Ogólne Sędziów TK w ciągu trzech miesięcy powinno wyłonić i skierować do prezydenta trzy kandydatury na prezesa. Jego kadencja trwałaby trzy lata, a nie jak dziś sześć lat. Możliwe byłoby pełnienie tej funkcji przez dwie kadencje.

Zmiany mają też ograniczyć możliwości jednoosobowego kierowania działalnością Trybunału przez prezesa. W tym celu mają zostać zwiększone uprawnienia Zgromadzenia Ogólnego Sędziów TK, które miałoby wybierać lub zmieniać składy orzekające według kolejności alfabetycznej z uwzględnieniem kolejności wpływu spraw.

Nie mniej ważne jest uznanie, że wyroki wydane w składach, w których zasiadali tzw. sędziowie dublerzy, są nieważne i nie wywołują skutków prawnych. Utrzymane mają być jednak wyroki korzystne dla obywateli.

Ustawy zmieniają też zasady wyboru sędziów TK. Zgodnie z nimi sędziami Trybunału mogłyby zostać osoby, które od co najmniej czterech lat nie pełniły określonych funkcji politycznych. Wybierałby ich Sejm większością 3/5 głosów.

Czytaj więcej

Tomasz Pietryga: Oddajmy Trybunał Konstytucyjny wyborcom

Zmiany w TK. W planach reformy także zmiana konstytucji

Uchwalone przepisy to część szerszej reformy TK. Pierwszym krokiem w jej realizacji było przyjęcie w marcu przez Sejm uchwały, w której stwierdzono, że trzej tzw. sędziowie dublerzy nie są sędziami TK, a Julia Przyłębska nie ma uprawnień do kierowania Trybunałem.

Ostatnim elementem reformy mają być zmiany w konstytucji. Te propozycje zakładają m.in. wygaszenie trwającej kadencji sędziów, zmianę trybu ich wyboru i stworzenie podstaw dla szerszego stosowania przez sądy rozproszonej kontroli konstytucyjności. Prace nad projektem nowelizacji konstytucji toczą się w Senacie.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów