Ograniczenie wprowadził art. 4 pkt 1 ustawy z 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1090). Przepis ten stanowi, że w pierwszej i drugiej instancji sąd rozpoznaje sprawy w składzie jednego sędziego; prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów, jeżeli uzna to za wskazane ze względu na szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy. Ma to trwać przez rok od zakończenia pandemii.
– Ławników wyrugowano z praktycznie wszystkich spraw poza karnymi. Ta zmiana już legislacyjnie budzi wątpliwości. Nie wprowadza się przepisów o znaczeniu fundamentalnym bez szerokich konsultacji i gdzieś między pandemicznymi restrykcjami – mówił w sierpniu na łamach "Rzeczpospolitej" adwokat Paweł Matyja.
Czytaj więcej
Od 2 lipca do roku po ustaniu pandemii – przez taki okres sądy w sprawach cywilnych mają orzekać bez udziału czynnika społecznego. TK oceni, czy narusza to ustawę zasadniczą.
Sąd Rejonowy Katowice-Zachód zwrócił się z pytaniem prawnym w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego.
We wniosku zwrócono uwagę, że ustawodawca wprowadził zasadę rozpoznania spraw w składzie l osobowym ze względu na to, aby przyspieszyć rozpoznanie spraw cywilnych, mając na względzie, że sytuacja epidemiczna spowodowała znaczne zaległości w sądach. - Zakładając, że ograniczenie prawa usprawiedliwia konieczność realizacji innego prawa - prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, trudno jednak znaleźć „dowody" na to, że rozpoznanie sprawy z udziałem ławników opóźnia rozpoznanie sprawy, czy też przedłuża postępowania. Ustawodawca nie przedstawił w tym zakresie żadnych obiektywnych danych statycznych, które by potwierdzały tak postawioną tezę - czytamy.
