Pożyczki w rodzinie. Wyrok SN przypomniał o nielubianej formalności

W umowie należy wskazać przekazywaną sumę, warto jednak podać inne postanowienia i je udokumentować.

Publikacja: 20.05.2024 21:26

Pożyczki w rodzinie. Wyrok SN przypomniał o nielubianej formalności

Foto: Adobe Stock

Inaczej strony takiej umowy narażają się na niepotrzebne spory, nawet jeśli do pożyczki dochodzi między znajomymi czy krewnymi. To wnioski z najnowszego orzeczenia Sądu Najwyższego.

Kuzynka twierdziła, że nie pożyczyła

W sprawie J. przeciwko jego kuzynce Sąd Okręgowy w Opolu zasądził od kobiety 80 tys. zł jako zwrot udzielonej pożyczki, a Sąd Apelacyjny we Wrocławiu werdykt utrzymał. Pozwana nie dała za wygraną i wniosła skargę kasacyjną. Wskazała na potrzebę wykładni art. 720 § 1 kodeksu cywilnego (definiującego umowę pożyczki) w zakresie, czy nieprzekazanie pieniędzy wpływa na ważność umowy pożyczki. Jak argumentowała, w orzecznictwie występują dwa rozbieżne poglądy co do tego, czy przekazanie środków finansowych oraz ustalenie jego momentu jest kluczowe dla zawarcia umowy pożyczki.

Kobieta w ogóle kwestionowała zawarcie umowy i swój podpis, ale biegły grafolog obalił te twierdzenia. Niższe instancje uznały, że pan J. wypłacił udzieloną na mocy owej umowy kwotę, a kuzynka pokwitowała odbiór.

Czytaj więcej

Kiedy pożyczka od rodziny jest zwolniona z PCC

Pozwana zarzucała też, że sądy niższych instancji nie zbadały, czy w sprawie występował zgodny zamiar stron co do zawarcia umowy pożyczki ani jaki był jej cel oraz okoliczności podpisania.

Podnosiła ponadto, że nie brała udziału we wszystkich czynnościach, gdyż czasowo przebywała za granicą. Umowę, po rozmowie telefonicznej z nią, sporządzić miała w wersji elektronicznej jej córka. Poza tym były rozbieżności między datą widniejącą na umowie pożyczki a datą jej faktycznego podpisania.

SN o obowiązkach pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy

Sąd Najwyższy w osobie sędzi Agnieszki Piotrowskiej nie dopatrzył się istotnych naruszeń w werdykcie niższych instancji. Podkreślił, że jedyną okolicznością, którą musi wykazać powód w sprawie o zwrot pożyczki, jest fakt jej wydania.

Sama umowa zobowiązuje go do przeniesienia przedmiotu pożyczki na własność drugiej strony, ale własności jeszcze nie przenosi. Wydanie przedmiotu pożyczki (jeżeli umowa nic innego nie stanowi) może nastąpić w dowolny sposób. Biorący pożyczkę zobowiązuje się zaś zwrócić tę samą sumę pieniędzy (albo ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości), a w razie sporu to wykazać.

– W tej sytuacji kwestionowanie ustaleń faktycznych i oceny dowodów dotyczących wydania kwoty pożyczki i celów jej zawarcia nie mogły skutkować zasadnością skargi kasacyjnej – wskazała sędzia.

Doktor Adam Puchalski, radca prawny z kancelarii Rymarz Zdort Maruta, zaznacza, że przy udzielaniu pożyczki niezwykle ważne są formalności.

– Należy zawrzeć umowę w formie dokumentowej, warto precyzyjnie określić termin i sposób przekazania pieniędzy oraz ich zwrotu. Dodatkowo ważne jest udokumentowanie wypłaty pożyczanych środków. Samo zawarcie umowy pożyczki nie skutkuje przeniesieniem pieniędzy, i należy uzyskać od pożyczkobiorcy pokwitowanie odbioru gotówki lub dokonać przelewu bankowego z odpowiednim opisem tytułu płatności – mówi ekspert.

– Jest to istotne, ponieważ zgodnie z orzecznictwem to pożyczkodawca musi udowodnić, że dokonał wypłaty pożyczki, gdy dochodzi sądownie jej zwrotu – dodaje.

Sygnatura akt: I CSK 239/23

Inaczej strony takiej umowy narażają się na niepotrzebne spory, nawet jeśli do pożyczki dochodzi między znajomymi czy krewnymi. To wnioski z najnowszego orzeczenia Sądu Najwyższego.

Kuzynka twierdziła, że nie pożyczyła

Pozostało 93% artykułu
1 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?