Z tego artykułu się dowiesz:
- Co się zmieniło w kwestii jawności oświadczeń prokuratorów?
- Dlaczego art. 103a ustawy – Prawo o prokuraturze wzbudza kontrowersje?
- Dlaczego TSUE zakwestionował przepisy krajowe o oświadczeniach o członkostwie w partiach i stowarzyszeniach?
- Jak prokuratura tłumaczy wydanie polecenia usunięcia oświadczeń z BIP?
Chodzi o art. 103a ustawy – Prawo o prokuraturze nakładający na prokuratorów obowiązek składania oświadczeń o członkostwie w zrzeszeniach, w tym w stowarzyszeniu, o pełnieniu funkcji w organach fundacji oraz o członkostwie w partii politycznej przed powołaniem na stanowisko prokuratora. Wprowadziła go tzw. ustawa kagańcowa, która weszła w życie wiosną 2020 r., za rządów PiS, gdy prokuratorem generalnym był Zbigniew Ziobro. Przepis był ostro krytykowany m.in. przez stowarzyszenia i samorządy prawnicze oraz rzecznika praw obywatelskich. Ówczesny RPO Adam Bodnar alarmował, że taka regulacja to nic innego jak środek powszechnej lustracji aktywności publicznej sędziów i prokuratorów, który zagraża prawu do prywatności i jest sprzeczny z prawem do ochrony danych osobowych poprzez upublicznienie informacji dotyczących światopoglądu, przekonań, a nawet orientacji seksualnej. Analogiczne rozwiązania zawiera art. 88a ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, który został zakwestionowany w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 5 czerwca 2023 r. (sprawa C-204/21).
Czytaj więcej
Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych Mirosław Wróblewski zmienił stanowisko procesowe poprzedni...
Mimo to po zmianie władzy jesienią 2023 r. przepis został utrzymany w nowelizacji Prawa o prokuraturze i obowiązuje do dzisiaj. Oświadczenia składa się w terminie 30 dni od dnia objęcia urzędu prokuratora. Nadal też istnieje obowiązek ich publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej Prokuratury Krajowej oraz BIP prokuratur regionalnych i okręgowych.
„W istocie regulacja ta nie przyniosła zamierzonego przez ustawodawcę celu w postaci zwiększenia przejrzystości życia publicznego i wzmocnienia zaufania do wymiaru sprawiedliwości. Stworzyła natomiast ryzyko ujawniania wrażliwych informacji o aktywności sędziów i prokuratorów, poza sferą ich obowiązków zawodowych” – przekazała w czwartkowym komunikacie prok. Anna Adamiak, rzeczniczka prasowa Prokuratora Generalnego.