Chodzi o obowiązek, jaki na sędziów i prokuratorów nałożyła tzw. ustawa kagańcowa z 20 grudnia 2019 r., która weszła w życie 14 lutego 2020 r. Muszą oni składać oświadczenia o tym, do jakich zrzeszeń i stowarzyszeń należą. Informacje te są publicznie dostępne w Biuletynie Informacji Publicznej.
Jak przypomina w najnowszym komunikacie Urząd Ochrony Danych Osobowych, cała ustawa została zakwestionowana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w składzie Wielkiej Izby 5 czerwca 2021 r. orzekł (sprawa C-204/21, Komisja przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej), że Polska naruszyła prawo unijne przez ustawę kagańcową i system dyscyplinarny dla sędziów. A przepisy obligujące sędziów do ujawniania na piśmie ich członkostwa w stowarzyszeniach, fundacjach, czy partiach politycznych i udostępnianie tych informacji w formie elektronicznej naruszają prawa podstawowe sędziów do ochrony danych osobistych i do poszanowania życia prywatnego, chronione w prawie UE.
W postępowaniu przed sądem administracyjnym Prezes UODO stał uprzednio na stanowisku, że nie ma podstaw do kwestionowania nałożonego na sędziów i prokuratorów obowiązku składania oświadczeń o członkostwie w organizacjach. Wobec tego twierdził, że skarga rzecznika praw obywatelskich nie jest zasadna. Wojewódzki Sąd Administracyjny przyjął argumenty PUODO, Rzecznik Praw Obywatelskich złożył jednak w tej sprawie skargę kasacyjną do NSA.
Poprzednio PUODO powtórzył swoje stanowisko. Teraz jednak prezes UODO Mirosław Wróblewski dokonał jego zmiany, uzasadniając to nowym wyrokiem TSUE, a także wyrokiem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 22 lutego 2024 r. w sprawie Kaczmarek przeciwko Polsce (16974/14).
Czytaj więcej
Trybunał w Strasburgu nakazał Polsce zapłatę pięciu tysięcy euro odszkodowania Honoracie Kaczmare...