Pandemia i zakaz handlu nie uzasadniają umorzenia podatku

Brak zysków z działalności gospodarczej czy poniesienie z niej strat, nawet spowodowane pandemią i wprowadzonym w związku z nią zakazem handlu, nie może być automatycznie niwelowane przez umorzenie należności podatkowych.

Publikacja: 07.07.2023 15:29

Ograniczenia w handlu uderzyły w dziesiątki tysięcy firm

Ograniczenia w handlu uderzyły w dziesiątki tysięcy firm

Foto: AdobeStock

W piątek Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał ważne rozstrzygnięcie dla podatników, którzy przez pandemiczne obostrzenia podali w podatkowe tarapaty. Niestety uznał, że nawet taka nadzwyczajna sytuacja nie uzasadnia z automatu udzielenia ulgi w spłacie należności podatkowej np. umorzenia zaległości.

Wszystkie trzy sprawy, którymi zajmował się NSA dotyczyły właściciela galerii handlowej. Spółka w 2020 i 2021 r. wystąpiła do prezydenta miasta z wnioskami o umorzenie kilku zaległych rat podatku od nieruchomości. W sumie chodziło o kilkaset tysięcy złotych z odsetkami. Tłumaczyła, że na skutek nadzwyczajnego zdarzenia, jakim  jest pandemia COVID-19 oraz związane z nią konsekwencje społeczne i gospodarcze, jej płynność finansowa uległa gwałtownemu pogorszeniu. Przez zakaz handlu nałożony na galerie handlowe utraciła prawie cały dochód z czynszów płaconych przez najemców. W związku z pandemicznymi obostrzeniami najemcy wymusili bowiem podpisanie aneksów do umów najmu o obniżkach czynszu w galerii.

Przez COVID spadły zyski

Spółka podkreślała, że w ten sposób utraciła możliwość uzyskania odpowiednich kwot celem zapłaty podatku od nieruchomości. Jej zyski spadły o kilkadziesiąt procent, a musiała co miesiąc ponosić setki tysięcy kosztów stałych i płacić kredyty. Firma uważała, że w takiej sytuacji zostały spełnione przesłanki ważnego interesu podatnika i interesu publicznego, konieczne do przyznania ulgi w spłacie należności podatkowej. 

Prezydent podstaw do umorzenia zaległości się jednak nie dopatrzył. Przyznał co prawda, że wprawie istnieje ważny interes podatnika. Niemniej w jego ocenie interes publiczny sprzeciwia się faworyzowaniu jednej firmy i uszczuplaniu wpływów, z których realizowane są społecznie użyteczne cele. Podkreślił, że spółka pomimo spadku przychodów wciąż odnotowuje zysk i nie utraciła płynności finansowej.

Czytaj więcej

Brak dostępu do drogi nie uzasadni umorzenia zaległości podatkowej

Właściciel galerii odwołał się od odmów, ale Samorządowe Kolegium Odwoławcze ich nie zmieniło. Nic nie dały też skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie. Sąd nie kwestionował, że obostrzenia związane z pandemią wywołały negatywne skutki u przedsiębiorców, w tym dotknęły skarżącą. I bezsprzecznie biorąc pod uwagę wysokość zaległości spółki, ulga w postaci ich umorzenia wpłynęłaby pozytywnie na jej sytuację finansową. Zwłaszcza, że przepisy tzw. "tarczy antykryzysowej" nie zabezpieczają przedsiębiorców w zakresie regulacji zobowiązań w podatku od nieruchomości.

Niemniej, jak tłumaczył WSA, umorzenie zaległości podatkowej jest instytucją stanowiącą wyjątek od zasady powszechności i równości opodatkowania. I odmawiając skarżącej umorzenia zaległości fiskus mógł uzasadnić to dbałością o interes publiczny, rozumiany jako konieczność zapewnienia stałych dochodów oraz możliwości realizacji zadań ogólnospołecznych. Przy czym zdaniem sądu interes publiczny przeważa w spornym przypadku nad interesem podatnika. Środki na wydatki budżetowe pochodzą bowiem w dużej części z podatku od nieruchomości.

Lokalne potrzeby

Ostatecznie to, że pandemia i związane z nią restrykcje nie przemawiały z automatu za przyznaniem ulgi w podatku od nieruchomości potwierdził też NSA. Skarżąca skutecznie nie podważyła stanu faktycznego w jej sprawach. to oznacza, że NSA jest nim związany. Co kluczowe wynika z niego, że spółka odnotowywała zysk w całym okresie pandemii i nie utraciła płynności finansowej. Umorzenie zaległości podatkowych nie służy bowiem wyrównaniu lub zmniejszeniu strat, nawet jeśli wystąpiły one z przyczyn niezależnych od podatnika.

NSA nie kwestionował, że u skarżącej doszło do znacznego pomniejszenia zysków w okresie pandemicznym. Jednak jak podkreśliła sędzia NSA Jolanta Sokołowska  w orzecznictwie przyjmuje się, że brak zysków z prowadzonej działalności gospodarczej czy poniesienie strat, nawet spowodowane takim zdarzeniem jak pandemia, nie może być automatycznie niwelowane przez umorzenie zaległości podatkowych.

A zdaniem sądu skarżąca nie wykazała, aby zmniejszenie przychodów na skutek ograniczeń pandemicznych stanowiło zagrożenie dla jej bytu i nie pozwalało na uiszczenie podatku. Nie podała żadnych konkretnych wskaźników, które zaświadczyłyby o na tyle trudniej sytuacji majątkowej, że tylko o umorzenie zaległości mogłoby ochronić spółkę przed zagrożeniem jej funkcjonowania.

Zdaniem NSA urzędy nie przekroczyły uznania i wzięły pod uwagę, że wpływy podatku od nieruchomości służą zaspokajaniu potrzeb lokalnych.

W piątek Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał ważne rozstrzygnięcie dla podatników, którzy przez pandemiczne obostrzenia podali w podatkowe tarapaty. Niestety uznał, że nawet taka nadzwyczajna sytuacja nie uzasadnia z automatu udzielenia ulgi w spłacie należności podatkowej np. umorzenia zaległości.

Wszystkie trzy sprawy, którymi zajmował się NSA dotyczyły właściciela galerii handlowej. Spółka w 2020 i 2021 r. wystąpiła do prezydenta miasta z wnioskami o umorzenie kilku zaległych rat podatku od nieruchomości. W sumie chodziło o kilkaset tysięcy złotych z odsetkami. Tłumaczyła, że na skutek nadzwyczajnego zdarzenia, jakim  jest pandemia COVID-19 oraz związane z nią konsekwencje społeczne i gospodarcze, jej płynność finansowa uległa gwałtownemu pogorszeniu. Przez zakaz handlu nałożony na galerie handlowe utraciła prawie cały dochód z czynszów płaconych przez najemców. W związku z pandemicznymi obostrzeniami najemcy wymusili bowiem podpisanie aneksów do umów najmu o obniżkach czynszu w galerii.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?