W wydanym 17 maja wyroku Trybunał Sprawiedliwości UE zajął się kwestią opodatkowania polską akcyzą samochodów osobowych. Sprawa trafiła do TSUE jako pytanie prejudycjalne Naczelnego Sądu Administracyjnego. Rozpatrywał on spór przedsiębiorcy z władzami skarbowymi o to, czy w przypadku samochodu przywiezionego do Polski z innego kraju UE i zarejestrowanego w Polsce można odzyskać zapłacony podatek akcyzowy, gdy pojazd zostanie wywieziony do Norwegii. Izba Administracji Skarbowej w Warszawie odmówiła temu przedsiębiorcy zwrotu akcyzy.
Skład orzekający NSA pod przewodnictwem sędziego Adama Bącala był świadomy, że podatek akcyzowy od samochodów osobowych nie podlega harmonizacji w ramach UE. Dlatego pytanie dotyczyło nie tyle zgodności polskiego prawa z unijnymi dyrektywami akcyzowymi, co raczej ogólnych zasad swobody przepływu towarów i niedyskryminacji. Wynikają one z Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz – co w tym przypadku istotne – z Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Należy do niego także Norwegia.
Czytaj więcej
W poniedziałek zaczynają obowiązywać kolejne zmiany z uchwalonej ponad rok temu, tj. 9 grudnia 2021 r., nowelizacji zmieniającej m.in. ustawę o akcyzie.
NSA zwrócił uwagę, że przepis art. 107 ustawy o akcyzie dopuszcza zwrot tego podatku w sytuacji, gdy auto zostanie wywiezione poza obszar Polski. Warunkiem jest jednak to, by samochód ten nie był zarejestrowany w naszym kraju według przepisów o ruchu drogowym. Sędziowie NSA zauważyli że z reguł prawa unijnego , przewidujących jednofazowość opodatkowania akcyzą oraz obciążenia tym podatkiem faktycznej konsumpcji może wynikać prawo do odzyskania tego podatku. Zwrócili uwagę na efekt ekonomiczny: gdy właściciel auta zapłaci w Polsce akcyzę, a następnie go sprzeda do innego kraju objętego unijnymi traktatami, to nabywca tez może być zobowiązany do zapłaty akcyzy lub innego lokalnego podatku od samochodów.
Poza tym – jak sugerowali sędziowie NSA - w sytuacji gdy użytkowanie samochodu w Polsce było krótkotrwałe, to faktyczna „konsumpcja” może mieć znikomą skalę w porównaniu do obciążenia fiskalnego. „Wydaje się możliwe określenie przez państwo takich kryteriów, które zagwarantowałyby realizację celu takiej regulacji, jakim byłoby zapewnienie proporcjonalności obciążenia podatnika akcyzą w stosunku do czasu użytkowania pojazdu w kraju” – czytamy w treści pytania do TSUE. Przywołano przy tym wyrok TSUE z 27 czerwca 2006 r. (C-242/05) dotyczący czasowo wynajmowanego pojazdu, w którym Trybunał przyznał prawo do opodatkowania adekwatnego do okresu używania pojazdu w danym państwie UE.
