Samotni rodzice i małżeństwa zaoszczędzą na podatku

Rozliczenie z dzieckiem będzie zwykle korzystne, z małżonkiem – przy dużej różnicy dochodów.

Publikacja: 23.06.2022 17:35

Samotni rodzice i małżeństwa zaoszczędzą na podatku

Foto: Adobe Stock

Już 1 lipca wejdą w życie przepisy znowelizowanej ustawy o PIT, które zmieniają m.in. zasady rozliczenia osób samotnie wychowujących dzieci oraz z małżonkiem. Z wyliczeń firmy doradczej EY wynika, że samotni rodzice skorzystają na zmianach w każdej sytuacji. Małżonkowie osiągną korzyść wówczas, gdy dzięki wspólnemu rozliczeniu będą mogli zastosować niższą stawkę 12 proc.


Jak to wygląda w praktyce? W rozliczeniu samotnych rodziców przywrócony zostanie mechanizm obowiązujący do końca 2021 r. Zapłacą podatek w podwójnej wysokości od połowy swoich dochodów. Zniknie obowiązująca od początku 2022 r. ulga, polegająca na możliwości odliczenia od podatku 1500 zł. Nie będzie też mechanizmu polegającego na zastosowaniu współczynnika 1,5 do dochodów samotnego rodzica, planowanego na etapie prac nas projektem.


Wraca ulga z 2021 r.


Czytaj więcej

PIT: samotny rodzic rozliczy się z dzieckiem po staremu

Eksperci EY porównali na prośbę „Rz” sytuację samotnych rodziców zatrudnionych na podstawie umowy o pracę przy dochodach wynoszących odpowiednio 50 tys. zł, 108 tys. zł i 190 tys. zł.

Przykład 1: Osoba mająca roczne dochody 50 tys. zł nie zapłaci w ogóle podatku dzięki rozliczeniu z dzieckiem na zasadach obowiązujących od 1 lipca. Gdyby rozliczyła się sama, bez zastosowania ulgi, ale według stawki 12 proc. zapłaciłaby 1800 zł PIT. Co ciekawe, przy zastosowaniu zasad obowiązujących w pierwszym półroczu 2022 r. (stawka 17 proc. i odliczenie od podatku 1500 zł) zapłaciłaby 1900 zł.

rp.pl

Przykład 2: Rodzic mający roczny dochód 108 tys. zł zapłaci – przy rozliczeniu z dzieckiem na zasadach obowiązujących od 1 lipca – 5760 zł podatku. Gdyby nie zastosował ulgi, zapłaciłby 9360 zł podatku według stawki 12 proc. Według zasad obowiązujących do 30 czerwca 2022 r., tj. stawki 17 proc., z zastosowaniem ulgi 1500 zł, uiściłby 11 760 zł.


rp.pl

Przykład 3: Samotny rodzic z dochodami 190 tys. zł zapłaci dzięki wspólnemu rozliczeniu 12 800 zł podatku. Gdyby rozliczył się sam, zapłaciłby 33 200 zł. Gdyby z kolei rozliczał PIT na zasadach obowiązujących w I półroczu 2022 r., zapłaciłby 36 200 zł podatku.


rp.pl

Nie zawsze się opłaca


Od 1 lipca znika też skomplikowana ulga dla klasy średniej przy jednoczesnym spadku stawki PIT (w pierwszym progu) do 12 proc. Do małżonków nadal będzie stosowany mechanizm obliczenia podatku w podwójnej wysokości od połowy łącznych dochodów. Z wyliczeń ekspertów EY wynika, że wspólne rozliczenie opłaca najbardziej przy dużej różnicy dochodów, zwłaszcza gdy jeden z małżonków przekracza pierwszy przedział skali, a drugi w ogóle nie zarabia. 


Z wyliczeń ekspertów EY wynika, że wspólne rozliczenie opłaca najbardziej przy dużej różnicy dochodów, zwłaszcza gdy jeden z małżonków przekracza pierwszy przedział skali, a drugi w ogóle nie zarabia.

Przykład 1: Jeden z małżonków ma roczne przychody brutto 72 tys. zł, a drugi 34 800 zł. Przy wspólnym rozliczeniu zapłacą 3138 zł podatku. Gdyby rozliczali się indywidualnie, pierwszy z nich zapłaciły 3495 zł PIT, a drugi – przy dochodzie wynoszącym po odliczeniach 27 tys. zł – 0 zł. Korzyść wyniesie 357 zł.

Wyliczenie

Małżonek 1  - 72 000 brutto rocznie

Małżonek 2 - 34 800 brutto rocznie

Rozliczenie wspólne od dnia 1 lipca 2022

Po dokonaniu pomniejszeń przychodów o ustawowe pomniejszenia (koszty uzyskania przychodu itd.) wspólny dochód do opodatkowania wyniesie 86.158 zł, którą to kwotę dzielimy na dwa zgodnie z przepisami ustawy o PIT. W wyniku tej operacji do opodatkowania będzie kwota 43.079 zł, co będzie skutkowało podatkiem w wysokości 3.138 zł (43.079x 12%, pomniejszone o kwotę zmniejszającą podatek 3.600 zł, a następnie pomnożony razy 2).

Indywidualne rozliczenie od dnia 1 lipca 2022

Przy indywidualnym rozliczeniu podatek Małżonka 1 wyniesie 3.495 zł (dochód 59.129 zł x12%, pomniejszone o kwotę zmniejszającą podatek), natomiast Małżonek 2 z uwagi na bardzo niski przychód wyniesie 0 zł (dochód 27.029 x12% pomniejszony o kwotę zmniejszającą podatek).

Przykład 2: Tylko jeden z małżonków zarabia i osiąga roczne przychody 156 tys. zł brutto, drugi nie pracuje. Przy indywidualnym rozliczeniu podatek wyniesie 14 516 zł. Przy wspólnym – 8 593 zł podatku. Łączny podatek obliczony zostanie według pierwszego przedziału skali podatkowej. Gdyby małżonek rozliczał się sam, zapłaciłby podatek według wyższej stawki.

Wyliczenie

Małżonek 1 - 156 000 brutto rocznie

Małżonek 2 - 0 zł brutto rocznie

Rozliczenie wspólne od dnia 1 lipca 2022

Po dokonaniu pomniejszeń przychodów o ustawowe pomniejszenia (koszty uzyskania przychodu itd.) wspólny dochód do opodatkowania wyniesie 131.612 zł, którą to kwotę dzielimy na dwa zgodnie z przepisami ustawy o PIT. W wyniku tej operacji do opodatkowania będzie kwota 65.806 zł, co będzie skutkowało podatkiem w wysokości 8.593 zł (65.806 x 12% , pomniejszone o kwotę zmniejszającą podatek 3.600 zł. Tak uzyskany podatek został pomnożony razy 2).

Indywidualne rozliczenie od dnia 1 lipca 2022

Przy indywidualnym rozliczeniu podatek Małżonek 1 wyniesie 14.516 zł (dochód 131.612 zł – z czego do kwoty 120.000 podatek wyniesie 12%, natomiast od nadwyżki ponad 120.000 podatek wyniesie 32%, pomniejszone o kwotę zmniejszającą podatek), natomiast Małżonka 2 z uwagi na brak przychodu wyniesie 0 zł.

Przykład 3: Jeden z małżonków ma roczne przychody 192 tys. zł brutto, a drugi 180 tys. zł brutto. Przy indywidualnym rozliczeniu pierwszy z nich zapłaci 24 973 zł podatku, a drugi – 21 227 zł, co daje razem 46 200 zł. Jeśli rozliczą się wspólnie, także zapłacą 46 200 zł.

Z uwagi na fakt, że oboje  „wpadają” w drugi przedział skali, łączne opodatkowanie nie da im żadnych korzyści.

Wyliczenie

Małżonek 1 -  192 000 brutto rocznie

Małżonek 2 – 180 000 brutto rocznie

Rozliczenie wspólne od dnia 1 lipca 2022

Po dokonaniu pomniejszeń przychodów o ustawowe pomniejszenia (koszty uzyskania przychodu itd.) wspólny dochód do opodatkowania wyniesie 316.876 zł, którą to kwotę dzielimy na dwa zgodnie z przepisami ustawy o PIT. W wyniku tej operacji do opodatkowania będzie kwota 158.438 zł, co będzie skutkowało podatkiem w wysokości 46.200 zł (dochód 158.438 zł – z czego do kwoty 120.000 podatek wyniesie 12%, natomiast od nadwyżki ponad 120.000 podatek wyniesie 32%, następnie nastąpi pomniejszone o kwotę zmniejszającą podatek. Tak obliczony podatek zostanie pomnożony razy 2).

Indywidualne rozliczenie od dnia 1 lipca 2022

Przy indywidualnym rozliczeniu podatek Małżonka 2 wyniesie 21.227 zł (dochód 152.585 zł – z czego do kwoty 120.000 podatek wyniesie 12%, natomiast od nadwyżki ponad 120.000 podatek wyniesie 32%, pomniejszone o kwotę zmniejszającą podatek), natomiast Małżonka 1 24.973.

Przykład 4: Jeden z małżonków ma roczne przychody 108 tys. zł brutto, a drugi – 96 tys. zł brutto. Wspólnie zapłacą 13 204 zł podatku. Jeśli rozliczą się indywidualnie – pierwszy zapłaci 7223 zł, a drugi 5981 zł , czyli razem również 13 204 zł.

Oboje mieszą się w pierwszym przedziale skali podatkowej, więc wspólne rozliczenie nie daje żadnej preferencji.

Wyliczenie

Małżonek 1 108.000 brutto rocznie

Małżonek 2  96.000 brutto rocznie

Rozliczenie wspólne od dnia 1 lipca 2022

Po dokonaniu pomniejszeń przychodów o ustawowe pomniejszenia (koszty uzyskania przychodu itd.) wspólny dochód do opodatkowania wyniesie  170.031zł, którą to kwotę dzielimy na dwa zgodnie z przepisami ustawy o PIT. W wyniku tej operacji do opodatkowania będzie kwota 85015 zł, co będzie skutkowało podatkiem w wysokości  13204 zł (85015x 12% , pomniejszone o kwotę zmniejszającą podatek 3.600 zł, a następnie pomnożone razy 2).

Indywidualne rozliczenie od dnia 1 lipca 2022

Przy indywidualnym rozliczeniu podatek Małżonka 2 wyniesie 5981 zł (dochód 79.838 zł x12%, pomniejszone o kwotę zmniejszającą podatek), natomiast Małżonka 1 wyniesie 7.223 zł (dochód 90.193 x12% pomniejszony o kwotę zmniejszającą podatek). W rezultacie małżonkowie łącznie zapłacą 13.204 zł.

OPINIA

Dagmara
 Leonik
, doradca podatkowy, menedżerka w zespole People Advisory Services, EY Polska

Zmiana przepisów wchodząca w życie 1 lipca 2022 r. wydaje się korzystna dla samotnych rodziców. Przy wyższych dochodach wspólne rozliczenie z dzieckiem pomoże uniknąć zapłaty podatku według stawki 32 proc. Przy niższych zarobkach może zaś spowodować, że podatek do zapłaty w ogóle nie wystąpi. Z kolei wspólne rozliczenie z małżonkiem warto rozważyć, gdy jeden z małżonków w ogóle nie ma dochodu albo zarabia mało, a dochód drugiego wpada w drugi przedział skali podatkowej. Dzięki wspólnemu rozliczeniu drugi z małżonków może zapłacić podatek według stawki 12 proc., właściwej dla pierwszego przedziału skali. Pozytywną zmianą jest też likwidacja skomplikowanej ulgi dla klasy średniej. Z całą pewnością uprości to wspólne rozliczenie małżonków za rok 2022 r.

Już 1 lipca wejdą w życie przepisy znowelizowanej ustawy o PIT, które zmieniają m.in. zasady rozliczenia osób samotnie wychowujących dzieci oraz z małżonkiem. Z wyliczeń firmy doradczej EY wynika, że samotni rodzice skorzystają na zmianach w każdej sytuacji. Małżonkowie osiągną korzyść wówczas, gdy dzięki wspólnemu rozliczeniu będą mogli zastosować niższą stawkę 12 proc.


Jak to wygląda w praktyce? W rozliczeniu samotnych rodziców przywrócony zostanie mechanizm obowiązujący do końca 2021 r. Zapłacą podatek w podwójnej wysokości od połowy swoich dochodów. Zniknie obowiązująca od początku 2022 r. ulga, polegająca na możliwości odliczenia od podatku 1500 zł. Nie będzie też mechanizmu polegającego na zastosowaniu współczynnika 1,5 do dochodów samotnego rodzica, planowanego na etapie prac nas projektem.


Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów