Spór, który trafił aż przed NSA, dotyczył umowy będącej zabezpieczeniem płatności związanych ze sprzedażą linii produkcyjnej drzwi i ościeżnic drzwiowych, zawartej 31 stycznia 2003 r. Z tytułu poręczenia płatności wynikających z tej umowy poręczyciel był zobowiązany wypłacać kwoty z niej wynikające na każde żądanie beneficjenta. W zamian dłużnik miał wnosić na rzecz poręczyciela opłatę w wysokości 0,1 proc. kwoty poręczenia za każdy miesiąc. Była płatna co kwartał, po otrzymaniu faktury. W sumie w 2004 r. dłużnik wypłacił poręczycielowi ponad 148 tys. euro, czyli ponad 700 tys. zł.
Według dyrektora urzędu kontroli skarbowej spółka złamała prawo, nie odprowadzając do urzędu skarbowego zryczałtowanego podatku od tych wpłat. Uznał on, że zapis art. 11 ust. 4 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=72463]umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między Cyprem a Polską (DzU z 1993 r. nr 117, poz. 523)[/link] przy określeniu pojęcia odsetek odsyła do art. 21 ust. 1 updop. Według organu przepis ten zrównuje odsetki z innego rodzaju dochodami enumeratywnie w nim wymienionymi, a więc i z przychodami z tytułu świadczeń, poręczeń i gwarancji. A skoro tak, to polska spółka jako płatnik zobowiązana była pobrać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 20 proc. przychodów.
Organ powołał się przy tym na art. 11 ust. 4 umowy polsko-cypryjskiej, zgodnie z którym odsetki to „dochód od pożyczek rządowych, obligacji lub skryptów dłużnych zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych prawem zastawu hipotecznego lub prawem uczestniczenia w zyskach oraz wszelkiego rodzaju roszczeń, jak również innego rodzaju dochody, które według ustawodawstwa podatkowego państwa, z którego dochody pochodzą, zrównane są z dochodami z pożyczek”.
Spór sprowadzał się więc do odpowiedzi na pytanie, czy opłaty, które uzyskała z tytułu poręczenia spółka na Cyprze, były dochodem zrównanym z dochodami z pożyczek, o których mowa w art. 11 ust. 4 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
[srodtytul]Jaki dochód [/srodtytul]
NSA orzekł, że skoro art. 21 ust. 1 pkt 1 i 2a updop zrównuje w skutkach podatkowych dochód z odsetek z umowy pożyczki z opłatami z umowy poręczenia w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 umowy polsko-cypryjskiej, to opłata za poręczenie stanowi dochód do opodatkowania. Jak podkreślili sędziowie w uzasadnieniu, „katalog obejmuje szczegółowo wymienione dochody, np. z pożyczek rządowych, obligacji lub skryptów dłużnych, jak również określone rodzajowo inne dochody zrównane, czyli porównywalne z dochodami z pożyczek, w świetle ustawodawstwa podatkowego, w tym wypadku polskiego”.
