Franki znów na wokandzie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Rozprawa trwała w czwartek do wieczora. Wyroku na razie nie będzie – powiedział „Rz" mec. Marek Skrobacki, pełnomocnik frankowiczów.

Co jest skuteczne?

Sąd Rejonowy dla Warszawy -Śródmieścia zapytał TSUE, czy art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy frankowej (93/13) interpretuje się tak, że stoi na przeszkodzie wykładni przepisów krajowych (polskich), zgodnie z którą polski sąd nie stwierdza nieuczciwego charakteru całego warunku umownego, w sprawach frankowych zwykle klauzuli przeliczeniowej, a jedynie tę jej część, przez którą jest ona nieuczciwa, i w rezultacie pozostaje częściowo skuteczna.

Czytaj więcej

Konsumenci

Frankowicze: jedna opłata sądowa od wszystkich żądań

Od konsumenta dochodzącego w pozwie kilku roszczeń pobiera się raz należność w wysokości 1000 zł.

Po drugie, czy dyrektywa sprzeciwia się, by sąd krajowy po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru klauzuli, bez którego umowa nie może obowiązywać, może modyfikować pozostałą część umowy przez wykładnię oświadczeń woli stron, by zapobiec nieważności umowy, która jest korzystna dla konsumenta. Oraz czy badany przepis pozwala sądowi po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru warunku umowy, nieskutkującego jej nieważnością, uzupełnić ją przepisem prawa krajowego. W praktyce wypełnić lukę kursem średnim NBP w myśl art. 358 kodeksu cywilnego.

I wreszcie: czy roszczenie konsumenta o zwrot niesłusznie zapłaconych kwot bankowi ulega przedawnieniu po upływie 10 lat, który zaczyna biec od dnia zapłaty każdorazowej raty, czy też od chwili, gdy konsument dowiedział się, że umowa ma abuzywne klauzule – zwykle przelicznik.

Rząd RP opowiedział się po stronie konsumentów w każdej ze wskazanych TSUE kwestii.

– Spodziewam się korzystnego dla frankowiczów wyroku, gdyż TSUE w podobnych sprawach stwierdził, że zgodnie z dyrektywą frankową sądy krajowe zobowiązane są podejmować środki prawne skutkujące zaniechaniem stosowania nieuczciwego postanowienia umownego, a nie mają prawa modyfikacji lub częściowego utrzymania nieuczciwego warunku, ratowania umowy – ocenia mec. Anna Lengiewicz, kancelaria LWB.

Podobnie myśli adw. Marcin Szymański, partner w Drzewiecki, Tomaszek i Wspólnicy:

TSUE jednoznacznie stoi na stanowisku, że sąd krajowy może zastąpić nieuczciwe postanowienie umowne przepisem krajowym, wyłącznie gdy jest to niezbędne do uchronienia konsumenta przed niekorzystną w ocenie konsumenta nieważnością umowy. Niedopuszczalne jest zaś czynienie przez sąd zabiegów, które miałyby chronić banki stosujące abuzywne postanowienia. A terminy przedawnienia nie mogą nadmiernie utrudniać konsumentom korzystania z ochrony.

Może uściślić

– Trudno zatem spodziewać się, że TSUE zmieni stanowisko, ale kierowanie do TSUE pytań jest istotne dlatego, że jego wyroki bywają czasem niewłaściwie interpretowane ze szkodą dla konsumentów. A spodziewam się, że TSUE uściśli swe dotychczasowe stanowisko, wzmacniając ochronę konsumentów – konkluduje mec. Szymański.

Pytania do TSUE są tym bardziej ważne, że od ponad roku spierający się o status sędziowie nie są w stanie doprowadzić do uchwały całej Izby Cywilnej o kluczowych kwestiach w sprawach frankowiczów.