Sekcje bez zbędnej zwłoki, ale nie w Warszawie. Rodziny muszą czekać nawet miesiąc

Środowisko lekarzy medycyny sądowej od dawna alarmowało, że stawki za sekcje zwłok są zbyt niskie. Jednak po tym, jak medycy z Zakładu Medycyny Sądowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego doszli do porozumienia z władzami uczelni co do podwyżek, wywołało to ogromne perturbacje po stronie warszawskiej prokuratury (jednostek z  lewobrzeżnej części stolicy). Przed urealnieniem kosztów, stawki za wykonanie sekcji zwłok w ZMS-ie, w zależności od zakresu badań (np. potrzeba zabezpieczenia DNA czy histologii), które trzeba było przeprowadzić, wahały się od 1300 do 1700 zł netto. Obecnie kształtują się one na poziomie od 3500 do 3900 zł.

Problem w tym, że zgodnie z zarządzeniem Prokuratora Okręgowego w Warszawie, prokurator prowadzący postępowanie z jednostek z lewobrzeżnej części stolicy, może samodzielnie zatwierdzić koszty opinii biegłych tylko do kwoty 3 tys. zł. Jeśli sporządzenie ekspertyzy miałoby przekroczyć ten próg, wówczas lekarze muszą najpierw sporządzić kosztorys, który następnie wraca do prokuratora prowadzącego sprawę, a ten musi się zwrócić do prokuratora okręgowego o jego zatwierdzenie.

Nie ma sekcji, nie ma pogrzebu – ani wstępu do zaplombowanego mieszkania

Efekt? Na sekcje zwłok zamiast 2-3 dni trzeba czekać nawet miesiąc. – Mamy zaległości kilkutygodniowe. Najstarsze zwłoki, które czekają w ZMS, są z końca października. W wielu przypadkach, dla zgonów, które miały miejsce w listopadzie, nie ma wyznaczonego nawet terminu sekcji, bo ciągle nie ma akceptacji kosztorysu. Sporządzenie samego kosztorysu przez ZMS też trwa. Szczęście w nieszczęściu, że są tam przyzwoite warunki do przechowywania zwłok, więc upływ czasu nie powinien mieć wpływu na trudności z przeprowadzeniem badań – mówi nam jeden z prokuratorów. Jak zaznacza, największy problem nie dotyczy spowolnienia toku prowadzenia postępowania przygotowawczego (chyba że w sprawie jest zatrzymany i trzeba np. zdecydować o tymczasowym aresztowaniu czy postawieniu zarzutów), lecz tego, że przez uciążliwe procedury przedłużane jest cierpienie rodzin, które nie mogą pochować swoich bliskich.

Czytaj więcej:

Sądy i Prokuratura

Jacek Skała: Trwa gra ze stroną rządową o wynagrodzenia w prokuraturze

Mamy bardzo spłaszczone wynagrodzenia...

Pro

– Dla rodzin jest problem gigantyczny. Prokuratorzy odbierają dziesiątki telefonów z pytaniem, kiedy wreszcie będzie można odebrać ciało i urządzić pogrzeb. Sam mam po kilka telefonów dziennie od takich ludzi. Co mam im powiedzieć? Pracownicy sekretariatu nic nie robią, tylko tłumaczą ludziom, że nie są wielbłądami i nie mają wpływu na to, kiedy sekcja będzie mogła być przeprowadzona – dodaje jeden z prokuratorów.

Mało tego. Czasem od wyników sekcji zwłok zależy to, czy można np. wydać klucze do zaplombowanego przez policję mieszkania. Dopóki nie ma wyników sekcji, nie można do takiego mieszkania wejść, bo np. nie wiadomo, czy nie trzeba będzie przeprowadzić jakichś uzupełniających oględzin z uwagi na wyniki sekcji zwłok.

Prokuratorzy, z którymi rozmawialiśmy, są poirytowani, a niektórzy wręcz wściekli, ponieważ, jak wskazują, problem można rozwiązać w ciągu 10 minut. Wystarczy, by prokurator okręgowy Michał Mistygacz zmienił zarządzenie w ten sposób, by wyłączyć z konieczności aprobowania kosztorysów sekcje zwłok. Innym rozwiązaniem jest podniesienie limitu wydatków, których poniesienie leży w gestii prokuratora prowadzącego postępowanie. Przykładowo po drugiej stronie Wisły tego problemu nie ma, ponieważ zgodnie z zarządzeniem Prokuratora Okręgowego dla Warszawy – Pragi limit dla wydatków na sekcje wynosi 6,5 tys. zł brutto.

Warto zaznaczyć jeszcze jedno. Konieczność sporządzenia kosztorysu, a następnie cała biurokratyczna ścieżka, która wydłuża czas wykonania ekspertyzy tylko dodatkowo zwiększa koszty. Bo oprócz badania trzeba zapłacić za przechowywanie ciała (ok. 90 zł za dobę). O ile wcześniej było to niecałe 300 zł, to teraz koszty przechowywania ciała mogą wynieść drugie tyle, co sama sekcja.

Prokurator zmieni zarządzenie, ale szczegółów nie zdradza

Czy prokurator okręgowy zamierza zatem zmienić zarządzenie? Jak informuje PO w Warszawie, m.in. z uwagi na wzrost kosztów wydawanych opinii, „wystąpiła konieczność dostosowania obecnej procedury powoływania biegłych (w tym biegłych z zakresu medycyny sądowej) poprzez m.in. zmianę zarządzenia regulującego te kwestie”.

– Obecnie przygotowywane są zmiany zarządzenia Prokuratora Okręgowego w Warszawie w zakresie m.in. wstępnego kosztorysu wystawianego przez biegłego w przypadku spraw, w których zabezpieczono zwłoki, mające być przedmiotem opinii sądowo-medycznej – odpowiada prokuratura.