Trybunał: częste rewizje osobiste mogą naruszać prywatność

Polska zapłaci 3 tys. euro za naruszenie prawa więźnia do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego przez poddanie nieuzasadnionym przeszukaniom wymagającym rozebrania się do naga.

Publikacja: 17.10.2022 04:00

Trybunał: częste rewizje osobiste mogą naruszać prywatność

Foto: Adobe Stock

Skargę złożył mężczyzna, który przebywał w więzieniu od lutego do czerwca 2010 r. oraz od kwietnia do grudnia 2011 r. (łącznie ok. roku). W tym czasie został poddany rewizji osobistej wymagającej rozebrania się ponad 360 razy – gdy opuszczał więzienie i do niego wracał, gdy przemieszczał się między blokami zakładu karnego, a także w ramach rutynowej inspekcji cel. Po wyjściu na wolność (w 2013 r.) złożył skargę cywilną o naruszenie jego godności oraz poufności komunikacji (rozmowy telefoniczne więźniów były podsłuchiwane).

Sądy obu instancji oddaliły powództwo, wskazując, że środki stosowane wobec mężczyzny w więzieniu były zgodne z prawem. Powód nie wniósł kasacji. W 2016 r. złożył jednak skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Zarzucił Polsce złamanie art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (zakaz tortur, poniżającego lub nieludzkiego traktowania bądź karania) oraz jej art. 8 (prawo do ochrony życia prywatnego i rodzinnego).

Czytaj więcej

RPO do Ziobry: wpiszmy zakaz tortur do polskiego prawa

Rząd argumentował, że skarga jest niedopuszczalna, bo nie wyczerpano krajowej drogi dochodzenia praw (nie wniesiono kasacji, a wcześniej żadnych skarg do naczelnika więzienia). ETPC uznał jednak, że nie ma to wpływu na dopuszczalność skargi, gdyż sprawa i tak nie kwalifikowała się do kasacji przed SN.

Trybunał w Strasburgu uznał, że przeszukania wymagające rozbierania się same w sobie nie naruszają art. 3 konwencji (strażnicy nie dotykali więźnia, stał on na plastikowej platformie chroniącej przed zimnem podłogi). Podobnie podsłuchiwanie rozmów w zakładzie zamkniętym nie naruszało art. 8 konwencji. ETPC uznał jednak, że tak inwazyjne i częste rewizje osobiste naruszyły prawo mężczyzny do prywatności. Były one, zdaniem sądu, nieuzasadnione. Ich celem miało być bowiem zapobieżenie przemycaniu i przyjmowaniu narkotyków przez skarżącego. Rząd nie wykazał jednak, że był on wówczas uzależniony od narkotyków, nie zrobiono mu nawet żadnych badań w tym kierunku. Oparcia w materiale dowodowym nie znalazły też twierdzenia strony rządowej, iż nie dogadywał się on ze współwięźniami. Nie złapano go nigdy na próbie przemytu narkotyków lub leków, nie dostał żadnej poważnej kary dyscyplinarnej w więzieniu, a także nie miał statusu więźnia niebezpiecznego.

Z tych przyczyn ETPC uznał, że doszło do naruszenia Konwencji i nakazał Polsce zapłatę na rzecz skarżącego tytułem zadośćuczynienia za krzywdę 3 tys. euro (domagał się on 50 tys.).

Sprawa Nowak p-ko Polsce, skarga nr 60906/16

Skargę złożył mężczyzna, który przebywał w więzieniu od lutego do czerwca 2010 r. oraz od kwietnia do grudnia 2011 r. (łącznie ok. roku). W tym czasie został poddany rewizji osobistej wymagającej rozebrania się ponad 360 razy – gdy opuszczał więzienie i do niego wracał, gdy przemieszczał się między blokami zakładu karnego, a także w ramach rutynowej inspekcji cel. Po wyjściu na wolność (w 2013 r.) złożył skargę cywilną o naruszenie jego godności oraz poufności komunikacji (rozmowy telefoniczne więźniów były podsłuchiwane).

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP