Mniejsza przepaść w zarobkach. Rodziny stać na coraz mniej

Dochody realnie zmniejszyły się w 2022 r., a wydatki nieznacznie wzrosły. Najwięcej wydaliśmy na żywność i mieszkania.

Publikacja: 01.06.2023 03:00

Mniejsza przepaść w zarobkach. Rodziny stać na coraz mniej

Foto: Adobe Stock

Choć mieliśmy więcej pieniędzy w nominale, to ich siła nabywcza była niższa niż przed rokiem. GUS podał informację na temat sytuacji gospodarstw domowych w 2022 roku i ich budżetów. Przeciętny dochód rozporządzalny na osobę wyniósł w rodzinach 2250 zł i był nominalnie wyższy o 11,4 proc. w skali roku, ale realnie niższy o 2,6 proc. Największy realny spadek dotyczył gospodarstw domowych osób pracujących na własny rachunek (o 7,6 proc.), a najniższy pracowników (o 1,3 proc.). Z danych GUS wynika, że także w 2021 roku dochód rozporządzalny zmniejszył się realnie o 3 proc.

Przeciętne zaś miesięczne wydatki na osobę w gospodarstwach domowych wynosiły 1475 zł i były wyższe nominalnie o 15,2 proc., a realnie o 0,7 proc. od wydatków z 2021 r. Najbardziej realnie (o 5 proc.) wzrosły wydatki rolników. Za to w przypadku emerytów zmalały o nieco ponad 1 proc. Co ciekawe, gdy GUS przedstawił wydatki na towary i usługi konsumpcyjne, to mniej realnie wydawali nie tylko emeryci, ale także samozatrudnieni.

Zamożniejsi na własny rachunek

Wciąż są różnice pomiędzy przeciętnymi dochodami dla różnych grup społecznych. Wyniosły ponad 32 proc., jednak to mniej niż rok wcześniej, gdy było 40 proc. Najwyższe dochody miały osoby pracujące na własny rachunek (poza rolnikami) – 2540 zł, a najniższe gospodarstwa domowe rencistów – 1809 zł. Emeryci dysponowali kwotą 2281 zł, o 30 zł wyższą niż pracownicy. Najwięcej zaś wydawali: pracujący na własny rachunek (1641 zł na osobę), emeryci (1637 zł) oraz renciści (1521 zł). W przypadku budżetów pierwszych wydatki stanowiły niespełna 65 proc. Dla rencistów było to aż 84 proc. dochodów. W przypadku wydatków także w ciągu roku zmniejszyła się ich rozpiętość z prawie 41 proc. w 2021 r. do ponad 33 proc. w zeszłym.

Czytaj więcej

Załamanie sprzedaży: elektronika w dołku, mniejsze wydatki na dom

Najniższy udział wydatków w dochodach (49,4 proc.) i największą średnią kwotę nadwyżki dochodu nad wydatkami (1177 zł) miały rodziny rolników. najmniejszą – 288 zł – renciści. Analitycy GUS zwrócili uwagę na to, iż udział wydatków w dochodach gospodarstw domowych wzrósł o 2,2 pkt proc., do 65,6 proc. w ciągu roku, co wskazuje na mniejsze możliwości gromadzenia oszczędności w porównaniu z rokiem poprzednim, ale nadal pozostawał istotnie poniżej wartości z roku 2019.

Nierówności wzrosły na wsi

Zróżnicowanie dochodów na osobę w gospodarstwach domowych, mierzone współczynnikiem Giniego (miary stopnia nierówności dochodowej), wyniosło 0,314 (0,318 na wsi i 0,304 w miastach). Spadło w ciągu roku, znajduje się na poziomie sprzed dwóch lat. Przy czym nierówności wzrosły na wsi, a obniżyły się w miastach.

W większości rodzin w zeszłym roku dochód na osobę przekraczał 2000 zł, ale w ponad 41 proc. gospodarstw domowych było mniej pieniędzy. Co 16. dysponowało dochodem od 4000 do 6000 zł na osobę (5,5 proc.), 6000 zł lub więcej na osobę miało 3,1 proc. gospodarstw domowych (2,2 proc. w 2021 r.).

Czytaj więcej

Babciowe i inne zasiłki pieniężne nie są panaceum na problemy

Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę w grupie 20 proc. osób o najwyższych dochodach wyniósł 4475 zł i był 6,6 razy wyższy (w 2021 r. – 6,3 razy wyższy i wyniósł 4035 zł) od analogicznego dochodu 20 proc. osób uzyskujących najniższe dochody (do 2250 zł). Różnica w wydatkach między osobami dysponującymi największymi budżetami domowymi i najmniejszymi była niższa, wyniosła 2,2 razy.

Struktura wydatków

Żywność i napoje bezalkoholowe stanowiły, podobnie jak w latach poprzednich, najpoważniejszą część wydatków domowych (przeciętnie 26,7 proc.: od 23,5 proc. w gospodarstwach pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym do 32,1 proc. w gospodarstwach rolników).

Kolejnych 19 proc. wydatków przeznaczaliśmy na użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii (ponad 11 proc.). Niespełna 10 proc. miesięcznych wydatków przeznaczaliśmy na transport, 6 proc. na rekreacje i kulturę, po 5 proc. na zdrowie i wyposażenie mieszkań. Edukacja znalazła się na ostatnim miejscu – 1,2 proc.

Niespełna połowa osób określiła swoją sytuację materialną jako dobrą lub raczej dobrą. Dla niespełna 6 proc. była ona zła lub raczej zła. W ciągu roku o 3 pkt proc. zmniejszyła się liczba zadowolonych, a o niespełna 1 pkt proc. – niezadowolonych.

Choć mieliśmy więcej pieniędzy w nominale, to ich siła nabywcza była niższa niż przed rokiem. GUS podał informację na temat sytuacji gospodarstw domowych w 2022 roku i ich budżetów. Przeciętny dochód rozporządzalny na osobę wyniósł w rodzinach 2250 zł i był nominalnie wyższy o 11,4 proc. w skali roku, ale realnie niższy o 2,6 proc. Największy realny spadek dotyczył gospodarstw domowych osób pracujących na własny rachunek (o 7,6 proc.), a najniższy pracowników (o 1,3 proc.). Z danych GUS wynika, że także w 2021 roku dochód rozporządzalny zmniejszył się realnie o 3 proc.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Dane gospodarcze
GUS: PKB bez niespodzianek
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Dane gospodarcze
Konsumenci ruszą do sklepów? Coraz wiekszy optymizm
Dane gospodarcze
Inflacja w marcu wyższa, niż sądzono. GUS podał nowe dane. Co drożeje najbardziej?
Dane gospodarcze
Wzrost gospodarczy Chin silniejszy od prognoz. Ale ożywienie pozostaje kruche
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Dane gospodarcze
EBC nadal gotowy do cięcia stóp w czerwcu. „Mamy teraz trend dezinflacyjny”