Spór o budżet: prezydent zaniepokojony, a premier ripostuje. Co dalej z polskimi finansami?

– Minister finansów kończy dziś prace nad szczegółami budżetu. W czwartek o godz. 14 przyjmiemy projekt i wszystko, „kawa na ławę” będzie jasne i czytelne – poinformował premier Donald Tusk w środę po południu. – Prace trwają jeszcze w tej chwili, nie chcę wyprzedzać ostatecznego finału w tej sprawie – dodał.

Również na stronach Kancelarii Premiera pojawiła się zapowiedź czwartkowego budżetowego posiedzenia Rady Ministrów.

Czytaj więcej

Budżet i podatki

Premier Donald Tusk o finansach publicznych: Jesteśmy na granicy

Kwestie budżetowe okazały się jednym z wątków dosyć ostrej wymiany zdań między prezydentem Karole...

Wcześniej w środę stan finansów publicznych był jednym z głównych tematów Rady Gabinetowej zwołanej przez prezydenta Karola Nawrockiego.

Jak prezydent Karol Nawrocki ocenia stan budżetu państwa

Podczas otwartej części posiedzenia Rady Gabinetowej, prezydent Nawrocki zwrócił m.in. uwagę na rekordowo wysoki deficyt w budżecie państwa. – Jestem zaniepokojony tym, co widzę w danych z budżetu w tym roku. Kiedy wiemy o tym, że mamy 150 miliardów złotych deficytu, to jest to jasny sygnał alarmowy, że coś jest nie tak – powiedział Nawrocki. Ta kwota dotyczy wykonania budżetu po lipcu (dokładniej rzecz biorąc deficyt wyniósł ok. 157 mld zł), a w ocenie prezydenta najbardziej alarmujące są niższe od zaplanowanych dochody z podatków. Karol Nawrocki zauważył, że „wielomiliardowe dziury w dochodach” wynoszą w sumie 45 mld zł – w tym 35 mld zł z VAT, 4-5 mld zł z CIT i 5,5 mld zł z akcyzy.

Czytaj więcej

Publicystyka

Jacek Nizinkiewicz: Karol Nawrocki potwierdził na Radzie Gabinetowej, jaki jest jego główny cel

Prezydent użył Rady Gabinetowej, żeby osłabić i napiętnować koalicję rządzącą. Karol Nawrocki poz...

Jednocześnie prezydent zapowiedział, że nie zgodzi się na podwyższenie podatków dla różnych grup społecznych, co proponuje obecnie resort finansów. A jako źródło poprawy dochodów budżetowych wskazał uszczelnienie systemu podatkowego. Jak dodał, Kancelaria Prezydenta może służyć w tej kwestii pomocą.

Jak premier Donald Tusk odpowiada na zarzuty prezydenta

Premier Tusk w swoim wystąpieniu podkreślał dotychczasowe dokonania rządu. – Odziedziczyliśmy sytuację gospodarczą bliską stagnacji: wzrost na poziomie 0,4 proc., a dziś mamy najwyższy wzrost gospodarczy w Europie: 3,4 proc. To są rekordowe rezultaty osiągnięte w niecałe dwa lata – mówił. Uznał też, że rząd ma „powód do satysfakcji”. To m.in. odejście od „upiornej pisowskiej drożyzny”, redukcję inflacji do 3 proc. i szanse, że dalej będzie ona spadać, wysoki poziom inwestycji (ok. 100 mld zł, co byłoby podwojeniem w stosunku do poprzedniego rządu), rozpoczęcie faktycznej realizacji projektu CPK, rozwój farm wiatrowych na lądzie, itp.

Jeśli chodzi o stan finansów publicznych, premier Tusk nie wgłębiał się w przyczyny rekordowo wysokiego deficytu (w całym 2025 r. dziura w budżecie centralnym ma wynieść 289 mld zł), ale przyznał, że „jesteśmy na granicy możliwości budżetowych”. Jednocześnie z jego słów wynika, że rząd czuwa nad stabilnością i bezpieczeństwem finansowym Polski.

Czytaj więcej

Budżet i podatki

Wielkie poszukiwania pieniędzy do zasypania wielkiej dziury w budżecie

Ministerstwo Finansów szykuje podwyżki podatków. Więcej mają zapłacić banki. Wzrosnąć ma akcyza n...

– To jest wielkie zadanie ministra finansów – jesteśmy na granicy i pilnujemy tej granicy, aby nie przekroczyć przesadnie ryzyka, jeśli chodzi o dług, deficyt. I w tym samym czasie mamy rekordowy wzrost, rekordowo niską inflację, rekordowo niskie bezrobocie – przekonywał premier.

Jaki budżet państwa na 2026 rok

Szef rządu poinformował też podczas Rady Gabinetowej, że w przyszłym roku na obronność państwo wyda prawie 200 mld zł. – Przekraczamy wysiłki naszych poprzedników nawet o 100 proc., dzięki tym środkom rząd konsekwentnie wzmacnia granicę, rozbudowuje i modernizuje polską armię oraz zapewnia bezpieczeństwo obywatelom – mówił. Dodał, że rząd Koalicji 15 Października jest liderem, jeśli chodzi o programy społeczne.

Mówiąc o zapowiedzi prezydenckiego weta dla podwyżki podatków, premier Tusk ripostował, że jego zdaniem banki nie są grupą społeczną, którą trzeba chronić.

Czytaj więcej:

Raporty ekonomiczne

Jaka dziura w budżecie na 2026 r.? Znowu może paść rekord

Ponad 300 mld zł może wynieść deficyt...

Pro

Przypomnijmy, że w ostatnich dniach Ministerstwo Finansów zapowiedziało na 2026 r. wzrost podatku CIT właśnie dla banków (z 19 proc. do 30 proc.), a także wzrost podatków prozdrowotnych, tj. akcyzy na alkohol, wyroby tytoniowe czy tzw. opłaty cukrowej.

Rząd musi przyjąć projekt ustawy budżetowej na przyszły rok do końca sierpnia (to stąd specjalne posiedzenie Rady Ministrów w czwartek). Do końca września, po konsultacjach z partnerami społecznymi, projekt musi trafić do Sejmu, tak by ten zdążył go uchwalić do końca stycznia. W przeciwnym razie prezydent mógłby rozwiązać parlament i rozpisać nowe wybory.

Co sprzyja, a co przeszkadza budżetowi państwa

Według ekonomistów, przyszłoroczny plan finansowy państwa będzie bardzo trudny i napięty. Według ich szacunków deficyt może przekroczyć nawet 300 mld zł, co byłoby kwotą nawet wyższą wobec limitu na 2025 r. Po stronie dochodów kasie państwa nie sprzyja choćby spadająca inflacja, a także zapowiadane przez prezydenta weto dla podwyżek podatków. Po stronie wydatków finanse publiczne są pod presją ogromnych nakładów na obronność i zdrowie, a także kontynuowanych (np. 800+, dodatkowe emerytury) oraz nowych (np. Aktywny Maluch, renta wdowia) programów społecznych.