We wrześniu 2012 r. Minister Zdrowia wydał rozporządzenie w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem. Zawarte w rozporządzeniu zasady miały w oparciu o aktualną wiedzę medyczną, poprawić sytuację pacjentek korzystających z opieki okołoporodowej poprzez ograniczenie nadmiernej medykalizacji porodu fizjologicznego, stosowanie zasad trójstopniowej opieki perinatalnej i zwiększenie troski o przestrzeganie praw pacjenta.
Uchwalone w czerwcu 2016 r. zmiany w ustawie o działalności leczniczej ograniczą możliwość wydawania standardów jedynie do wymiaru standardów organizacyjnych opieki zdrowotnej. Zmian tych dokonano na skutek interwencji Naczelnej Izby Lekarskiej z pominięciem szerszych konsultacji społecznych. Według Ministerstwa Zdrowia, od tej pory opisem procedur okołoporodowych mają zajmować się towarzystwa naukowe.
Zdaniem Ordo Iuris zmiana ta może negatywnie odbić się na poziomie opieki okołoporodowej, a w sposób szczególny na wskaźniku zgonów okołoporodowych, który w Polsce jest obecnie na bardzo niskim poziomie w skali Europy i świata. Standardy opieki okołoporodowej mające formę przepisów powszechnie obowiązujących wzmacniają m.in. gwarancję realizacji praw pacjenta do informacji i skutecznego dochodzenia przysługujących mu uprawnień z zakresu opieki medycznej. Według organizacji standardy medyczne leczenia tworzone przez towarzystwa naukowe nie będą stanowić podstawy dla skarg pacjentów z uwagi na ich niewiążący charakter.
- Warto wskazać, że standardy przyjmowane przez towarzystwa naukowe niejednokrotnie publikowane są wyłącznie np. w branżowych czasopismach - czytamy na stronie.
Ordo Iuris uważa, że uchylenie standardów opieki okołoporodowych stoi w sprzeczności z zobowiązaniami wynikającymi z wiążących Polskę umów międzynarodowych. Art. 24 ust. 2 pkt c Konwencji o Ochronie Praw Dziecka zobowiązuje Państwa-strony do podjęcia niezbędnych kroków w celu zapewnienia matkom właściwej opieki w okresie przed i po urodzeniu dziecka.
