O świadczenie wychowawcze ubiega się ojciec kilkorga dzieci, co do którego istnieje obawa, czy wykorzysta tę należność zgodnie z przeznaczeniem. Czy wątpliwości w tym zakresie wystarczają do przyznania mu świadczenia w formie rzeczowej? – pyta czytelnik.
Nie.
W myśl art. 4 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (dalej: ustawa 500+) celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego życiowych potrzeb. W art. 9 tej ustawy przewidziano, że w sytuacji, gdy osoba pobierająca świadczenie marnotrawi je lub wydatkuje niezgodnie z celem, wójt (burmistrz, prezydenta miasta) przekazuje je w całości lub w części w formie rzeczowej lub opłacania usług. W art. 15 ust. 1 ustawy 500+ zawarto rozwiązanie, zgodnie z którym w razie wątpliwości dotyczących wydatkowania świadczenia niezgodnie z celem lub jego marnotrawienia wójt może zwrócić się do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego w celu weryfikacji tych wątpliwości.
Zgodnie z wyjaśnieniami resortu pracy zawartymi w podręczniku dla samorządów (https://www.mpips.gov.pl) rozwiązanie to ma umożliwić organowi w każdej konkretnej sprawie określenie, jaka forma niepieniężna realizacji świadczenia będzie najbardziej właściwa dla danej rodziny. W celu ustalenia, jak wygląda sytuacja w danej rodzinie, rodzinny wywiad środowiskowy może zostać przeprowadzony na etapie ubiegania się o świadczenie wychowawcze (dotyczy to wątpliwości co do sprawowania opieki nad dzieckiem) oraz w trakcie pobierania tego świadczenia (dotyczy to także wątpliwości co do marnotrawienia świadczenia lub wydatkowania go niezgodnie z przeznaczeniem). Z mechanizmu polegającego na zmianie formy świadczenia można skorzystać dopiero w sytuacji jego niewłaściwego wykorzystywania.
Analogiczne rozwiązanie przewidziano w art. 17a ustawy o świadczeniach rodzinnych, zgodnie z którym w sytuacji, gdy ośrodek pomocy społecznej przekazał wójtowi informację, że osoba uprawniona lub jej przedstawiciel marnotrawią wypłacane jej świadczenia rodzinne lub wydatkują je niezgodnie z przeznaczeniem, wójt przekazuje należne świadczenia rodzinne w całości lub w części w formie rzeczowej lub opłacania usług. Jak zwrócono uwagę w dotyczącym tego przepisu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 23 września 2008 r. (sygn. IV SA/Gl 321/08), marnotrawienie środków musi być ustalone w jednoznaczny i niebudzący wątpliwości sposób. Konieczna jest także wielokrotność – powtarzalność takiego działania osoby otrzymującej świadczenie.
podstawa prawna: art. 4 ust. 1, art. 9, art. 15 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 195)
![Od dziś wyższe emerytury i renty. Oto nowe kwoty brutto i na rękę [tabela]](https://i.gremicdn.pl/image/free/7ce8ee96bb6a85ce22e9d3dcaae088da/?t=crop:2592:2592:nowe:640:0,resize:fill:108:108,enlarge:1)
