Obowiązujące od 1 stycznia przepisy ordynacji podatkowej o zgłaszaniu schematów podatkowych (ang. MDR) wciąż budzą wiele wątpliwości podatników i doradców podatkowych. I choć Ministerstwo Finansów wydało stustronicowe objaśnienia, nie odpowiedziały one na wiele pytań, w tym czy popularne w wielu firmach „samozatrudnienie" jest schematem podlegającym raportowaniu.
Czytaj także: Optymalizacje: raportowanie schematów podatkowych od 2019 roku
W wydanych 31 stycznia objaśnieniach do MDR ministerstwo napisało: „w sytuacji, w której przyczyną zmiany zasad opodatkowania jest uzyskanie korzyści podatkowej – np. (...) przejścia na tzw. samozatrudnienie, mimo faktycznego wykonywania pracy w stosunku podporządkowania – wówczas sytuacja taka może być objęta obowiązkiem informacyjnym".
Rzecznik pyta
Takie objaśnienie wzbudziło kolejne pytania. Rzecznik małych i średnich przedsiębiorców Adam Abramowicz w skierowanym 1 marca wystąpieniu do MF zwrócił uwagę, że samozatrudnienie może dotyczyć różnych sytuacji, a „objaśnienia" się do nich nie odnoszą. „Czy mowa tu wyłącznie o sytuacji, w której podatnik (dotąd pracownik) rozwiązuje stosunek pracy ze swoim dotychczasowym pracodawcą i rozpoczyna świadczenie na jego rzecz usług jako przedsiębiorca (...)? Czy może dotyczy to każdej sytuacji, w której osoba fizyczna rozważa, czy podjąć zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, czy też rozpocząć współpracę jako przedsiębiorca działający w formie tzw. samozatrudnienia?" – napisał rzecznik. W swoim wystąpieniu zauważył też, że przejście z etatu na samozatrudnienie wcale nie musi oznaczać korzyści podatkowych. Zauważa bowiem, że w takich przypadkach przepisy nie pozwalają na korzystanie z preferencyjnych składek ZUS oraz liniowej, 19-proc. stawki PIT. Ograniczenie to obowiązuje przez pierwszy rok samozatrudnienia.
Gdyby trzeba było zgłaszać fiskusowi każdy taki przypadek, firmy współpracujące z jednoosobowymi przedsiębiorcami powinny zgłosić ich około miliona. Taka liczba pojawia się w danych ZUS o osobach prowadzących działalność gospodarczą.