Zatem ponoszone przez czytelniczkę (korzystającego) opłaty ustalone w przedmiotowej umowie, tj. umowie leasingu operacyjnego, takie jak opłata wstępna w wysokości 32 524,39 zł i raty leasingowe w wysokości 972,82 zł (47 rat miesięcznych), są kosztem uzyskania przychodów (por. interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 22 kwietnia 2015 r., IBPBI/1/4511-123/15/ESZ).
Kiedy potrącić
Artykuł 23b ust. 1 ustawy o PIT nie precyzuje, w którym momencie korzystający powinien zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów opłaty wynikające z umowy leasingu, m.in. opłatę wstępną i raty leasingowe. Rozstrzygając tę kwestię, należy brać pod uwagę ogólne zasady potrącania kosztów, które zostały uregulowane w art. 22 ustawy o PIT.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że czytelniczka (korzystający) prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową. Osoby prowadzące taką ewidencję potrącają opłatę wstępną w ciężar kosztów uzyskania przychodów w dacie jej poniesienia, stosownie do art. 22 ust. 4 w zw. z ust. 6b ustawy o PIT (por. interpretację Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 listopada 2010 r., ITPB1/415-842a/10/RR).
Koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione (zob. art. 22 ust. 4 in principio ustawy o PIT). Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w art. 22 ust. 6 ustawy o PIT (...), uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b ustawy o PIT).
Eksploatacja bez limitu
Samochody używane na podstawie umowy leasingu operacyjnego nie są zaliczane u korzystającego do środków trwałych. W przedstawionym stanie faktycznym mamy do czynienia z używaniem na potrzeby działalności gospodarczej pojazdu innego niż samochód osobowy w rozumieniu ustawy o PIT. Zatem wydatki związane z używaniem pojazdu na podstawie umowy leasingu operacyjnego, takie jak paliwo, naprawy, przeglądy, OC, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, bez limitowania i konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Pogląd ten podzielają organy podatkowe (por. interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 17 lipca 2015 r., IBPB-1-1/4511-88/15/ESZ).
Korzystający prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową mogą ująć te wydatki w kosztach uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia.
Uwaga! Koszty składek na ubezpieczenie samochodu używanego na podstawie umowy leasingu operacyjnego mogą być kosztem uzyskania przychodów korzystającego. Konieczne jest jednak, aby korzystający był zobowiązany do ich ponoszenia. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że zgodnie z umową na korzystającym ciąży obowiązek ubezpieczenia OC pojazdu. Zatem warunek ten należy uznać za spełniony.
Przykład
Załóżmy, że czytelniczka wzięła samochód w leasing operacyjny 4 stycznia 2016 r. i tego dnia poniosła wydatki na:
- opłatę wstępną w wysokości: 32 524,39 zł netto plus VAT 7 480,61 zł udokumentowane fakturą nr 134/01/2016 z 4 stycznia 2016 r. wystawioną przez Firmę Leasingową,
- ubezpieczenie OC w wysokości 340 zł udokumentowane fakturą nr 1348/01/2016 z 4 stycznia 2016 r. wystawioną przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe,
- paliwo w wysokości 300 zł netto plus 69 zł VAT udokumentowane fakturą nr 56789/2016 z 4 stycznia 2016 r. wystawioną przez Stację Paliw.
Na potrzeby schematu ewidencjonowania >patrz wzór na >F2 przyjęto założenie, że czytelniczka odliczyła cały VAT od ww. wydatków związanych z tym samochodem (van) zgodnie z przepisami o VAT.
Przedmiotowe wydatki czytelniczka powinna zaewidencjonować w kolumnie 13 podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Jak wynika z objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, kolumna 13 jest przeznaczona do wpisywania pozostałych kosztów (poza wymienionymi w kolumnach 10–12), z wyjątkiem kosztów, których nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów. W kolumnie tej wpisuje się w szczególności takie wydatki, jak:
- czynsz za lokal,
- opłatę za energię elektryczną, gaz, wodę, c.o.,
- opłatę za telefon,
- zakup paliw,
- wydatki dotyczące remontów,
- amortyzację środków trwałych,
- składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe pracowników w części finansowanej przez pracodawcę,
- składki na ubezpieczenie wypadkowe pracowników,
- wartość zakupionego wypo sażenia >patrz wzór na >F2.
Numerem wpisu do podatkowej księgi przychodów i rozchodów czytelniczka powinna oznaczyć faktury zakupu, tj. odpowiednio:
- nr 3/01/2016 – fakturę 134/01/2016,
- nr 4/01/2016 – fakturę 1348/01/2016,
- nr 5/01/2016 – fakturę 56789/2016,
– przy założeniu, że czytelniczka prowadzi miesięczną numerację wpisów.
Cena wykupu
Wykup przedmiotu leasingu operacyjnego stanowi zasadniczo odrębną czynność prawną, tj. umowę sprzedaży pojazdu, do której mają zastosowanie kryteria prawno-podatkowe obowiązujące w dniu zawarcia takiej umowy.
Dla korzystającego oznacza to, że podatkowe skutki tej czynności będzie można ocenić dopiero w dacie wykupu. Jeżeli wykup taki nastąpiłby obecnie, a samochód byłby wykupowany na potrzeby działalności gospodarczej i wykorzystywany w tej działalności jako środek transportu, to uwzględniając cenę wykupu, tj. 722,76 zł plus 166,24 zł VAT, podatnik (korzystający) miałby do wyboru trzy możliwości:
- zaliczyć wydatki bezpośrednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania środka trwałego do używania,
- amortyzować je jednorazowo w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego albo w miesiącu następnym,
- amortyzować składnik majątku zgodnie z art. 22h–22k ustawy o PIT, czyli rozkładając w czasie ujmowanie w kosztach jego wartości początkowej.
Z uwagi na to, że jest to dla czytelniczki zagadnienie przyszłe, kwestię tę jedynie sygnalizuję.
Autor jest doradcą podatkowym
Ograniczenie dla drogich osobówek
Składki na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20 000 euro, przeliczona na złote według kursu sprzedaży walut obcych ogłaszanego przez NBP z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia są wykluczone z kosztów (art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o PIT). W przedstawionym stanie faktycznym nie mamy jednak do czynienia z samochodem osobowym (zob. art. 5a pkt 19a lit. a tiret pierwsze ustawy o PIT).
