To główna konkluzja z analizy orzecznictwa TSUE w sprawach kredytowych, a głównie frankowych z ostatniego roku, którą zaprezentował rzecznik finansowy. Wprawdzie termin posiedzenia całej Izby Cywilnej SN dotyczącego tych spraw przesunięto na 13 kwietnia, ale dyskusja, jak rozliczać i ewentualnie poprawiać te umowy, trwa i jest to kolejny głos.
Rzecznik finansowy podkreśla, że w orzecznictwie TSUE na szczególną uwagę zasługują dwie kwestie. Pierwsza to problem skutków nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (niedozwolonych postanowień umownych, inaczej klauzul abuzywnych), zwłaszcza w umowach kredytu denominowanego lub indeksowanego we franku (walucie obcej). Druga to koszty kredytu ponoszone przez konsumenta.
Czytaj także:
Uchwała frankowa SN przeniesiona. Znamy powód
TSUE nakazuje, by wykładnia prawa Unii, która jest wiążąca przy orzekaniu przez polskie sądy na podstawie polskich przepisów, była zgodna z prokonsumencką linią orzeczniczą TSUE. Wyroki TSUE co do zasady wywołują skutki z mocą wsteczną, czyli od daty wejścia w życie interpretowanego przepisu. Stwierdzenie niedozwolonego charakteru postawienia umownego powinno wiązać się z zaś zapewnieniem pełnej skuteczności praw konsumentów. A odnosząc to stanowisko do kredytów frankowych, uznanie postanowień umowy za abuzywne może oznaczać, że umowa w pozostałej części będzie nadal obowiązywała, o ile jest to obiektywnie możliwe po wyłączeniu z niej klauzul abuzywnych. Może też zostać uznana za nieważną, jeśli to zapewni lepszą ochronę konsumenta, a o uznanie umowy za nieważną wnosi sam konsument. Przy czym z orzecznictwa TSUE wynika, że stosowanie przepisów dyrektywy 93/13 ma chronić konsumenta przed unieważnieniem umowy w całości, tak aby nie naraziło go to na szczególnie niekorzystne konsekwencje.
