Oni ocenią uczestników

W nietypowym konkursie inny niż zazwyczaj musi też być skład ekspertów oceniających młodych muzyków i śpiewaków.

Aktualizacja: 06.09.2018 18:33 Publikacja: 06.09.2018 16:50

Foto: Artan Hurserver

Jedno oczywiście pozostaje niezmienne i o to zadbali organizatorzy katowickiego Konkursu im. Karola Szymanowskiego. Udało im się zaprosić artystów o międzynarodowej sławie, ale jury składać się będzie z pięciu niezależnych gremiów. Każde zajmie się inną dyscypliną konkursową.

Fortepian

W tej kategorii przewodniczącym jury został Andrzej Jasiński, legenda europejskiej pedagogiki pianistycznej i wielki autorytet muzyczny. Od ponad pół wieku związany jest z katowicką Akademią Muzyczną, którą sam zresztą ukończył. Wykształcił liczne grono pianistów i pedagogów, na czele z Krystianem Zimermanem, a tak znakomity wychowanek rozsławił również swego profesora.

Andrzej Jasiński był świetnie zapowiadającym się pianistą, w młodości zdobył Grand Prix na ważnym Międzynarodowym Konkursie im. Marii Canals w Barcelonie. Mimo licznych propozycji koncertowych stosunkowo szybko ograniczył solową karierę na rzecz pracy pedagogicznej. I jak twierdzi, nigdy tego nie żałował. Nadal prowadzi kursy pianistyczne w wielu krajach, dziewięciokrotnie zasiadał w jury Konkursu Chopinowskiego w Warszawie.

Nie mogło wśród jurorów zabraknąć Joanny Domańskiej, jednej z uczennic Andrzeja Jasińskiego. Ona także od lat związana jest z katowicką Akademią Muzyczną, a ponadto szczególnie bliska jest jej postać i twórczość Karola Szymanowskiego. Świetnie interpretuje jego utwory fortepianowe, była też inicjatorem Międzynarodowych Konkursów Muzycznych im. Karola Szymanowskiego w Katowicach (w kategoriach kompozycja i kwartety smyczkowe), które przekształciły się w obecną imprezę.

Zagraniczni jurorzy to przede wszystkim rosyjsko-amerykańska pianistka Olga Kern, pierwsza kobieta, która wygrała słynny Konkurs im. Van Cliburna w Fort Worth w Teksasie. Jest artystką niesłychanie cenioną w USA, ale koncertuje na całym świecie. Podobnie zresztą jak pochodzący z Izraela Aviram Reichert, który obok występów solowych lubi też muzykę kameralną.

Skład pianistycznego jury uzupełniają: Brytyjczyk Martin Roscoe o bogatej dyskografii (nagrał m.in. bardzo dobrze oceniony komplet sonat Beethovena) oraz Węgier Tamás Ungár, należący do najbardziej cenionych pedagogów w USA, a jednocześnie przez osiem lat był dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Pekinie.

Skrzypce

Bartłomieja Nizioła, który pokieruje pracami jury skrzypcowego, nie trzeba przedstawiać, mimo że od ponad 20 lat mieszka i pracuje w Szwajcarii. Miał 17 lat, gdy w 1991 roku wygrał (ex aequo z Piotrem Pławnerem) Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Wieniawskiego, rok później zwyciężył w Konkursie Eurowizji dla Młodych Muzyków. W latach 1997-2003 był koncertmistrzem jednej z najlepszych orkiestr europejskich – Tonhalle-Orchester Zürich, od 2003 r. prowadzi Orkiestrę Opery w Zurychu.

Ponadto jest pierwszym skrzypkiem Valentin Berlinsky Quartet i profesorem Hochschule der Künste w Bernie. Te rozliczne zajęcia nie przeszkadzają mu karierze solistycznej. Koncertuje, nagrywa płyty (jest laureatem trzech Fryderyków).

Absolwentem katowickiej uczelni, a obecnie jej wykładowcą jest juror Szymon Krzeszowiec, melomanom znany przede wszystkim jako pierwszy skrzypek Kwartetu Śląskiego, z którym zdobył pięć Fryderyków i Gramophone Classical Music Award za nagranie kompletu kwartetów smyczkowych Grażyny Bacewicz. Jego dyskografia liczy ponad 30 tytułów, w tym m.in. nagrany dla Sony wspólnie z pianistą Wojciechem Świtałą komplet sonat Brahmsa.

Wśród zagranicznych jurorów jest Węgierka Eszter Haffner, pracująca na Uniwersytecie w Grazu i w Królewskiej Akademii Muzycznej w Kopenhadze, Francuz Laurent Korcia, uhonorowany licznymi nagrodami za swe nagrania płytowe, Rosjanin Alexander Trostiansky, laureat ważnych konkursów skrzypcowych – Nicolo Paganiniego w Genui i Piotra Czajkowskiego w Moskwie, wykładowca Konserwatorium Moskiewskiego, a także Austriak Andreas Vierziger – pedagog, menedżer i konsultant artystyczny i strategiczny w zakresie muzyki klasycznej, współpracujący z festiwalami muzycznymi, wytwórniami płytowymi i z instytucjami naukowo-dydaktycznymi.

Śpiew

Wśród polskich śpiewaków, przewodnicząca jury Jadwiga Rappé może poszczycić się jedną z najbogatszych karier ostatnich trzech dekad. Zwróciła na siebie uwagę na początku lat 80. zwycięstwem na Międzynarodowym Konkursie Bachowskim w Lipsku. Świat szybko docenił jej wyjątkowy altowy głos o pięknym brzmieniu, a ona zaś rozszerzyła repertuar od Bacha i innych mistrzów baroku aż po współczesność. Uczestniczyła w prawykonaniach utworów wielu kompozytorów.

U schyłku XX wieku stała się też czołową wykonawczynią partii Erdy w „Pierścieniu Nibelunga" Richarda Wagnera, wystąpiła w dziewięciu inscenizacjach tej tetralogii, rolę tę utrwaliła w nagraniu pod dyrekcją Bernarda Haitinka dla EMI. W repertuarze koncertowym ważny w jej karierze był Gustav Mahler, ale świetnie interpretuje kameralne pieśni. Jej płyta z pieśniami Stanisława Moniuszki uzyskała w 2011 roku we Francji nagrodę Orphée d'Or (Academie du Disque Lyrique). Z ostatnich osiągnięć Jadwigi Rappé należy wymienić brawurową kreację w operze „Czarodziejska góra" Pawła Mykietyna. Obecnie przede wszystkim pochłania ją pedagogika.

W konkursie, któremu patronuje Karol Szymanowski, wśród jurorów nie mogło zabraknąć Elżbiety Szmytki, wybitnej wykonawczyni partii Roksany w „Królu Rogerze", nagrała ją dla EMI pod dyrekcją Simona Rattle'a. Znakomicie interpretuje też pieśni tego kompozytora, a jej międzynarodowa kariera trwa od lat 80., gdy została jedną z czołowych solistek Theatre La Monnaie Brukseli. Natomiast Ewa Biegas to absolwentka i obecnie pedagog katowickiej Akademii Muzycznej. Jako śpiewaczka związana jest głównie z Operą Krakowską, ale występowała niemal na wszystkich polskich scenach. Z licznych podróży należy przede wszystkim zwrócić uwagę na jej artystyczną aktywność w Argentynie, gdzie wzięła m. in. udział w wystawieniu w Teatro Colón w Buenos Aires „Hagith" Szymanowskiego.

Wyjątkowy duet artystyczny stanowią Japonka Mitsuko Shirai (mezzosopran) i pianista Hartmut Höll. Występują razem od 30 lat, ich interpretacje pieśni niemieckich, ale także Benjamina Brittena czy Francisa Poulenca uznawane są za wzorcowe. W składzie jury jest także francuski menedżer kultury Bruno Michel, od lat związany z Théatre du Chatelet/Théatre Musical de Paris.

Kwartety smyczkowe

Nazwiska jurorów w tej kategorii nie elektryzują może melomanów równie mocno jak w innych dyscyplinach. Wystarczy jednak dodać, z jakimi zespołami kameralnymi są ci muzycy związani, by się zorientować, że to wybitni artyści. Przewodniczący, wiolonczelista Valentin Erben to jeden z założycieli Alban Berg Quartett, z którym współpracował w latach 1970-2008. Dziś oprócz solowych występów jest wykładowcą Universität für Musik und darstellende Kunst w Wiedniu, Hochschule für Musik und Tanz w Kolonii czy Accademia Musicale Chigiana.

Polską kameralistykę reprezentują Tadeusz Gadzina, twórca i pierwszy skrzypek Kwartetu Wilanów oraz Arkadiusz Kubica. On także ukończył katowicką Akademię Muzyczną, w 1978 roku zainicjował działalność Kwartetu Śląskiego, z którym jest związany do chwili obecnej. Jest wiceprezesem Towarzystwa Muzycznego im. Karola Szymanowskiego w Zakopanem i jednym z założycieli Stowarzyszenia Katowice Kultura Natura.

W jury jest ponadto altowiolista Krzysztof Chorzelski, współtwórca w 1996 roku znakomitego Belcea Quartet. Nie zaniedbuje kariery solowej, w 2012 roku ukazała się entuzjastycznie przyjęta przez krytyków rejestracja płytowa jego recitalu w londyńskiej Wigmore Hall. Na altówce gra Tim Frederiksen, który w młodości współpracował z Amadeus Quartet, potem współtworzył Danish String Quartet. Z kolei Mats Lidström od lat związany jest z Royal Academy of Music, wykłada na Uniwersytecie Oksfordzkim, łącząc to z pracą na stanowisku wiolonczelisty-solisty Oxford Philharmonic Orchestra. Może się poszczycić licznymi nagrania dla wytwórni EMI, Decca, Deutsche Grammophon i Hyperion, jest także kompozytorem.

Kompozycja

Eugeniusz Knapik to postać o fundamentalnym wręcz znaczeniu dla życia muzycznego na Śląsku, prezes Stowarzyszenia Katowice Kultura Natura. Ukończył oczywiście Akademię Muzyczną w Katowicach, dziś jest jej profesorem, a w latach 2002-2008 pełnił funkcję rektora tej uczelni. Był pierwszym polskim pianistą, który wykonał cykl „Dwadzieścia spojrzeń na Dzieciątko Jezus" Oliviera Messiaena, u którego zresztą studiował w Paryżu Jego nagranie tego utworu zostało uhonorowane Fryderykiem oraz francuską nagrodą Diapason d'Or w 2012 roku.

Utwory Eugeniusza Knapika zdobywały liczne nagrody w konkursach kompozytorskich. W 1988 roku na zamówienie dyrektora Théatre de la Monnaie rozpoczął pracę nad trylogią operową „The Minds of Helena Troubleyn". Dla Opery Narodowej skomponował „Moby Dicka". Tegoroczny sezon Filharmonii Narodowej rozpocznie się prawykonaniem jego utworu „Blessing gentle breeze" na chór i orkiestrę.

Funkcję jurora zgodził się także przyjąć Krzysztof Penderecki, a skład zespołu oceniającego nadesłane kompozycje uzupełniają Czech Martin Smolka, którego utwory były wykonywane w wielu krajach Europy, w Ameryce Północnej i w Japonii, a także duński wiolonczelista Jakob Kullberg, dyrektor artystyczny Open Strings Academy, współpracujący m.in. z polską Orkiestrą Muzyki Nowej. ©?

—Jacek Marczyński

Jedno oczywiście pozostaje niezmienne i o to zadbali organizatorzy katowickiego Konkursu im. Karola Szymanowskiego. Udało im się zaprosić artystów o międzynarodowej sławie, ale jury składać się będzie z pięciu niezależnych gremiów. Każde zajmie się inną dyscypliną konkursową.

Fortepian

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Decyzje Bartłomieja Sienkiewicza: dymisja i eurowybory
Kultura
Odnowiony Pałac Rzeczypospolitej zaprezentuje zbiory Biblioteki Narodowej
Kultura
60. Biennale Sztuki w Wenecji: Złoty Lew dla Australii
Kultura
Biblioteka Narodowa zakończyła modernizację Pałacu Rzeczypospolitej
Kultura
Muzeum Narodowe w Krakowie otwiera jutro wystawę „Złote runo – sztuka Gruzji”