Rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, warunki nabywania prawa do tych świadczeń oraz zasady i tryb ich przyznawania, ustalania wysokości oraz zasady wypłaty określa ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1773 ze zm.; dalej: ustawa wypadkowa). Świadczenia te przysługują niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.
Tryb postępowania
W zakresie nieuregulowanym ustawą wypadkową stosuje się – w myśl art. 58 tej ustawy – odpowiednio przepisy ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1368; dalej: ustawa zasiłkowa) oraz ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1383 ze zm.; dalej: ustawa emerytalna).
Oznacza to, że w postępowaniu o przyznanie renty wypadkowej ma zastosowanie m.in. art. 125 ust. 1 pkt 4 ustawy emerytalnej. Zgodnie z nim pracodawca ma obowiązek przygotować – za zgodą pracownika – wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy i przedłożyć go organowi rentowemu na 30 dni przed ustaniem prawa do zasiłku chorobowego. Przez zasiłek chorobowy należy przy tym rozumieć również świadczenie rehabilitacyjne (art. 21 ustawy zasiłkowej).
Z inicjatywy pracownika
Tak więc odpowiednio wcześniej pracodawca ma obowiązek skompletować dokumentację w sprawie renty wypadkowej i złożyć ją w ZUS. Wymaga to jednak uzyskania zgody pracownika i jego współudziału. Pracodawca nie jest uprawniony do samodzielnego podejmowania decyzji w tym zakresie. Jego rola sprowadza się, co do zasady, do pomocy w skompletowaniu dokumentów i przekazania wniosku do ZUS.
Wniosku o rentę wypadkową nie trzeba kompletować w przypadku zleceniodawców, osób fizycznych zatrudniających pracowników, płatników składek niewypłacających świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, a także płatników składek, którzy opłacają składkę wyłącznie za siebie i osoby współpracujące.
