Nasza firma przyjmie na bezpłatne praktyki studentów i uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Będą oni mieli skierowania z uczelni na praktykę studencką i z technikum na zajęcia praktyczne. Jakie przepisy regulują te różne praktyki i czy trzeba podpisać umowy? Czy zajęcia praktyczne (szkoła) i praktyki zawodowe to te same formy dokształcania, a tylko inne nazwy? Czy pracodawca musi kierować takie osoby na badania lekarskie i zapłacić za nie? Czy firma powinna wystawić skierowanie na te badania? – pyta czytelnik.
Opisane praktyki regulują różne przepisy. Do tych zawodowych dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych odnosi się rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (dalej: rozporządzenie MEN). Natomiast praktyki studenckie podlegają ustawie z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym.
Co do zasady firma nie ma obowiązku skierowania tych osób na badania lekarskie, ponieważ to domena podmiotów (szkoła, uczelnia) wysyłających na praktyki. Pracodawca może to jednak uczynić i sam za nie zapłacić, szczególnie wtedy, gdy warunki pracy w firmie są szkodliwe lub uciążliwe dla zdrowia.
Przysposobienie do zawodu
Z rozporządzenia MEN wynika, że dotyczy ono uczniów i słuchaczy publicznych szkół ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie zawodowe. Odpowiednio stosuje się je też do pracowników młodocianych odbywających praktyczną naukę zawodu w ramach przygotowania zawodowego.
Co jednak istotne, ostatnie zmiany do rozporządzenia (z 1 września 2015 r., DzU z 2015 r., poz. 1183) przewidują, że praktyczna nauka zawodu może być organizowana w formie zajęć praktycznych, a w technikum i szkole policealnej także w formie praktyk zawodowych (§ 4 ust. 1). Ustawodawca przesądził więc, że praktyki zawodowe i zajęcia praktyczne są po prostu formami praktycznej nauki zawodu. Obie stosuje się w celu zastosowania i pogłębienia zdobytej wiedzy i umiejętności zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Dodatkowo z § 4 ust. 1a rozporządzenia MEN wynika, że zajęcia praktyczne mogą odbywać się właśnie u pracodawców i to w sposób dwojaki. Będzie to albo na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, albo na mocy umowy o praktyczną naukę zawodu zawartą między dyrektorem szkoły a pracodawcą przyjmującym uczniów na tę naukę. Szczegółową zawartość tej umowy (wymogi formalne) wskazuje § 7 rozporządzenia MEN.
