Satelita rozwikła zagadkę obławy

Przy granicy polsko - białoruskiej naukowcy zlokalizowali miejsca, gdzie być może znajdują się masowe groby. Czy są tam pochowane ofiary obławy augustowskiej?

Aktualizacja: 08.07.2015 16:48 Publikacja: 08.07.2015 16:34

Pracownicy Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Augustowie oraz ich sowieccy doradcy, któ

Pracownicy Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Augustowie oraz ich sowieccy doradcy, którzy mogli uczestniczyć w obławie

Foto: Archiwum OBEP IPN Białystok

Naukowcy z Instytutu Geodezji i Kartografii w Warszawie przeprowadzili analizę zdjęć lotniczych oraz satelitarnych obszaru na wschód od Augustowa oraz terenów przygranicznych z Białorusią.

Ustalili miejsca, gdzie mogą znajdować się jamy grobowe. Analizy zostały zlecone przez pion śledczy białostockiego oddziału IPN, który bada okoliczności śmierci co najmniej 600 mieszkańców okolic Augustowa i Suwałk, którzy w lipcu 1945 r. zostali porwani i zamordowani.

- 70 lat temu rozpoczęły się przygotowania do największej powojennej zbrodni, której sprawcami byli Sowieci. Do dzisiaj nie mamy pewności ile osób zostało zamordowanych, a także nie znamy miejsca gdzie spoczywają ofiary Obławy - przypomina dr Łukasz Kamiński, prezes IPN.

Czy przełomem w tej sprawie staną się analizy przygotowane przez kartografów? Dr Dariusz Dukaczewski z Instytutu Geodezji i Kartografii w Warszawie nałożył archiwalne wojskowe zdjęcia lotnicze tego terenu wykonane w latach 1953 i 1962 (w przypadku obszaru Polski) oraz z lat 1981 i 1989 (obszar Białorusi) na obrazy przesłane w latach 2008 i 2014 z satelity WordView.

Na podstawie zgromadzonych danych zlokalizował on miejsca, gdzie w Puszczy Augustowskiej mogą znajdować się masowe groby. - W tych miejscach została naruszona struktura gleby, dokonywane były wykopy, wskazuje na to także odmienna roślinność, która porasta te miejsca - opisuje dr Dukaczewski.

Naukowcy ustalili lokalizacje ponad 100 tzw. podejrzanych obiektów (miejsc gdzie mogą być groby), jednak tylko kilka zlokalizowanych jest w miejscach, gdzie mogli znajdować się uczestnicy Obławy Augustowskiej. - Takie miejsca zlokalizowane zostały w okolicach tzw. Domu Turka w Augustowie - opisuje nam dr Dukaczewski.

W tym miejscu w 1945 r. miał siedzibę Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego i tam przetrzymywano aresztowanych w obławie. W samej Puszczy, po polskiej stronie granicy, znalazł on jedno miejsce o bardzo dużym prawdopodobieństwie, że znajduje się masowy grób (w pobliżu jest cmentarz niemiecki).

Zlokalizował też cztery duże potencjalne jamy grobowe, które znajdują się w pasie granicy oraz po stronie białoruskiej. Znajdują się one w okolicach wsi Kalety oraz leśniczówki Gieć. Na Białorusi zlokalizował on też dodatkowo kilkadziesiąt miejsc, gdzie mogą znajdować się okrągłe groby wykonane w sposób chaotyczny.

Zlokalizowane przez kartografa miejsca potwierdzają tezę, że ofiary obławy zostały zabite w pobliżu, lub wręcz w pasie granicznym (przy drodze Rygol - Kalety, w pobliżu słupa granicznego nr 666). Taką wersję przedstawił dr Nikita Pawłow, z rosyjskiego stowarzyszenia Memoriał, który w rosyjskich archiwach odnalazł szyfrogram gen. Wiktora Abakumowa jednego z dowódców sowieckiego kontrwywiadu SMIERSZ o planowanym zabójstwie 592 osób zatrzymanych w Obławie.

Więcej w tabletowym wydaniu "Rzeczpospolitej" o 21 oraz w jutrzejszej gazecie.

Naukowcy z Instytutu Geodezji i Kartografii w Warszawie przeprowadzili analizę zdjęć lotniczych oraz satelitarnych obszaru na wschód od Augustowa oraz terenów przygranicznych z Białorusią.

Ustalili miejsca, gdzie mogą znajdować się jamy grobowe. Analizy zostały zlecone przez pion śledczy białostockiego oddziału IPN, który bada okoliczności śmierci co najmniej 600 mieszkańców okolic Augustowa i Suwałk, którzy w lipcu 1945 r. zostali porwani i zamordowani.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Klub Polaczków. Schalke 04 ma 120 lat
Historia
Kiedy Bułgaria wyjaśni, co się stało na pokładzie samolotu w 1978 r.
Historia
Pomogliśmy im odejść z honorem. Powstanie w getcie warszawskim
Historia
Jan Karski: nietypowy polski bohater
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Historia
Yasukuni: świątynia sprawców i ofiar