Składki ZUS: ważne są faktycznie dokonane wypłaty

Aby prawidłowo rozliczać daniny na rzecz ZUS, trzeba właściwie ustalić moment uzyskania przez zatrudnionego przychodu i odpowiednio go zliczać w skali roku.

Publikacja: 20.07.2017 02:00

Składki ZUS: ważne są faktycznie dokonane wypłaty

Foto: Fotorzepa/Jerzy Dudek

Momentem uzyskania przez pracownika przychodu, zależnie od jego rodzaju, jest:

- w przypadku regulowania podwładnym należności pieniężnych (np. wynagrodzenia) – dzień postawienia do dyspozycji zatrudnionego gotówki lub dzień obciążenia rachunku bankowego pracodawcy, w związku z realizacją przelewu dla zatrudnionego (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 lipca 2009 r., IPPB5/423-198/09-3/MB).

- w przypadku świadczeń pozapłacowych (np. świadczeń w naturze) – dzień przekazania ich zatrudnionemu lub dzień postawienia ich do jego dyspozycji.

Należne, ale niewypłacone podwładnemu wynagrodzenie za pracę, nie stanowi podstawy wymiaru składek zusowskich. Potwierdza to m.in. uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 10 września 2009 r. (I UZP 5/09), w której czytamy:

„(...) podstawą wymiaru składki są (fizycznie) otrzymane – wypłacone środki pieniężne, albo też takie środki postawione do dyspozycji pracownika (a więc środki pieniężne wypłacone, ale z przyczyn leżących po stronie pracownika niepobrane przez niego, a więc należność przekazana do dyspozycji pracownika jako prawnie mu przysługująca) – tak rozumiany jest przychód w ustawie o podatku dochodowym, co skądinąd jest zrozumiałe, biorąc pod uwagę, że podatek dochodowy jest należny od środków pieniężnych, którymi podatnik dysponuje albo może dysponować. Nie jest więc prawnie możliwe uwzględnianie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników jakichkolwiek należności, które nie stały się przychodem ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód powstaje dopiero w momencie rzeczywistego otrzymania lub postawienia go do dyspozycji pracownika, stąd przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne istotne jest, czy powstał przychód z tytułu stosunku pracy, a więc czy nastąpiła wypłata należności lub jej postawienie do dyspozycji ubezpieczonego (...)".

Podstawa liczona narastająco

Przy ustalaniu rocznego limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku, uwzględnia się przychód podlegający oskładkowaniu uzyskany w tym roku, licząc narastająco począwszy od 1 stycznia tego roku.

Przykład

Pracownik od 2 lat jest zatrudniony w firmie, która dokonuje wypłat wynagrodzeń za dany miesiąc 10. dnia następnego miesiąca. Do końca marca 2017 r. uzyskiwał on wynagrodzenie w wysokości 13 500 zł miesięcznie, a od 1 kwietnia 2017 r. podwyższono je do 14 200 zł.

Zakładając, że do końca 2017 r. jego pensja nie ulegnie już zmianie, roczny limit zusowski (czyli 127 890 zł) osiągnie w październiku 2017 r. >patrz tabela.

Kilka źródeł informacji

Ustalając moment osiągnięcia przez zatrudnionego granicy limitu składek ZUS, pod uwagę należy brać wszystkie jego tytuły do ubezpieczeń, od których w obrębie danego roku rozliczane były składki emerytalne i rentowe – bez względu na to, czy są to ubezpieczenia obowiązkowe, czy dobrowolne.

Pracodawca zaprzestaje naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe z powodu rocznego ograniczenia ich podstawy w oparciu o:

- własną dokumentację płacową (np. listy płac),

- informację uzyskaną z ZUS, jeżeli w wyniku sprawdzenia wysokości rocznej podstawy wymiaru składek stwierdzi on uiszczanie należności składkowych od nadwyżki,

- oświadczenie ubezpieczonego – w sytuacji, gdy do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest zobowiązany więcej niż jeden płatnik.

W przypadku wątpliwości lub braku możliwości uzyskania oświadczenia od ubezpieczonego (np. po jego zwolnieniu) zakład pracy może wystąpić do właściwej terenowej jednostki organizacyjnej ZUS o potwierdzenie, czy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, od której zostały rozliczone składki za tę osobę, nie osiągnęła w danym roku rozliczeniowym górnego pułapu.

Ubezpieczony odpowie za wprowadzanie w błąd

Jeśli ubezpieczony, składając oświadczenie, poda informacje niezgodne ze stanem faktycznym i z tego powodu powstanie niedopłata składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, będzie zobligowany do uregulowania całości niedopłaty wraz z należnymi odsetkami za zwłokę. Tak wynika z § 10 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Momentem uzyskania przez pracownika przychodu, zależnie od jego rodzaju, jest:

- w przypadku regulowania podwładnym należności pieniężnych (np. wynagrodzenia) – dzień postawienia do dyspozycji zatrudnionego gotówki lub dzień obciążenia rachunku bankowego pracodawcy, w związku z realizacją przelewu dla zatrudnionego (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 lipca 2009 r., IPPB5/423-198/09-3/MB).

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego