NSA: czy akta przygotowawcze są informacją publiczną

Naczelny Sąd Administracyjny postanowił skierować pytanie prawne do powiększonego składu siedmiu sędziów, czy akta zakończonego postępowania przygotowawczego w sprawie karnej, jako zbiór dokumentów stanowią informację publiczną.

Publikacja: 17.04.2013 16:22

W ubiegłym roku zaginęło lub zostało zniszczonych 481 akt sądowych

W ubiegłym roku zaginęło lub zostało zniszczonych 481 akt sądowych

Foto: Fotorzepa, Bartek Sadowski BS Bartek Sadowski

Postanowienie NSA zapadło po rozpatrzeniu sprawy wniosku skierowanego do Prokuratury Rejonowej w Bełchatowie o udostępnienie informacji publicznej, zgodnie z procedurą określoną w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Według wnioskodawcy udostępnieniu miały podlegać wszystkie dokumenty, które znajdowały się w aktach jednej ze spraw umorzonych przez prokuraturę. W odpowiedzi na wniosek, prokurator wyjaśnił, że "dokumenty sprawy tworzą akta sprawy" i dostęp do nich jest możliwy jedynie na podstawie przepisów ustawy Kodeks postępowania karnego.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. Wnioskodawca powołał się na wyrok NSA, który sformułował w wyroku kasacyjnym o sygn. OSK 1113/04 tezę, iż "Organ jest zobowiązany udostępnić akta zakończonego postępowania przygotowawczego w ramach dostępu do informacji publicznej". Dodał, że prowadzone przez prokuraturę postępowanie przygotowawcze dotyczyło osób publicznych, będących funkcjonariuszami, zatrudnionymi w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego w Bełchatowie i toczyło się w sprawie uzyskania uprawnień budowlanych.

Zdaniem wnioskodawcy żądane przez niego dokumenty są informacją publiczną, a jeśli prokurator odmawia jej udostępnienia to powinien tego dokonać w formie decyzji.

W odpowiedzi na skargę prokurator uściślił, że umorzenie dotyczyło samowoli budowlanej, polegającej na bezprawnym wybudowaniu ogrodzenia stałego na nieruchomości z uwagi na brak podstaw do wszczęcia dochodzenia. Dodał, iż wnioskodawca zawarł ogólne żądanie dostępu do akt, w którym nie konkretyzował do jakich dokumentów domaga się dostępu i nie określił jaką informację publiczną chciałby uzyskać. Zdaniem jego oraz Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim akta postępowania przygotowawczego, same w sobie, nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Innego zdania był łódzki sąd. Wyrokiem o sygn II SAB/Łd 113/12 zobowiązał do załatwienia wniosku w terminie 14 dni od uprawomocnienia się wyroku. Stanął na stanowisku, iż informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnosząca się do władz publicznych, a także odnosząca się do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne, np. prokuratorskie, w zakresie wykonywania przez nie zadań w zakresie władzy publicznej. WSA wskazał jednak na spore rozbieżności orzecznicze Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz wojewódzkich sądów dotyczącej istoty możliwości udostępniania, w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej: akt spraw jako całości, jako zbioru dokumentów lub też jako zbioru różnego rodzaju informacji.

Naczelny Sąd Administracyjny, do którego trafiła kasacja nie rozstrzygnął sporu o dostęp do akt sprawy samowoli. Postanowieniem z 16 kwietnia 2013 roku o sygn I OSK 91/13 zdecydował się odroczyć rozprawę, a termin kolejnego posiedzenia wyznaczyć z urzędu.

NSA stwierdził, że w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, zarówno wojewódzkich sądów administracyjnych jak i NSA faktycznie istnieje zbyt duża rozbieżność interpretacyjna i rożne możliwości rozumienia akt zakończonego postępowania przygotowawczego w kontekście dostępu do informacji publicznej. To zdaniem sądu przemawiało za tym by sformułować pytanie prawne do powiększonego składu siedmiu sędziów NSA, aby raz na zawsze rozstrzygnąć wątpliwości.

Postanowienie NSA zapadło po rozpatrzeniu sprawy wniosku skierowanego do Prokuratury Rejonowej w Bełchatowie o udostępnienie informacji publicznej, zgodnie z procedurą określoną w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Według wnioskodawcy udostępnieniu miały podlegać wszystkie dokumenty, które znajdowały się w aktach jednej ze spraw umorzonych przez prokuraturę. W odpowiedzi na wniosek, prokurator wyjaśnił, że "dokumenty sprawy tworzą akta sprawy" i dostęp do nich jest możliwy jedynie na podstawie przepisów ustawy Kodeks postępowania karnego.

Pozostało 84% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara