Reklama
Rozwiń
Reklama

Największa znana konstrukcja cywilizacji Majów. Naukowcy dokonali przełomowego odkrycia

Naukowcy dokonali kolejnego odkrycia związanego ze starożytną cywilizacją Majów. Okazało się, że ujawnione kilka lat temu stanowisko Aguada Fénix było jednym z jej najważniejszych miejsc ceremonialnych.

Publikacja: 09.11.2025 04:30

Najnowsze badania dostarczyły nowych informacji na temat stanowiska Aguada Fénix / zdjęcie ilustracy

Najnowsze badania dostarczyły nowych informacji na temat stanowiska Aguada Fénix / zdjęcie ilustracyjne

Foto: Adobe Stock

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Czym jest monumentalna konstrukcja cywilizacji Majów w Aguada Fénix?
  • Jakie odkrycia dokonano w związku z przeznaczeniem Aguada Fénix?
  • Dlaczego Aguada Fénix uważana jest za kosmogram starożytnej cywilizacji Majów?
  • Jak wyniki badań zmieniają dotychczasowe poglądy na temat rozwoju kultur mezoamerykańskich?

Wyniki badań przeprowadzonych przez zespół z University of Arizona opublikowano 5 listopada w czasopiśmie naukowym „Science Advances”.

Aguada Fénix: Czym jest monumentalna konstrukcja cywilizacji Majów?

W 2020 roku międzynarodowy zespół naukowców poinformował o odkryciu największej jak dotąd znanej monumentalnej konstrukcji na terenie cywilizacji Majów. Znajduje się ona na stanowisku zwanym Aguada Fénix w stanie Tabasco, w pobliżu południowo-wschodniej granicy Meksyku. Konstrukcja, użytkowana przez około 300 lat, datowana jest na 1000 r. p.n.e., co oznacza, że zbudowana została ponad 3000 lat temu.

Na ślady Aguada Fénix badacze po raz pierwszy trafili w 2017 roku. Było to możliwe dzięki lidarowi, czyli urządzeniu do wykrywania i pomiaru odległości za pomocą światła. Ta technika teledetekcji wykorzystuje lasery umieszczone w samolocie przelatującym nad konkretnym obszarem do skanowania terenu, a następnie tworzenia trójwymiarowych map przedstawiających np. znajdujące się tam budowle.

Aguada Fénix była kosmogramem: Co to oznacza?

Przez kolejne pięć lat zespół naukowców, którym kierowali Takeshi Inomata i Daniela Triadan z University of Arizona, bardziej szczegółowo zbadał Aguada Fénix i pobliski obszar. Przeprowadził wykopaliska w kilku kluczowych miejscach na tym terenie, a także ponownie wykorzystał lidar.

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

„Nowy obraz przeszłości”. AI pomogła odkryć zagadkę zmian w dawnej Europie

W wyniku najnowszych badań naukowcy odkryli, że centrum Aguada Fénix stanowiła duża podwyższona, prostokątna platforma. Na jej środku umiejscowiony został dół w kształcie krzyża, do którego wejście prowadziło z platformy powyżej. Wewnątrz znajdował się kolejny mniejszy dół także w kształcie krzyża, a w nim pigmenty mineralne w postaci niewielkich kopczyków niebieskiej, zielonej i żółtawej gleby ułożonych zgodnie z kierunkami świata wynikającymi z rytuałów Majów (niebieski – północ, zielony – wschód i żółty – południe).

Wartościowym znaleziskiem okazało się również kilka toporów wykonanych z jadeitu. Naukowcy bowiem, na podstawie wiedzy z wcześniejszych wykopalisk, rozpoznali w nich przedmioty rytualne. Wszystkie znaleziska, jak podkreślają badacze, stanowią cenne artefakty ceremonialne dostarczające bezprecedensowych informacji na temat wczesnych rytuałów Majów.

Do zbadania dołu w kształcie krzyża i warstw konstrukcyjnych znajdujących się nad nim naukowcy wykorzystali metodę datowania radiowęglowego. Ponadto w ustaleniu wieku krzyża pomogła im analiza fragmentów ceramiki.

Poza centralną platformą badaczom udało się także odkryć rozległą sieć grobli, korytarzy i kanałów.

Najnowsze badania dowodzą, że Aguada Fénix była kosmogramem, czyli modelem przedstawiającym porządek wszechświata, który spotykany jest również w innych miejscach związanych z kulturą Majów. Czyni to z Aguada Fénix jedno z najważniejszych miejsc ceremonialnych Majów.

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

Nowe ustalenia na temat ewolucji człowieka. Naukowcy porównali czaszki małp człekokształtnych

Aguada Fénix i „wielki wybuch” budownictwa: Co jeszcze odkryli naukowcy?

Najnowsze odkrycia, jak twierdzi Takeshi Inomata, zaprzeczają wieloletniemu przekonaniu, według którego kultury mezoamerykańskie rozwijały się stopniowo, budując coraz większe osady.

– Odkryliśmy, że na początku 1000 r. p.n.e. nastąpił „wielki wybuch” budownictwa, o którym tak naprawdę nikt nie wiedział. Ogromne prace planistyczne i budowlane miały miejsce naprawdę na samym początku – powiedział Inomata cytowany w komunikacie University of Arizona.

Badania sugerują ponadto, że Aguada Fénix została zbudowana w większości przez dobrowolnych budowniczych, a nie przymusowych robotników.

– Ludzie mają takie wyobrażenie, (...) że istnieli królowie i to królowie budowali piramidy, a zatem potrzeba wpływowych ludzi, aby osiągnąć wielkie rzeczy. Ale kiedy spojrzymy na rzeczywiste dane z przeszłości, okazuje się, że tak nie było. Zatem nie potrzebujemy naprawdę dużych nierówności społecznych, aby osiągnąć ważne rzeczy – powiedziała Xanti Ceballos, współautorka badań cytowana w komunikacie University of Arizona.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Czym jest monumentalna konstrukcja cywilizacji Majów w Aguada Fénix?
  • Jakie odkrycia dokonano w związku z przeznaczeniem Aguada Fénix?
  • Dlaczego Aguada Fénix uważana jest za kosmogram starożytnej cywilizacji Majów?
  • Jak wyniki badań zmieniają dotychczasowe poglądy na temat rozwoju kultur mezoamerykańskich?
Pozostało jeszcze 93% artykułu

Wyniki badań przeprowadzonych przez zespół z University of Arizona opublikowano 5 listopada w czasopiśmie naukowym „Science Advances”.

Aguada Fénix: Czym jest monumentalna konstrukcja cywilizacji Majów?

Pozostało jeszcze 96% artykułu
Reklama
Archeologia
„Niesamowity poziom wyrafinowania”. Nowe odkrycie zmienia pogląd na historię ludzkości
Materiał Promocyjny
Czy polskie banki zbudują wspólne AI? Eksperci widzą potencjał, ale też bariery
Archeologia
„Nowy obraz przeszłości”. AI pomogła odkryć zagadkę zmian w dawnej Europie
Archeologia
Nowe ustalenia na temat ewolucji człowieka. Naukowcy porównali czaszki małp człekokształtnych
Archeologia
Przełomowe odkrycie zmienia spojrzenie na przodków człowieka. Co ujawniło nowe badanie?
Materiał Promocyjny
Urząd Patentowy teraz bardziej internetowy
Archeologia
Zagadka posągów z Wyspy Wielkanocnej rozwiązana? Naukowcy twierdzą, że moai „chodziły”
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama