Reklama

To nowy gatunek przodka człowieka? „Kluczowe dla zrozumienia naszej ewolucyjnej przeszłości"

Mała Stopa, jedna z najbardziej kompletnych skamieniałości ludzkich przodków na świecie, może reprezentować nową gałąź drzewa genealogicznego człowieka, dowiedli właśnie naukowcy. Ich zdaniem odkrycie może mieć duże znaczenie dla naszej historii ewolucji.

Publikacja: 20.12.2025 06:00

Naukowcy twierdzą, że Mała Stopa, skamieniałość hominina znaleziona w RPA, może być nowym gatunkiem

Naukowcy twierdzą, że Mała Stopa, skamieniałość hominina znaleziona w RPA, może być nowym gatunkiem przodka człowieka / zdjęcie ilustracyjne

Foto: Elena / Adobe Stock

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Czy skamieniałość Małej Stopy może reprezentować nową gałąź drzewa genealogicznego człowieka?
  • Jakie są różnice morfologiczne między Małą Stopą a innymi okazami Australopithecus?
  • Na jakie pytania próbują odpowiedzieć naukowcy, badając skamieniałość Małej Stopy?

Badanie, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie naukowym „American Journal of Biological Anthropology”, przeprowadzili naukowcy z australijskiego Uniwersytetu La Trobe oraz z Uniwersytetu w Cambridge pod kierownictwem dr Jesse Martina. Było ono możliwe dzięki współpracy między instytucjami w Wielkiej Brytanii, Australii, RPA i Stanach Zjednoczonych.

Mała Stopa: Australopithecus africanus czy Australopithecus prometheus?

Mała Stopa („Little Foot”), znana jako StW 573, to skamieniałość hominina znaleziona w 1998 roku w jaskiniach Sterkfontein w Republice Południowej Afryki, a zaprezentowana publicznie w 2017 roku. Jest powszechnie uważana za przedstawiciela rodzaju Australopithecus, linii małpoludów poruszających się w pozycji wyprostowanej, które żyły w RPA od 3 do 1,95 mln lat temu.

Zdaniem paleoantropologa Ronalda Clarke, który przeprowadził analizę Małej Stopy, należy ona do gatunku Australopithecus prometheus. Jednak inni badacze przypisują ją gatunkowi Australopithecus africanus, który po raz pierwszy opisany został w 1925 roku przez australijskiego anatoma Raymonda Darta.

Czytaj więcej

Naukowcy wskazują na zaskakującą przyczynę epidemii dżumy. „Jedna z największych katastrof ludzkich”
Reklama
Reklama

Mała Stopa to nowy gatunek przodka człowieka? Naukowcy znaleźli dowody

Tymczasem ostatnie badanie całkowicie podważa klasyfikację Małej Stopy sugerując że może ona nie należeć do żadnego znanego dotychczas gatunku, lecz może reprezentować nową gałąź drzewa genealogicznego człowieka. Nie wykazuje bowiem zestawu unikalnych cech wspólnych z żadnym z gatunków. Tym samym międzynarodowy zespół naukowców – jako pierwszy od momentu ujawnienia skamieniałości – zakwestionował jej przynależność gatunkową.

W abstrakcie badań naukowcy zauważyli, że „[…] morfologia zachowana przez StW 573 nie pozwala na przypisanie tego okazu do gatunku A. prometheus, ponieważ nie posiada on unikalnego zestawu cech pierwotnych i pochodnych wspólnych dla okazu typowego A. prometheus, MLD 1. W szczególności StW 573 różni się od MLD 1 bardziej wyraźną guzowatością potyliczną zewnętrzną, grzebieniem strzałkowym w okolicy lambda, (...) długą płaszczyzną potyliczną i mniejszą pojemnością czaszki. Pod względem tych samych obszarów anatomicznych MLD 1 bardziej przypomina Sts 5 i MLD 37/38, które są uznawane za należące do gatunku A. africanus. A. prometheus powinien pozostać młodszym synonimem A. africanus w oparciu o wykazane podobieństwa morfologiczne między MLD 1 a szerszą próbką A. africanus. Z drugiej strony, chociaż StW 573 nie może być przypisany do A. prometheus, wyniki niniejszego badania wskazują, że różni się on również w znaczący sposób od okazów tradycyjnie przypisywanych do A. africanus”.

Naukowcy planują dalsze badania Małej Stopy

– Skamielina ta pozostaje jednym z najważniejszych odkryć w zapisie dziejów homininów, a jej prawdziwa tożsamość jest kluczowa dla zrozumienia naszej ewolucyjnej przeszłości – podkreślił dr Jesse Martin cytowany w komunikacie Uniwersytetu La Trobe z 15 grudnia.

Jego zespół planuje dalsze prace, które mają pomóc wyjaśnić, jaki gatunek reprezentuje Mała Stopa i jakie miejsce zajmuje ona w drzewie genealogicznym człowieka.

– Nasze odkrycia podważają obecną klasyfikację Małej Stopy i podkreślają potrzebę dalszej, starannej, opartej na dowodach taksonomii ewolucji człowieka – przyznał dr Martin.

Reklama
Reklama

Potrzebę dalszych badań nad skamieniałością podkreślił także inny naukowiec z zespołu, prof. Andy Herries: – Wyraźnie różni się od okazu typowego Australopithecus prometheus, którego nazwa została nadana w oparciu o przekonanie, że te wczesne formy ludzkie potrafiły rozpalać ogień, co, jak obecnie wiemy, nie było prawdą. Jego znaczenie i różnice w stosunku do innych współczesnych skamieniałości wyraźnie wskazują na potrzebę zdefiniowania go jako odrębnego gatunku.

Archeologia
Największa znana konstrukcja cywilizacji Majów. Naukowcy dokonali przełomowego odkrycia
Archeologia
„Niesamowity poziom wyrafinowania”. Nowe odkrycie zmienia pogląd na historię ludzkości
Archeologia
„Nowy obraz przeszłości”. AI pomogła odkryć zagadkę zmian w dawnej Europie
Archeologia
Nowe ustalenia na temat ewolucji człowieka. Naukowcy porównali czaszki małp człekokształtnych
Archeologia
Przełomowe odkrycie zmienia spojrzenie na przodków człowieka. Co ujawniło nowe badanie?
Materiał Promocyjny
Działamy zgodnie z duchem zrównoważonego rozwoju
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama