Mieszka w Holandii, nie chce w Polsce sprawy o korzystanie z mieszkania. Jest wyrok TSUE

To jedno z rozstrzygnięć w najnowszym wyroku TSUE, który wyjaśnia zasady prowadzenia transgranicznego sporu o zapłatę za bezumowne korzystanie z lokalu w Polsce przez Polkę mieszkającą od wielu lat w Holandii.

O rozstrzygnięcie tych zawiłych kwestii wystąpił do TSUE Sąd Rejonowy w Koszalinie, prowadzący sprawę o bezumowne korzystanie z lokalu należącego do miejscowej gminy.

Bezumowne korzystanie z nieruchomości. Pozwana cała rodzina

Po wypowiedzeniu najmu i orzeczeniu eksmisji czterech zamieszkałych tam osób gmina wniosła przeciwko nim pozew, żądając zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu, wskazując adres zamieszkania wszystkich pozwanych w Polsce. W sprawie wydano nakaz zapłaty, odebrała go – pod adresem w Polsce – jedna z pozwanych osób (także w imieniu pozostałych).

W sprzeciwie od tego nakazu jedna z tych osób domagała się ponownego zbadania sprawy i odrzucenia wobec niej pozwu, wskazując, że od 2007 r. ma wyłączne miejsce zamieszkania w Holandii i nigdy umowy najmu lokalu z gminą nie zawierała. Z kolei gmina podkreśliła, że sądom polskim przysługuje jurysdykcja w tej sprawie, bo między pozwanymi występuje silna więź, są oni spokrewnieni i mieszkali razem w tym lokalu. Pożądane jest więc łączne rozpoznanie wniesionych przeciw nim żądań zapłaty.

Czytaj więcej

Prawo w Polsce

Co z umową dożywocia, gdy dożywotnik wybierze innego opiekuna? Ważny wyrok SN

Utrzymujący faktycznie dożywotnika może żądać rekompensaty od osoby, która nabyła nieruchomość za...

W tym celu sąd rejonowy skierował pytanie do TSUE, bo chciał ustalić, czy wszczęcie postępowania cywilnego na gruncie prawa unijnego ma miejsce w chwili wniesienia pozwu czy wniosku przez pozwanego o ponowne zbadanie sprawy. Zapytał też, czy pozew o zapłatę odszkodowania za zajmowanie bez tytułu prawnego cudzej nieruchomości po zakończeniu umowy najmu jest pozwem „w sprawach, których przedmiotem są prawa rzeczowe na nieruchomościach oraz najem lub dzierżawa nieruchomości” w rozumieniu m.in. art. 22 pkt 1 unijnego rozporządzenia nr 44/2001 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych. To ważne pytanie, gdyż ten przepis przewiduje dla takich sporów jurysdykcję wyłączną (czyli prawo rozpoznania sprawy) przez sąd państwa, w którym nieruchomość jest położona (a więc w Polsce).

Gdzie gmina ma pozywać za bezumowne korzystanie z lokalu? TSUE wskazał

TSUE odpowiedział, że postępowanie sądowe należy uważać za wszczęte w rozumieniu prawa unijnego, w dniu, w którym powód wniósł pozew w sprawie, w której zapadło orzeczenie, a nie w którym pozwany wniósł sprzeciw od tego orzeczenia w celu ponownego zbadania sprawy.

Czytaj więcej

Nieruchomości

Lepiej dzielić działkę zgodnie niż przed sądem

Sąd nie będzie czekał na dogadanie się współwłaścicieli i zniesie współwłasność nieruchomości na...

Trybunał wskazał też, że postępowanie o zapłatę odszkodowania za bezumowne zajmowanie nieruchomości po zakończeniu umowy najmu tej nieruchomości, położonej w państwie członkowskim innym niż państwo miejsca zamieszkania pozwanego, nie jest postępowaniem „w sprawach, których przedmiotem są prawa rzeczowe na nieruchomościach” i nie jest objęte zakresem pojęcia „najmu lub dzierżawy nieruchomości” w rozumieniu art. 22 pkt 1 rozporządzenia nr 44/2001. Żądanie odszkodowania za bezumowne zajmowanie nieruchomości (czyli w związku ze zdarzeniem wywołującym szkodę) należy więc traktować jak czyn niedozwolony lub czyn do niego podobny.

TSUE wskazał ponadto, że osoba zamieszkała na terytorium państwa członkowskiego może być pozwana przed sąd miejsca, w którym mieszka jeden z kilku pozwanych, o ile między ich sprawami jest tak ścisła więź w chwili wytoczenia powództwa, że pożądane jest ich łączne rozpoznanie w celu uniknięcia wydania sprzecznych ze sobą orzeczeń.

Sygnatura sprawy: C-99/24