Jeden spadek, dwa różne orzeczenia sądu. Jest skarga nadzwyczajna RPO

Po śmierci zmarłej bezpotomnie kobiety, sąd w 1992 r. orzekł nabycie spadku przez potomków jej rodzeństwa.
Ten sam sąd w 2007 r. przyznał zaś spadek Skarbowi Państwa – Prezydentowi Miasta, który złożył taki wniosek. By naprawić ten błąd, Rzecznik Praw Obywatelskich składa skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego.

Publikacja: 04.07.2022 14:59

Jeden spadek, dwa różne orzeczenia sądu. Jest skarga nadzwyczajna RPO

Foto: Adobe Stock

W 1992 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że spadek po zmarłej w 1984 r. kobiecie  (bezpotomnie i bez testamentu) na mocy ustawy nabyło troje dzieci rodzeństwa zmarłej, dwie kolejne osoby oraz dalsi potomkowie. Postanowienie uprawomocniło się.

Tymczasem w 2007 r. ten sam sąd (z wniosku Skarbu Państwa – Prezydenta Miasta) stwierdził, że spadek nabył na podstawie ustawy Skarb Państwa w całości, z dobrodziejstwem inwentarza. Postanowienie to również uprawomocniło się na poziomie I instancji.

Rzecznik Praw Obywatelskich złożył w tej sprawie skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego. Jak wskazuje, wydanie drugiego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po tej samej osobie, które odmiennie rozstrzyga kwestię dziedziczenia, oznacza, że zainteresowani nie uzyskali wiążącego stanowiska sądu i obecnie znajdują się w stanie niepewności prawnej, ponieważ nie mogą legitymować się jednoznacznym potwierdzeniem nabycia uprawnień spadkowych, co w istocie skutkuje zagrożeniem ich praw majątkowych nabytych w wyniku dziedziczenia.

- Wydanie dwóch odmiennych postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku po tej samej osobie stanowi rażące naruszenie prawa, godzi w powagę wymiaru sprawiedliwości oraz w konstytucyjne zasady zaufania do państwa i bezpieczeństwa prawnego, w konstytucyjne prawo do sądu i konstytucyjne prawo dziedziczenia - wylicza RPO. 

Zwraca uwagę, że spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu tylko w braku małżonka spadkodawcy i jego krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy - zstępnych, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy. Tymczasem w tej sprawie to właśnie zstępni rodzeństwa zostali powołani do dziedziczenia z ustawy - wyprzedzając Skarb Państwa.

Rzecznik nie ma wątpliwości, że uchylenie drugiego orzeczenia jest konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej.

Czytaj więcej

Dwa różne orzeczenia spadkowe w tej samej sprawie w ciągu 50 lat

W 1992 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że spadek po zmarłej w 1984 r. kobiecie  (bezpotomnie i bez testamentu) na mocy ustawy nabyło troje dzieci rodzeństwa zmarłej, dwie kolejne osoby oraz dalsi potomkowie. Postanowienie uprawomocniło się.

Tymczasem w 2007 r. ten sam sąd (z wniosku Skarbu Państwa – Prezydenta Miasta) stwierdził, że spadek nabył na podstawie ustawy Skarb Państwa w całości, z dobrodziejstwem inwentarza. Postanowienie to również uprawomocniło się na poziomie I instancji.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe