Ojciec, tożsamość i gender na scenie

Blisko rodziny, daleko od polityki – taka była XV edycja festiwalu „Rzeczywistość przedstawiona” w Zabrzu.

Publikacja: 25.10.2015 19:07

Foto: materiały prasowe

Model współczesnej rodziny, a przede wszystkim słabnąca pozycja ojca to temat pierwszoplanowy w wielu festiwalowych utworach. Szymon Bogacz, autor i reżyser spektaklu „Tata ma kota" z lubelskiej sceny In Vitro, zanurzył swój spektakl w publicystyce. Piątka aktorów ubranych w krótkie spodenki prezentowała racje ojców, często stojących na przegranej pozycji w świetle orzeczeń sądów.

W barwniejszej formie do tematu roli ojca podszedł Artur Pałyga, autor sztuki „Tato" (krakowska Bagatela). W tej symfonii na temat rodziny pojawia się tęsknota za ojcem, a jednocześnie bunt przeciw niemu. Problem rozpadu rodziny dotyka też „Nocnego kowboja" w sztuce Holewińskiej i Kowalskiego. A „Narodziny Fryderyka Demuth" Wojtyszki mówią o nieślubnym dziecku Karola Marksa, na którego wychowanie łożył... Fryderyk Engels. „Lekcje miłości" Iriny Waśkowskiej łódzkiego Teatru im. Jaracza to z kolei obraz rodziny zdominowanej przez silne kobiety.

Tegoroczny festiwal w Zabrzu to także okazja do podjęcia tematu naszej tożsamości – narodowej, obyczajowej, seksualnej. Ta ostatnia pojawia się przede wszystkim we wspomnianym już „Nocnym kowboju". Ta pierwsza zaś stanowiła niezwykły temat polsko-białoruskiej inscenizacji „Sońki" Ignacego Karpowicza przygotowanej przez Agnieszkę Korytkowską-Mazur w Teatrze im. Węgierki w Białymstoku. Skomplikowane losu ludzi pogranicza wpisane w nasze powojenne dzieje pojawiały się w spektaklu „Obwód głowy" (Teatr Nowy w Poznaniu). Zbigniew Brzoza i Wojciech Zrałek-Kossakowski dotknęli tematu polskich dzieci, które w wyniku zawirowań historii musiały dwukrotnie zmieniać tożsamość narodową.

Historia odpłynęła w tym roku wyraźnie na dalszy plan. „Obywatel K." to „wypadek przy pracy" cenionego dramaturga Artura Pałygi. Nieudana próba dialogu z „Człowiekiem z marmuru". Kolejna zmarnowana szansa to „Matnia – sprawa elbląska". Nie wiem, jaką używkę zastosował reżyser, że bolesne zdarzenie z powojennej historii Elbląga zamienił w toporną groteskę.

Festiwal zabrzański, który ma już swoją markę, zanotował kilka aktorskich kreacji. Jury pod przewodnictwem Joanny Szczepkowskiej, w którym miałem zaszczyt zasiadać wraz z Waldemarem Zawodzińskim, dokonało wyłomu. Po raz pierwszy w historii nie tylko tego festiwalu przyznaliśmy nagrodę za najlepszą rolę męską, kobiecą oraz genderową.

15. Festiwal Dramaturgii Współczesnej "Rzeczywistość Przedstawiona"

Co roku do udziału w festiwalu zapraszane są najwybitniejsze polskie inscenizacje teatralne, które prezentowane są na scenie Teatru Nowego, jak również w obiektach postindustrialnych, charakterystycznych dla naszego regionu. Festiwal ma charakter konkursowy, a Jury decyduje o przyznaniu nagród twórczych.

W skład tegorocznego Jury wchodzą: Joanna Szczepkowska - aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, pisarka i felietonistka Jan Bończa-Szabłowski –krytyk teatralny gazety „Rzeczpospolita" Waldemar Zawodziński – reżyser, scenograf; wieloletni Dyrektor Artystyczny Teatru im.S.Jaracza w Łodzi

Werdykt Jury XV Jubileuszowego Festiwalu Dramaturgii Współczesnej "Rzeczywistość przedstawiona" - Zabrze 2015, werdykt Jury Młodych oraz Publiczności

Grand Prix

Grand Prix - Nagroda Publiczności dla Najlepszego Spektaklu XV Festiwalu Dramaturgii Współczesnej "Rzeczywistość Przedstawiona" - Zabrze 2015 dla Teatru Nowego w Zabrzu za spektakl "Zaręczyny" Wojciecha Tomczyka w reż. Marcina Sławińskiego.

Werdykt Jury

Jury XV Jubileuszowego Ogólnopolskiego Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona" Zabrze 2015 w składzie: Joanna Szczepkowska – przewodnicząca, Jan Bończa - Szabłowski oraz Waldemar Zawodziński po obejrzeniu 13 spektakli konkursowych postanowiło przyznać następujące nagrody:

Arturowi Pałydze za dramat „Tato" zrealizowany w Teatrze Bagatela w Krakowie

Małgorzacie Bogajewskiej za reżyserię spektaklu „Tato" w Teatrze Bagatela w Krakowie oraz zespołowi aktorskiemu za role w spektaklu „Tato".

Nagrody aktorskie: Svietlanie Anikiej za rolę Sońki w spektaklu „Sońka" w Teatrze Dramatycznym im. A. Węgierki w Białymstoku Julianowi Świeżewskiemu za rolę Kowboja w spektaklu „ Good night cowboy" kooprodukcji Teatru Dramatycznego im. J. Szaniawskiego w Wałbrzychu i Teatru WARSawy Rafałowi Kosowskiemu za rolę Ani w spektaklu „Good night cowboy" kooprodukcji Teatru Dramatycznego im. J. Szaniawskiego w Wałbrzychu i Teatru WARSawy oraz wyróżnienia aktorskie:

Dominice Bednarczyk za rolę Jenny von Westphalen w spektaklu „Narodziny Fryderyka Demuth" Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie Barbarze Marszałek za rolę Matki Łarisy w spektaklu „Lekcje miłości" Teatru im. S. Jaracza w Łodzi Milienie Lisieckiej za rolę Matki Maszy w spektaklu „Lekcje miłości" Teatru im. S. Jaracza w Łodzi

Zespołowi aktorskiemu spektaklu „Zanim chłodem powieje dzień" Teatru im. H. Modrzejwskiej w Legnicy

Twórcom formy plastycznej spektaklu „Obwód głowy" - Zbigniewowi Brzozie, Justynie Elminowskiej, Protowi Jarnuszkiewiczowi

Radkowi Dudzie za muzykę do spektaklu „Good night cowboy" kooprodukcji Teatru Dramatycznego im. J. Szaniawskiego w Wałbrzychu i Teatru WARSawy

Jury pragnie podziękować organizatorom za szczególnie staranny dobór spektakli konkursowych i profesjonalne przygotowanie Jubileuszowej edycji festiwalu.

Werdykt Jury Młodych

Protokół z obrad Jury Młodych XV Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość Przedstawiona" w Zabrzu

24 października 2015 r. w Teatrze Nowym w Zabrzu przy pl. Teatralnym 1 odbyło się zebranie jury młodzieżowego XV Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość Przedstawiona" w Zabrzu. W zebraniu wzięło udział 3 członków jury – Maria Łukasik, Michał Drabek oraz Marek Mierczyk. Jury postanowiło przyznać nagrody w pięciu następujących kategoriach: 1. W kategorii „najlepszy spektakl" – dla spektaklu „Tato" Teatru Bagatela w Krakowie, w reżyserii Małgorzaty Bogajewskiej. 2. W kategorii „najlepszy aktor" – dla Marcela Wiercichowskiego za rolę ojca w spektaklu „Tato" Teatru Bagatela w Krakowie 3. W kategorii „najlepsza aktorka" – dla Svietlany Anikiej za rolę Sońki w spektaklu „Sońka" Teatru Dramatycznego im. A. Węgierki w Białymstoku 4. W kategorii „najlepsza muzyka" - dla Bartłomieja Woźniaka w spektaklu „Tato" Teatru Bagatela w Krakowie

Model współczesnej rodziny, a przede wszystkim słabnąca pozycja ojca to temat pierwszoplanowy w wielu festiwalowych utworach. Szymon Bogacz, autor i reżyser spektaklu „Tata ma kota" z lubelskiej sceny In Vitro, zanurzył swój spektakl w publicystyce. Piątka aktorów ubranych w krótkie spodenki prezentowała racje ojców, często stojących na przegranej pozycji w świetle orzeczeń sądów.

W barwniejszej formie do tematu roli ojca podszedł Artur Pałyga, autor sztuki „Tato" (krakowska Bagatela). W tej symfonii na temat rodziny pojawia się tęsknota za ojcem, a jednocześnie bunt przeciw niemu. Problem rozpadu rodziny dotyka też „Nocnego kowboja" w sztuce Holewińskiej i Kowalskiego. A „Narodziny Fryderyka Demuth" Wojtyszki mówią o nieślubnym dziecku Karola Marksa, na którego wychowanie łożył... Fryderyk Engels. „Lekcje miłości" Iriny Waśkowskiej łódzkiego Teatru im. Jaracza to z kolei obraz rodziny zdominowanej przez silne kobiety.

Pozostało 84% artykułu

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Zyskaj dostęp do ekskluzywnych treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Teatr
„Historia Henryka IV” w Teatrze Polskim. Szekspirowska gra o tron.
Teatr
Koniec czerwonego człowieka
Teatr
Premiera w Teatrze Polskim. Andrzej Seweryn jako król Henryk IV
Teatr
Gwiazdy bawią się na „WESELU”